Μείωση του αριθμού των νεαρών (15 έως 24 χρόνων) χρηστών ηρωίνης, το 2009, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αύξηση του αριθμού των χρηστών μεγαλύτερων ηλικιών (35-64 ετών), ηλικιακή αύξηση των χρηστών, που απευθύνθηκαν στις θεραπευτικές υπηρεσίες το ίδιο έτος, επαναφορά της πρόληψης στην ελληνική στρατηγική για τα ναρκωτικά, αλλά και ανησυχία για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στη χρήση ουσιών και γενικότερα στην ψυχική υγεία, καταγράφει η ετήσια έκθεση για την κατάσταση των ναρκωτικών και των οινοπνευματωδών στην Ελλάδα, του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά.
Ο αριθμός των χρηστών ηρωίνης έπειτα από πολλά χρόνια εκτιμάται ότι αυξήθηκε το 2009, ενώ αύξηση παρουσιάζει και ο αριθμός των χρηστών, που βρίσκονται σε θεραπεία, 5.500 περίπου στο πρόγραμμα υποκατάστασης και 4.500 στις ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις (στεγνά προγράμματα). Στην έκθεση, που παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση, καταγράφεται αύξηση των χρηστών κοκαϊνης οι οποίοι ζητούν θεραπεία και μάλιστα αυξάνεται και η ενέσιμη χρήση της ουσίας, αντίθετα με την ηρωίνη, της οποίας η ενέσιμη χρήση μειώνεται. Μεγαλύτερη προσβασιμότητα στη θεραπεία αποκτούν χρήστες εθνοτικών ομάδων.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που παρέχουν θεραπεία σε εξαρτημένους μετανάστες, χωρίς άδεια παραμονής. Η πρόληψη επανέρχεται στην ελληνική στρατηγική για τα ναρκωτικά με την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων των Κέντρων Πρόληψης. Ωστόσο, όπως καταγράφεται, το Υπουργείο Παιδείας μείωσε σημαντικά τον αριθμό των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας, με θέμα τα ναρκωτικά και το αλκοόλ κατά το σχολικό έτος 2008-2009. Για τις φυλακές, καταγράφεται ότι τα προγράμματα θεραπείας είναι λιγοστά, ενώ θεραπεία υποκατάστασης δεν υπάρχει στις ελληνικές φυλακές.
Επίσης, τα νομοθετικά κατοχυρωμένα εναλλακτικά της φυλάκισης μέτρα, στην πράξη σπάνια εφαρμόζονται και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης είναι αργό και σε αρκετές περιπτώσεις ιδιαίτερα σκληρό. Επίσης, η πλειονότητα των συλληφθέντων για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών είναι Ελληνες, ενώ εκείνοι που φυλακίζονται είναι στην πλειονότητά τους αλλοδαποί. Σχετικά με τους θανάτους από οξεία δηλητηρίαση από ναρκωτικές ουσίες, τα τελευταία χρόνια όλο και αυξάνεται ο αριθμός των περιστατικών, που δεν επιβεβαιώνονται έγκαιρα από τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες. Έως το Αύγουστο του 2010 είχαν επιβεβαιωθεί μόνον 30% των περιστατικών του 2009.
Πάντως, ο αριθμός των αναφερθέντων θανάτων παραμένει σταθερός σε σχέση με το προηγούμενο έτος και αφορά 214 άτομα. Στην έκθεση εκφράζεται ελπίδα για βελτίωση της κατάστασης με τον ορισμό Εθνικού Συντονιστή για τα Ναρκωτικά και τη σύσταση της Διυπουργικής Επιτροπής Συντονισμού Καταπολέμησης Εξαρτήσεων. Η Επιτροπή με επικεφαλής την εθνική συντονίστρια εκπονεί μεσοπρόθεσμο διετές (2011-2012) σχέδιο καταπολέμησης εξαρτήσεων. Χαιρετισμό στην εκδήλωση απέστειλε ο υφυπουργός Υγείας, Μιχάλης Τιμοσίδης, ο οποίος ανέφερε ότι οι δείκτες είναι ανησυχητικοί και γι αυτό «δεν πρέπει να εφησυχάζουμε». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, εργαζόμενοι στα Κέντρα Πρόληψης ανήρτησαν πανό, ζητώντας την επίλυση θεσμικών και οικονομικών προβλημάτων.
