Η ημικρανία ξεκινά συνήθως νωρίς το πρωί ή κατά τη διάρκεια της ημέρας με έντονο, συσφιγκτικό πόνο από τη μία πλευρά της κεφαλής σας, που μπορεί να εξαπλώνεται σταδιακά.
Τυπικά η ένταση των συμπτωμάτων κορυφώνεται μέσα σε λίγα λεπτά έως μία ή δύο ώρες και διαρκεί από ώρες μέχρι και 2 ημέρες, εκτός και αν αντιμετωπιστεί.
Συμπτώματα
Ο ύπνος βελτιώνει γενικώς τα σημεία και τα συμπτώματα, αλλά μπορεί να είστε αδύναμοι, όταν ξυπνάτε. Η συχνότητα των κρίσεων μπορεί να ποικίλλει από καθημερινή σε περιστασιακή. Οι κρίσεις ημικρανίας μπορεί να σχετίζονται με ναυτία και κάποιες φορές με εμετούς.
Σημεία και συμπτώματα
- Μέτρια ως σοβαρή κεφαλαλγία.
- Ναυτία και έμετος.
- Ευαισθησία στο φως και στον ήχο.
- Κόπωση.
- Σπινθηρίζοντα χρώματα σαν ουράνιο τόξο ή κενά τμήματα στο πεδίο της όρασης σας (αύρα).
Αιτίες
Η ακριβής αιτία της ημικρανίας είναι άγνωστη. Οι επιστήμονες υποψιάζονται πως σχετίζεται με διαταραχή της σεροτονίνης ή πιθανώς και άλλων χημικών ουσιών του εγκεφάλου (νευροδιαβιβαστών). Η σεροτονίνη ρυθμίζει τα μηνύματα του πόνου μέσω της οδού του τριδύμου νεύρου, του μείζονος αγωγού για τον πόνο. Κάποιες αλλαγές στη δραστικότητα της νοραδρεναλίνης μπορεί να ευθύνονται για την αύρα που έχουν πολλοί ακριβώς πριν την κεφαλαλγία.
Κατά τη διάρκεια του πονοκεφάλου τα επίπεδα της σεροτονίνης του εγκεφάλου μπορεί να πέσουν. Οι ερευνητές πιστεύουν πως αυτό προκαλεί την απελευθέρωση ουσιών από το τρίδυμο νεύρο, που καλούνται νευροπεπτίδια και τα οποία ταξιδεύουν προς το εξώτερο κάλυμμα του εγκεφάλου σας. Εκεί προκαλούν διαστολή και φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων. Το αποτέλεσμα είναι ο πονοκέφαλος.
Πολλά είναι ακόμα άγνωστα σχετικά με τις ημικρανίες, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν πως ξεκινούν από το στέλεχος του εγκεφάλου. Ακολουθεί τότε μία οδό προς το σύστημα του τριδύμου νεύρου, του μείζονος αγωγού πόνου του εγκεφάλου σας. Από εκεί μετακινείται προς τα αιμοφόρα αγγεία στο εξώτερο κάλυμμα του εγκεφάλου σας. Τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται και φλεγμαίνουν προκαλώντας πόνο.
Επειδή τα επίπεδα μαγνησίου πέφτουν ακριβώς πριν ή κατά τη διάρκεια της ημικρανίας, είναι πιθανόν τα χαμηλά ποσά αυτού του μεταλλικού στοιχείου, που συμμετέχει στη λειτουργία των νευρικών κυττάρων, να προκαλέσουν παθολογικές εκπολώσεις από τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου.
Τύποι ημικρανίας
Οι ημικρανίες έχουν αρκετές κλινικές μορφές:
Ημικρανίες με αύρα. Στην κλασική ημικρανία ορισμένοι άνθρωποι αισθάνονται μια νευρολογική προειδοποίηση 5 με 20 λεπτά, πριν αρχίσει η κεφαλαλγία. Η προειδοποίηση, που καλείται αύρα, μπορεί να γίνεται με σπινθηρίζουσες λάμψεις χρωματιστού φωτός, εκτυφλωτικές ζικ ζακ γραμμές, βραδέως εξαπλούμενα κενά σημεία και ζαλάδα.
Μπορεί επίσης να έχετε ένα αίσθημα μουδιάσματος στη μία πλευρά του σώματος. Λιγότερο συχνά τα συμπτώματα είναι μία βραδέως εξαπλούμενη αδυναμία ή ένα μούδιασμα του προσώπου ή του χεριού ή του ποδιού σας, τσιμπήματα και μούδιασμα στα χείλη σας ή δυσκολία ομιλίας ή γραφής. Σπανίως τα συμπτώματα αυτά μπορεί να επιμείνουν, συνήθως λόγω ενός εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ημικρανίες χωρίς αύρα. Η συνήθης ημικρανία αρχίζει σταδιακά χωρίς χαρακτηριστικά προειδοποιητικά συμπτώματα. Ώρες πριν την κεφαλαλγία μπορεί να είστε περιχαρείς, γεμάτοι ενέργεια, διψασμένοι, να θέλετε γλυκά, να είστε μισοκοιμισμένοι, ευερέθιστοι ή καταθλιπτικοί. Αυτά αναφέρονται ορισμένες φορές ως συμπτώματα προαίσθησης. Η κεφαλαλγία εξελίσσεται συνήθως σε πλήρη ένταση μετά από αρκετά λεπτά ή και αργότερα.
