Η καθημερινή λήψη ενός χαπιού που συνδυάζει τέσσερα φάρμακα (ασπιρίνη, στατίνη και δύο αντιυπερτασικά) μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής ανακοπής και εγκεφαλικού επεισοδίου σε ανθρώπους άνω των 50 ετών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet.
Αν και η αρχική σύλληψη της ιδέας αυτού του χαπιού χρονολογείται 15 και πλέον χρόνια, η μελέτη αυτή συνιστά την πρώτη έρευνα μεγάλης κλίμακας που αξιολόγησε την αποτελεσματικότητά του.
Στη μελέτη έλαβαν μέρος 6.838 άτομα ηλικίας 50-75 ετών από 100 χωριά μιας ιρανικής επαρχίας, μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από 34% πρώιμους θανάτους λόγω καρδιακών επεισοδίων και 14% λόγω εγκεφαλικών.
Ερευνητές από τη Βρετανία και το Ιράν χώρισαν τυχαία τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες. Στην μια χορηγούσαν το χάπι που συνδυάζει 4 φαρμακευτικές ουσίες και τους έδιναν συμβουλές για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής (π.χ. σωματική άσκηση, διακοπή καπνίσματος, διατροφή κ.α.) ενώ στη δεύτερη έδιναν μόνο συμβουλές χωρίς χορήγηση χαπιού.
Αυτοί που έπαιρναν το χάπι μείωσαν τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών προβλημάτων κατά 34%. Το ποσοστό ήταν στο 40% για τους ανθρώπους που δεν είχαν προηγουμένως καρδιαγγειακά προβλήματα και στο 20% για εκείνους που είχαν ήδη παρουσιάσει τέτοιο πρόβλημα.
Σε διάστημα πέντε ετών από την έναρξη της μελέτης 202 άτομα μεταξύ 3,421 που λάμβαναν το χάπι παρουσίασαν κάποιο καρδιαγγειακό περιστατικό, ενώ αντίστοιχο πρόβλημα παρουσίασαν 301 άτομα μεταξύ 3,417 χωρίς φαρμακευτική αγωγή.
Το χάπι δόθηκε σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, είτε είχαν προηγούμενο καρδιακό πρόβλημα είτε όχι -το 90% των συμμετεχόντων δεν είχε προηγουμένως εμφανίσει καρδιαγγειακό πρόβλημα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, αν το χάπι χορηγηθεί σε 35 άτομα μέσα σε διάστημα μιας πενταετίας, ένα από αυτά θα αποφύγει τυχόν προβλήματα καρδιάς.
Όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη την ταυτόχρονη λήψη και άλλων καρδιαγγειακών φαρμάκων η προστατευτική επίδραση του χαπιού μειώθηκε στο 22%. Δεν βρέθηκαν διαφορές στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας που να σχετίζονται με το φύλο και την ηλικία.
Το χάπι με τον συγκεκριμένο φαρμακευτικό συνδυασμό φάνηκε να μειώνει σημαντικά την κακή χοληστερόλη (LDL) αλλά δεν είχε ιδιαίτερη επίδραση στην αρτηριακή πίεση.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι δεδομένης της τεράστιας επίδρασης αλλά και του χαμηλού κόστους του χαπιού, μια λύση πιθανόν θα ήταν να χορηγείται σε όλους τους κατοίκους των φτωχότερων χωρών που ξεπερνούν κάποια ηλικία, καθώς στις χώρες αυτές οι επιλογές θεραπείας είναι περιορισμένες και είναι πιο δύσκολο για τους γιατρούς να υποβάλλουν τον πληθυσμό στις απαραίτητες εξετάσεις.
Ο καθηγητής Τζέρεμι Πίρσον, αναπληρωτής διευθυντής ιατρικής στο Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς, προειδοποιεί ότι η κατάσταση στις πλούσιες χώρες, όπως η Βρετανία, είναι πολύ διαφορετική από αυτή που επικρατεί στο Ιράν, οπότε τα αποτελέσματα του χαπιού δεν θα είναι απαραίτητα τα ίδια.
Στην Βρετανία τα πλεονεκτήματα ενός τέτοιου χαπιού ενδέχεται να είναι πιο οριακά. Σύμφωνα με τον καθηγητή Τομ Μάρσαλ από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, είναι αναγκαία η διεξαγωγή περαιτέρω κλινικών δοκιμών για να διερευνηθεί το κατά πόσο αυτό το χάπι έχει περισσότερα οφέλη από εκείνα άλλων πιο εξειδικευμένων φαρμάκων.
«Πάνω από τα τρία τέταρτα των 18 εκατομμυρίων ατόμων που πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιαγγειακές ασθένειες ζουν σε χώρες με μικρά ή μέτρια εισοδήματα», ανέφερε η Δρ. Νιζάλ Σαραφζαντεγκαν, από το Πανεπιστήμιο ιατρικών επιστημών του Ισφαχάν. Η ίδια εκτιμά ότι η χορήγηση ενός μόνο χαπιού με πολλαπλές επιδράσεις μπορεί να παίξει ‘ρόλο κλειδί’ στον στόχο των Ηνωμένων Εθνών να μειώσουν την θνησιμότητα τουλάχιστον κατά ένα τρίτο μέχρι το 2030.
Οι ερευνητές φιλοδοξούν ότι οι μελλοντικές έρευνες θα επικεντρωθούν στη σύγκριση της μακροπρόθεσμης αποτελεσματικότητας αυτού του συνδυαστικού χαπιού με άλλα φάρμακα και θα μελετήσουν την επίδραση του στο γενικό πληθυσμό, σε διαφορετικές χώρες.