Τα μεσήλικα άτομα με ορθοστατική υπόταση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας και ισχαιμικού εγκεφαλικού, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ανευρίσκεται κάτι τέτοιο. Το 2016 Ολλανδοί επιστήμονες βρήκαν ότι οι άνθρωποι που βιώνουν συχνά επεισόδια ορθοστατικής υπότασης ή ζαλίζονται όταν σηκώνονται απότομα από μία καρέκλα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Μια άλλη μελέτη το 2015, βρήκε ότι η ορθοστατική υπόταση μπορεί να αποτελεί ένδειξη νευρολογικής πάθησης και αυξημένου κινδύνου πρόωρου θανάτου.
Ορθοστατική υπόταση υπάρχει όταν η αρτηριακή πίεση του αίματος πέφτει απότομα όταν ένα άτομο σηκώνεται απότομα από καθιστή θέση. Αυτό προκαλεί αίσθημα ζάλης, θόλωση της όρασης και αστάθεια. Η κατάσταση αυτή είναι συχνή στα ηλικιωμένα άτομα, επηρεάζοντας περίπου το 30% των ατόμων 70 ετών και άνω. Στα νεότερα άτομα είναι λιγότερο συχνή αλλά όταν εκδηλώνεται είναι πηγή ανησυχίας.
Πρέπει να πούμε ότι κάθε άνθρωπος, όταν μετακινείται από θέση κατάκλισης σε όρθια θέση, βιώνει αγγειοσύσπαση, με αποτέλεσμα να παρατηρείται πτώση της αρτηριακής πίεσης. Όταν όμως η συστολική πίεση πέφτει πάνω από 20 mmHg ή όταν η διαστολική πίεση πέφτει πάνω από 10 mmHg, θεωρείται ως διάγνωση ορθοστατικής υπότασης.
Αυξημένος κίνδυνος άνοιας και ισχαιμκού εγκεφαλικού
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη, με επικεφαλής την Rebecca Gottesman, αξιολόγησαν δεδομένα για πάνω από 11.700 Αμερικανούς που βρίσκονταν υπό ιατρική παρακολούθηση από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν τότε από 40-60 ετών. Στην αρχή της έρευνας είχαν ελεγχθεί για ορθοστατική υπόταση. Λιγότερο από το 5% του δείγματος είχε ορθοστατική υπόταση, δηλαδή είχαν είτε 20 mmHg πτώση της συστολικής πίεσης όταν σηκώνονταν, είτε 10 mmHg πτώση της διαστολικής πίεσης.
Μεταξύ των 552 συμμετεχόντων που είχαν ορθοστατική υπόταση κατά την έναρξη της μελέτης, το 12,5% ανέπτυξε άνοια και το 15,2% ανέπτυξε ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο κατά την παρακολούθηση. Μεταξύ των 10.527 συμμετεχόντων που δεν είχαν ορθοστατική υπόταση κατά την έναρξη της μελέτης, το 9% εμφάνισε άνοια και το 6,8% ισχαιμικό εγκεφαλικό.
Επίσης, οι πάσχοντες από ορθοστατική υπόταση ήταν σχετικά μεγαλύτεροι σε ηλικία, είχαν υψηλότερο ποσοστό υπέρτασης και διαβήτη τύπου 2. Αλλά ακόμα και όταν οι ερευνητές συνεκτίμησαν αυτούς τους παράγοντες, και πάλι η ορθοστατική υπόταση εξακολουθούσε να σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας.
Η Gottesman ανέφερε ότι η ορθοστατική υπόταση πιστεύεται πως εξασθενεί τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και θεωρητικά τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια μπορεί να συντελούν στην αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης άνοιας αφού μειώνουν την παροχή αίματος προς τον εγκέφαλο. Η ίδια ανέφερε ότι στα νεότερα άτομα η ορθοστατική υπόταση μπορεί να είναι ένδειξη γενικά χειρότερης υγείας και μεγαλύτερης χρήσης φαρμάκων. Συμβουλεύει λοιπόν τους ασθενείς με συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης να συζητούν με τον θεράποντα ιατρό τους για την κατάσταση και την πιθανή αλλαγή της θεραπευτικής αγωγής που ακολουθούν.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το National Heart, Lung and Blood Institute και το National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases.
Πηγή: Association of orthostatic hypotension with incident dementia, stroke, and cognitive decline.