Άλλοι τύποι ημικρανίας. Λιγότερο συχνοί τύποι ημικρανιών είναι:
- Ημικρανία με αύρα και παράλυση. Καλείται οικογενής ημιπληγική ημικρανία. Ο τύπος αυτός της ημικρανίας προκαλεί παράλυση της μίας πλευράς του σώματος. Το προσβεβλημένο άτομο έχει έναν τουλάχιστον άμεσο συγγενή που εμφανίζει παρόμοιες κρίσεις.
- Αύρα ημικρανίας χωρίς κεφαλαλγία. Ο τύπος αυτός συμβαίνει περισσότερο σε μεγαλύτερους ενήλικες.
- Statusmigranosus. Είναι η ημικρανία που επιμένει για περισσότερο από 72 ώρες.
- Ημικρανικό έμφρακτο. Στην κατάσταση αυτή ένα ή περισσότερα συμπτώματα αύρας επιμένουν για περισσότερες από 21 ημέρες.
Οι ημικρανίες μπορεί να ξεκινήσουν από την παιδική ηλικία, την εφηβεία ή νωρίς κατά την ενήλικη ζωή και να λιγοστεύουν σε αριθμό και ένταση, καθώς μεγαλώνετε. Σε περισσότερες από τις μισές των περιπτώσεων υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ημικρανιών. Οι γυναίκες είναι τρεις φορές πιθανότερο να έχουν ημικρανίες από ό,τι οι άνδρες. Οι κρίσεις τείνουν να ελαττώνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου.·
Οι βιολογικές αιτίες των ημικρανιών είναι άγνωστες, αλλά έχουν ταυτοποιηθεί πολλά αίτια. Μια περίοδος σκληρής εργασίας που ακολουθείται από χαλάρωση, μπορεί να οδηγήσει σε ημικρανία του σαββατοκύριακου.
Το στρες, οι ορμονικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, η κατανάλωση αλκοόλ, η πείνα ή χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα μπορεί να προκαλέσουν σε ορισμένους ανθρώπους ημικρανίες.
Συγκεκριμένες τροφές μπορεί να επάγουν κρίσεις, συμπεριλαμβανομένων του κόκκινου κρασιού, της σοκολάτας, του παλιού τυριού, του γάλακτος, του συκωτιού από κοτόπουλο, των κρεάτων που συντηρούνται σε αζωτούχα ή οποιασδήποτε τροφής που παρασκευάζεται σε γλουταμικό μονονάτριο.
Ορισμένοι άνθρωποι αναφέρουν πως η έκθεση στο φως του ήλιου ή η άσκηση πυροδοτεί τις κρίσεις τους. Πολλές κρίσεις ημικρανίας δεν έχουν κάποιον εμφανές αίτιο.
Διάγνωση
Αν έχετε ημικρανίες με χαρακτηριστικά προειδοποιητικά συμπτώματα ή οικογενειακό ιστορικό αυτού, του τύπου κεφαλαλγίας, ο γιατρός σας δε θα δυσκολευτεί να διαγνώσει την κατάσταση.
Αν δεν έχετε αυτά τα σημάδια ή αν οι κεφαλαλγίες είναι σοβαρές και προσφάτου ενάρξεως, μπορεί να χρειαστεί να κοιτάξετε για άλλες αιτίες, όπως όγκος, ανεύρυσμα ή άλλη δομική διαταραχή. Σε κάποιες περιπτώσεις ο γιατρός θα ζητήσει εξετάσεις, όπως, οσφυονωτιαία παρακέντηση, για να αναλύσει το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, ακτινογραφία των παραρρινίων κόλπων, οφθαλμιατρική εξέταση και αξονική (CT) ή μαγνητική τομογραφία (MRI).
Πόσο σοβαρές είναι οι ημικρανίες; Οι ημικρανίες αποτελούν χρόνια διαταραχή χωρίς ίαση. Οι κεφαλαλγίες δεν είναι απειλητικές για τη ζωή και δεν υπάρχει απόδειξη πως οδηγούν σε άλλες διαταραχές. Η θεραπεία αποβλέπει στη μείωση του αριθμού και της σοβαρότητας των κρίσεων.
Ορισμένες φορές οι επιπλοκές προκύπτουν από τις προσπάθειες να ελεγχθεί ο πόνος. Αν παίρνετε συνταγογραφούμενα ή μη φάρμακα για τις κεφαλαλγίες πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα, μπορεί να προκαλέσετε στον εαυτό σας μια επιπλοκή, που είναι γνωστή ως υποτροπιάζουσα κεφαλαλγία. Παρόλο που τα φάρμακα αυτά μπορεί να σας δώσουν προσωρινή ανακούφιση, ο οργανισμός σας τα συνηθίζει με την πάροδο του χρόνου. Το αποτέλεσμα είναι πως οι κεφαλαλγίες σας επιδεινώνονται ή γίνονται συχνότερες. Τότε χρησιμοποιείτε περισσότερα φάρμακα, τα οποία σας παγιδεύουν σε ένα φαύλο κύκλο.
Επιπρόσθετα, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΗΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη (Brufen κ.ά.) και η ασπιρίνη, μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως επιγαστραλγία, γαστρορραγίες και έλκη, ειδικά αν λαμβάνονται σε μεγάλες δόσεις ή για μεγάλη χρονική περίοδο.
Θεραπεία
Τα φάρμακα που μπορεί να βοηθήσουν στη θεραπεία των ημικρανιών εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες – αυτά που σταματούν ή ελαττώνουν τον πόνο από τη στιγμή που άρχισε και αυτά που ελαττώνουν ή προλαμβάνουν τις ημικρανίες.
