Προηγούμενα στοιχεία έχουν δείξει πως όσο περισσότερους παράγοντες κινδύνου για αγγειακή νόσο έχει κάποιος στη μέση ηλικία, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για εκδήλωση άνοιας αργότερα στη ζωή.
Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου είναι και οι υψηλές τιμές χοληστερόλης. Ωστόσο υπάρχει η LDL χοληστερόλη η οποία θεωρείται “κακή” διότι εναποτίθεται στις αρτηρίες και η HDL χοληστερόλη η οποία θεωρείται “καλή” γιατί επιστρέφει τη χοληστερόλη στο συκώτι για επεξεργασία.
Στοιχεία δείχνουν ότι η LDL σχετίζεται με την γνωστική εξασθένιση ενώ η HDL βελτιώνει τη μνήμη. H γνωστική εξασθένιση αφορά την προσοχή, την ταχύτητα επεξεργασίας, τη μάθηση, τη μνήμη και την λεκτική ευελιξία. Μελέτες για δύο σπάνιες ασθένειες, το σύνδρομο Ντάουν και τη νόσο Niemann Pick τύπου C, βρήκαν ότι η χοληστερόλη παρεμβαίνει στη διαδικασία του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κι αυτό έχει ως συνέπεια να δημιουργούνται ελαττωματικοί απόγονοι κυττάρων σε όλο το σώμα οδηγώντας σε διάφορες ασθένειες μεταξύ των οποίων οι καρδιοπάθειες και η νόσος Αλτσχάιμερ. Επίσης, μια ιαπωνική μελέτη του 2011 που βασίστηκε σε νεκροψίες βρήκε πως τα άτομα με υψηλή χοληστερόλη έχουν σημαντικά περισσότερες πλάκες στον εγκέφαλό τους.
Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer’s and Dementia από δύο ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Icahn στη Νέα Υόρκη, τον Jeremy Silverman και τον James Schmeidler, συνέκρινε τη γνωστική λειτουργία σε άτομα διαφορετικών ηλικιών και βρήκε ότι η υψηλή χοληστερόλη σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης στους ηλικιωμένους. Οι ερευνητές αξιολόγησαν στοιχεία για 1,897 άτομα που είχαν λάβει μέρος στη Framingham Heart Study.
Αντιστροφή κινδύνου με την πάροδο της ηλικίας
Η μελέτη έδειξε ότι τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο μέσον της ζωής, γύρω στα 40, συσχετίστηκαν, γενικά, με αυξημένο κίνδυνο γνωστικής παρακμής. Ωστόσο, καθώς η ηλικία αυξανόταν, το αποτέλεσμα αντιστρεφόταν. Τελικά, τα άτομα ηλικίας 85-90 ετών είχαν 32% μικρότερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης αν στο μέσον της ζωής τους είχαν υψηλή χοληστερόλη.
Τι σημαίνει το νέο εύρημα; Είναι απίθανο ότι η υψηλή ολική χοληστερόλη από μόνη της κάνει καλό στη γνωστική λειτουργία σε ηλικίες 85 ετών και άνω, θεώρησαν οι ερευνητές. Και άρα δεν είναι σοφό να προσπαθήσει κανείς να αυξήσει τη χοληστερόλη ή να σταματήσει να παίρνει τα φάρμακά του όπως είναι οι στατίνες.
“Υπήρξαν πολλές μελέτες που εξέτασαν την ολική χοληστερόλη ως παράγοντα κινδύνου για την άνοια και τη νόσο του Αλτσχάιμερ”, ανέφερε ο Silverman. “Και πολλές έχουν διαπιστώσει ότι πράγματι είναι ένας παράγοντας κινδύνου. Αλλά οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες εξέτασαν άτομα ηλικίας στα 60 τους ή στα 70 τους. Εμείς μελετήσαμε ανθρώπους που ήταν πολύ ηλικιωμένοι, ιδιαίτερα άνθρωποι που συνεχίζουν να παραμένουν γνωστικά υγιείς. Η εξέταση επέτρεψε να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει διαφορά στη συσχέτιση μεταξύ της χοληστερόλης και της γνωστικής παρακμής. Όσο κάποιος έφτανε σε μεγαλύτερη ηλικία, ιδιαίτερα μετά την ηλικία 85, η υψηλή χοληστερόλη στο μέσον της ζωής συνδέθηκε με καλύτερο γνωστικό αποτέλεσμα”.
Ο Silverman πρόσθεσε: “Δεν είναι ότι ξαφνικά η χοληστερόλη γίνεται καλή αν καταφέρεις να φτάσεις 85 ετών. Είναι απλά ότι τα άτομα που φτάνουν μέχρι αυτή την ηλικία και έχουν υψηλή χοληστερόλη έχουν και άλλους παράγοντες που τα προστατεύουν από τις παρενέργειες της χοληστερόλης”.
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι η χρήση στατινών σχετίστηκε με κάποια προστασία έναντι της γνωστικής εξασθένησης, αλλά καθώς τα άτομα μεγάλωναν η προστασία μειωνόταν.
Πηγή: Outcome age-based prediction of successful cognitive aging by total cholesterol.