Μια μελέτη που συνέκρινε τις επιπτώσεις της λοίμωξης από SARS-CoV-2 σε αδύνατα και παχύσαρκα πρωτεύοντα θηλαστικά διαπίστωσε διαφορετικές μακροπρόθεσμες συνέπειες του ιού ανάλογα με την προηγούμενη παχυσαρκία και μεταβολική νόσο.
Τα αποτελέσματα, τα οποία υπογραμμίζουν επίσης πόσο διαδεδομένα είναι τα μακροχρόνια συμπτώματα της COVID στα ζώα, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό PLOS Pathogens από τον Charles Roberts του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον, ΗΠΑ, και τους συναδέλφους του.
Οι μακροπρόθεσμες δυσμενείς συνέπειες της λοίμωξης από SARS-CoV-2, που ονομάζονται «μακροχρόνια COVID» ή μεταοξεία επακόλουθα της COVID (PASC), αποτελούν σημαντικό συστατικό του συνολικού φορτίου της νόσου COVID-19. Η προηγούμενη παχυσαρκία και η μεταβολική νόσος είναι γνωστό ότι αυξάνουν τη σοβαρότητα της οξείας νόσου, αλλά η λοίμωξη από SARS-CoV-2 συμβάλλει επίσης στην ανάπτυξη νέας μεταβολικής νόσου.
Στη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιπτώσεις της λοίμωξης με την παραλλαγή δέλτα του SARS-CoV-2 σε αδύνατους, καθώς και σε παχύσαρκους και ανθεκτικούς στην ινσουλίνη ενήλικους αρσενικούς μακάκους ρέζους σε μια χρονική περίοδο 6 μηνών. Η πλειονότητα των ζώων είχε σταθερά μεταβαλλόμενες παραμέτρους μήνες μετά την υποχώρηση της αρχικής λοίμωξης. Τα επίπεδα του ιού στο αναπνευστικό σύστημα, τα ιικά αντισώματα και οι φλεγμονώδεις παράγοντες στο αίμα ήταν γενικά παρόμοια μεταξύ των αδύνατων και παχύσαρκων ζώων. Άλλες αντιδράσεις ποικίλλουν ανάλογα με την μεταβολική κατάσταση.
Φωτογραφίες πνευμόνων από ζώα που εμφάνισαν ελάχιστη και πιο σοβαρή πνευμονική παθολογία 6 μήνες μετά τη μόλυνση με την παραλλαγή δέλτα του ιού SARS-CoV-2, με αντίστοιχη ιστολογική (κάτω εικόνες) που δείχνει μια συγκεκριμένη πνευμονική βλάβη (βρογχιολοαλβεολική υπερπλασία· μέσα σε διακεκομμένη γραμμή) στο πιο προσβεβλημένο ζώο. Πίστωση: PLOS Pathogens (2025). DOI: 10.1371/journal.ppat.1012988
Ενώ η παχυσαρκία αύξησε τους κινδύνους όπως η επίμονη βλάβη των πνευμόνων και η μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους, τα αδύνατο ζώα ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν σημάδια μεταβολικής διαταραχής. Αξιοσημείωτα, τα αδύνατα ζώα παρουσίασαν σημαντική μείωση στην αναλογία της συγκέντρωσης της ορμόνης αδιπονεκτίνης στο αίμα προς εκείνη της ορμόνης λεπτίνης, μειώνοντας έτσι το επίπεδο αυτού του μεταβολικού δείκτη υγείας στο επίπεδο που παρατηρείται σε παχύσαρκα συνομηλίκους τους.
Ένα γράφημα της νυχτερινής δραστηριότητας σε αδύνατα και παχύσαρκα ζώα καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης δείχνει ότι όλα τα ζώα εμφάνισαν αύξηση της νυχτερινής δραστηριότητας (ισοδύναμο με ανησυχία) μετά τη μόλυνση, αλλά ότι αυτό το φαινόμενο ήταν μεγαλύτερο στα παχύσαρκα ζώα. Πίστωση: PLOS Pathogens (2025). DOI: 10.1371/journal.ppat.1012988.
Επειδή πολλές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις ήταν φυσιολογικές και όχι συμπτωματικές, η μελέτη υποδηλώνει ότι η μακροχρόνια COVID μπορεί να είναι πιο συχνή από ό,τι δείχνουν τα δεδομένα αυτοαναφοράς ανθρώπων.
«Ορισμένες παράμετροι άλλαξαν πιο έντονα στα παχύσαρκα ζώα, ενώ άλλες άλλαξαν πιο έντονα στα αδύνατα ζώα. Έτσι, οι επίμονες επιπτώσεις της λοίμωξης από SARS-CoV-2 εξαρτώνται και είναι ανεξάρτητες από την παχυσαρκία», είπαν οι συγγραφείς.
Ο Roberts είπε: «Νομίζω ότι ένα από τα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα της μελέτης μας ήταν η έκταση των μακροπρόθεσμων παρενεργειών που παρατηρήθηκαν μετά από αυτό που φαινόταν να είναι μια πολύ ήπια αρχική πορεία της νόσου. Αυτό υποδηλώνει ότι η μακρά COVID μπορεί πράγματι να προκύψει από μια ήπια λοίμωξη. Δεδομένου ότι είδαμε αυξημένα επίπεδα φλεγμονωδών παραγόντων και αλλαγές στους βιοδείκτες κινδύνου καρδιομεταβολικής νόσου έξι μήνες μετά τη μόλυνση, ορισμένα συμπτώματα της μακράς COVID μπορεί να γίνουν εμφανή μόνο πολύ μετά την αρχική μόλυνση».
Η συν-συγγραφέας Kristin Sauter σημείωσε: «Η ανάπτυξη ενός μοντέλου μακάκων μακράς COVID θα μας επιτρέψει να συγκρίνουμε άμεσα τις εγγενείς διαφορές μεταξύ των επιδράσεων της παραλλαγής δέλτα που περιγράφεται σε αυτή τη μελέτη με τις επιδράσεις μεταγενέστερων παραλλαγών όπως η όμικρον, που αποτελεί το αντικείμενο της τρέχουσας εργασίας μας που υποστηρίζεται από το NIH. Αυτό είναι δυνατό επειδή οι μακάκοι που χρησιμοποιήθηκαν στις μελέτες μας δεν έχουν εκτεθεί ποτέ στον ιό SARS-CoV-2 στο παρελθόν, επομένως τυχόν διαφορετικές αντιδράσεις μπορούν να αποδοθούν σε διαφορές στις ίδιες τις παραλλαγές, αντί να οφείλονται σε διαφορετικά επίπεδα υπάρχουσας ανοσίας, τα οποία περιπλέκουν τις μελέτες σε ανθρώπους».
Περισσότερες πληροφορίες: Sauter KA, Webb GM, Bader L, Kreklywich CN, Takahashi DL, Zaro C, et al. (2025) Effect of obesity on the acute response to SARS-CoV-2 infection and development of post-acute sequelae of COVID-19 (PASC) in nonhuman primates, PLOS Pathogens (2025). DOI: 10.1371/journal.ppat.1012988.
