Από τον ήλιο καλύπτουν το 60% των αναγκών τους σε ζεστό νερό τα κτίρια της Βαρκελώνης, καθώς χάρη σε μια απόφαση του δημοτικού συμβουλίου τοποθετήθηκαν πάνω από 20.000 τετραγωνικά μέτρα ηλιακών πινάκων στα κτίρια της πόλης, από το 2000 μέχρι σήμερα. Η παραπάνω κίνηση είχε ως αποτέλεσμα εξοικονόμηση ενέργειας μεγαλύτερης από 15.000 μεγαβατώρες το χρόνο και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 3.000 τόνους το χρόνο.
Η απόφαση ελήφθη τον Ιούλιο του 2000 κι έλαβε ισχύ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου. Τα αποτελέσματα ήταν τόσο θετικά, που πολλοί άλλοι δήμοι άρχισαν να εφαρμόζουν την ίδια ρύθμιση στην Καταλονία και τις γύρω περιοχές. Τελικά, το 2005 υιοθετήθηκε σε ολόκληρη την Ισπανία.
Το 1990, σε μια άλλη χώρα, την Αγγλία, το δημοτικό συμβούλιο του Λέιτσεστερ έθεσε ως στόχο τη μείωση κατά 50% της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών CO2, έως το 2025. Επιπλέον, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στην καταγραφή της ενεργειακής κατανάλωσης της πόλης, μέσω ενός πληροφοριακού συστήματος, το οποίο τροφοδοτούσε με δεδομένα το δημοτικό συμβούλιο, κάθε 30 λεπτά, για την κατανάλωση ενέργειας των δημοτικών κτιρίων και ορισμένων μικρομεσαίων επιχειρήσεων της πόλης.
Στο μεταξύ, από το εργοστάσιο καύσης απορριμμάτων του Πφαφενάου, στη Βιέννη, θερμαίνονται 50.000 νοικοκυριά, ενώ 25.000 σπίτια χρησιμοποιούν τον παραγόμενο ηλεκτρισμό.
Ανάλογα παραδείγματα συναντώνται, όμως, και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και συγκεκριμένα στη Νέα Υόρκη, όπου οι αρχές της πόλης θέτουν ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο για την προστασία του περιβάλλοντος. Στόχος είναι η μείωση των εκπομπών CO2 κατά 30% μέχρι το 2030. Ως μια πρώτη συμβολική κίνηση, το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο Κέντρο Ροκφέλερ φέρει πλέον λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας.
Τέτοιου είδους καλές πρακτικές για τους ΟΤΑ σε ό,τι αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και άλλα περιβαλλοντικά θέματα, αναδεικνύει ο οδηγός “Περιβαλλοντική Διαχείριση και Τοπική Αυτοδιοίκηση”, που εξέδωσε η Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να δώσει ιδέες και αφορμές για αντίστοιχα έργα στους νέους αυτοδιοικητικούς άρχοντες της χώρας.
Τα πρώτα βήματα για ορθολογική διαχείριση ενέργειας
Η συγγραφέας του οδηγού, στέλεχος της ΚΕΔΚΕ, Κατερίνα Μήτσου, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στόχος του όλου εγχειρήματος είναι η εξοικείωση των αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την περιβαλλοντική διαχείριση και τη συμβολή της σε θέματα ανάπτυξης.
Όπως είπε, οι ΟΤΑ, δεν είναι απαραίτητο να προχωρήσουν σε φιλόδοξα και μεγαλόπνοα προγράμματα. Η περιβαλλοντική διαχείριση και ειδικότερα η ορθολογική κατανάλωση ενέργειας μπορεί να ενταχθεί στη στρατηγική των ΟΤΑ χωρίς να δαπανηθούν υπέρογκα χρηματικά ποσά που θα επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς τους σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης. Τα πρώτα βήματα για την ορθολογική διαχείριση ενέργειας θα μπορούσαν να είναι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα των πολιτών και των δήμων, όπως η μόνωση των δημοτικών κτιρίων, η συντήρηση των δικτύων κεντρικής θέρμανσης και του στόλου των οχημάτων, η καλύτερη χρήση του σκιασμού στα παράθυρα, προκειμένου να χρησιμοποιούνται λιγότερο τα κλιματιστικά.
Αποτελεσματικό μέτρο θα αποτελούσε και η θεσμοθέτηση “πράσινων προμηθειών” στους ΟΤΑ. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η επιλογή συμβολαίων αγοράς προϊόντων με ενεργειακές προδιαγραφές.
Σημαντικά ποσά, άλλωστε, δαπανώνται για την κατανάλωση ενέργειας για τον ηλεκτροφωτισμό ενός Δήμου. Πόροι μπορούν να εξοικονομηθούν μέσα από τη σωστή συντήρηση του δικτύου, την εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού- όπου είναι δυνατόν- τη χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης και τη χρήση φωτισμού με αισθητήρες κίνησης.
