Μπορεί να υπάρχει ένας τρόπος για να προστατεύσετε την ενέργεια του εγκεφάλου για να διατηρήσετε τη γνωστική λειτουργία και το μυστικό θα μπορούσε να βρίσκεται στο πιάτο σας. Σκεφτείτε ψάρια και θαλασσινά, κρέας, μη αμυλούχα λαχανικά, μούρα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αυγά, ακόμη και γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μιζούρι δοκιμάζουν τώρα πόσο ισχυρές μπορούν να είναι αυτές οι τροφές. Διαπίστωσαν ότι μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλών υδατανθράκων -γνωστή ως κετογονική δίαιτα- μπορεί όχι μόνο να διατηρήσει την υγεία του εγκεφάλου, αλλά και να σταματήσει ή να επιβραδύνει τα σημάδια της γνωστικής παρακμής για όσους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ.
Στο κτίριο Roy Blunt NextGen Precision Health, η Ai-Ling Lin, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή, και η διδακτορική φοιτήτρια Kira Ivanich μελετούν εάν μια κετογονική δίαιτα μπορεί να είναι χρήσιμη για όσους γεννιούνται με το γονίδιο APOE4, τον ισχυρότερο γνωστό γενετικό παράγοντα κινδύνου για την όψιμη έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ.
Σε μια πρόσφατη μελέτη που περιελάμβανε ποντίκια, διαπίστωσαν ότι τα θηλυκά με το γονίδιο APOE4 είχαν πιο υγιή βακτήρια του εντέρου και περισσότερη ενέργεια στον εγκέφαλο ενώ ακολουθούσαν κετογονική δίαιτα σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου που ακολουθούσε δίαιτα με περισσότερους υδατάνθρακες. Ενώ τα αρσενικά δεν είδαν τις ίδιες βελτιώσεις, η μελέτη προσφέρει μια εικόνα για το ποιος μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από την κετογονική δίαιτα.
Αυτό συμβαίνει επειδή η δίαιτα αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος τροφοδοτείται.
«Όταν τρώμε υδατάνθρακες, ο εγκέφαλός μας μετατρέπει τη γλυκόζη σε καύσιμο για τον εγκέφαλό μας, αλλά όσοι έχουν το γονίδιο APOE4 -ιδιαίτερα τα θηλυκά- δυσκολεύονται να μετατρέψουν τη γλυκόζη σε ενέργεια του εγκεφάλου, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε γνωστική εξασθένηση στο μέλλον», δήλωσε ο Ivanich. «Με τη μετάβαση σε μια κετογονική δίαιτα, παράγονται κετόνες και χρησιμοποιούνται ως εναλλακτική πηγή καυσίμου. Αυτό μπορεί να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης Αλτσχάιμερ διατηρώντας την υγεία των εγκεφαλικών κυττάρων».
Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της ακριβούς διατροφής -προσαρμόζοντας τις δίαιτες και τις παρεμβάσεις σε εκείνους που θα ωφεληθούν περισσότερο.
«Αντί να περιμένουμε μια λύση να λειτουργήσει για όλους, ίσως είναι καλύτερο να λάβουμε υπόψη μια ποικιλία παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του γονότυπου κάποιου, του μικροβιώματος του εντέρου, του φύλου και της ηλικίας», είπε η Lin. «Δεδομένου ότι τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ -τα οποία τείνουν να είναι μη αναστρέψιμα μόλις ξεκινήσουν- εμφανίζονται συνήθως μετά την ηλικία των 65 ετών, η κατάλληλη στιγμή για να σκεφτούμε τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου είναι πολύ πριν από τότε, οπότε ελπίζουμε ότι η έρευνά μας μπορεί να προσφέρει ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους μέσω πρώιμων παρεμβάσεων».
Για την Ivanich, αυτός ο αντίκτυπος στον πραγματικό κόσμο είναι προσωπικός. «Όταν η γιαγιά μου έπαθε Αλτσχάιμερ, αυτό πυροδότησε το ενδιαφέρον μου για αυτό το θέμα, οπότε το να μπορώ να έχω αντίκτυπο για να βοηθήσω τους ανθρώπους να διατηρήσουν την υγεία του εγκεφάλου τους είναι πολύ ικανοποιητικό», είπε.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Journal of Neurochemistry.
Περισσότερες πληροφορίες: Kira Ivanich et al, Ketogenic Diet Modulates Gut Microbiota–Brain Metabolite Axis in a Sex‐ and Genotype‐Specific Manner in APOE4 Mice, Journal of Neurochemistry (2025). DOI: 10.1111/jnc.70216.
