Τα αλκοολούχα ποτά που πίνουμε περιέχουν μια τοξική ουσία, την αιθυλική αλκοόλη (αιθανόλη) η οποία επιδρά στον εγκέφαλο. Η αιθανόλη σε μικρές ποσότητες μπορεί να δημιουργήσει ένα αίσθημα ευφορίας στον άνθρωπο. Αυτό το ευχάριστο μούδιασμα είναι που δημιουργεί τη λανθασμένη αντίληψη ότι το αλκοόλ είναι διεγερτικό όσον αφορά τη δράση του – και ότι ως «διεγερτικό» βοηθά τελικά τις σεξουαλικές επιδόσεις. Η αντίληψη αυτή είναι ευρύτατα διαδεδομένη. Για παράδειγμ μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2008 στην Ιατρική Επιθεώρηση «BMC Public Health» έδειξε ότι οι Ευρωπαίοι νέοι ηλικίας 16-35 ετών χρησιμοποιούν το αλκοόλ για να τονώσουν τη λίμπιντό τους. Και αυτό, γιατί η δράση του αλκοόλ μειώνει τις αναστολές, άρα φαίνεται να αυξάνει την ερωτική επιθυμία.
Όμως, η υποτιθέμενη αύξηση της ερωτικής επιθυμίας δεν σημαίνει αυτόματα και βελτίωση των σεξουαλικών επιδόσεων ή, καλύτερα, ενίσχυση της ποιότητας του σεξ. Η αιθανόλη αποτελεί κατασταλτική ουσία και όχι διεγερτική, όπως νομίζουν οι περισσότεροι που εκλαμβάνουν ως διέγερση τη μείωση των αναστολών μετά τη χρήση της. Η αλήθεια είναι ότι η μείωση των αναστολών και η «αύξηση» της ερωτικής επιθυμίας μετά τη χρήση αλκοόλ είναι αποτέλεσμα καταστολής της εγκεφαλικής λειτουργίας. Γι’ αυτό, όταν η συγκέντρωση του οινοπνεύματος στο αίμα είναι μεγάλη (όταν λ.χ. μια γυναίκα βάρους 60 κιλών πιει πάνω από 4 ποτήρια κρασί μέσα σε μια ώρα), μπορεί να παρατηρηθεί ανικανότητα συνεργασίας, διαταραχή στην κρίση, σύγχυση και ακόμα και αφασία, συμπτώματα που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στη σεξουαλική ικανότητα.
Είναι επίσης καλά τεκμηριωμένο ότι η αυξημένη, χρόνια χρήση αλκοόλ προκαλεί υπογονιμότητα σε άντρες και γυναίκες. Όπως έχουν δείξει κλινικές μελέτες, οι άντρες που κάνουν υπερκατανάλωση αλκοόλ (δηλαδή προσλαμβάνουν περισσότερα από 40 γραμμάρια αιθανόλης ή πίνουν πάνω από 3 ποτήρια κρασί την ημέρα) παρουσιάζουν ελαττωμένη κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, αλλά και μειωμένη έκκριση τεστοστερόνης, μιας ορμόνης που εκτός των αλλων παρακινεί σε σεξουαλική επαφή. Κατ’ αντιστοιχία, οι γυναίκες που πίνουν περισσότερα από 3 ποτήρια κρασί ή από 2 ποτά την ημέρα παρουσιάζουν μειωμένη έκκριση της ωχρινοτρόπου ορμόνης (είναι μία από τις ορμόνες της αναπαραγωγής) και παρουσιάζουν και αστάθεια στον έμμηνο κύκλο τους.
Πέρα όμως από τις προαναφερθείσες άμεσες επιδράσεις του αλκοόλ στην αναπαραγωγική ικανότητα, υπάρχουν και οι έμμεσες. Η αυξημένη και χρόνια χρήση οινοπνεύματος δεν προάγει την καρδιαγγειακή λειτουργία και αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Αυτό έχει ως συνέπεια την κακή αιμάτωση, άρα κατ’ επέκταση οδηγεί σε μειωμένη σεξουαλική ικανότητα (π.χ. εξαιτίας στυτικής δυσλειτουργίας). Βέβαια, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ δρα ευεργετικά διότι μειώνει τη θρόμβωση και τελικά τα καρδιακά επεισόδια, κάτι που πιστοποιούν πολυάριθμες μελέτες. Μάλιστα, σύμφωνα με μια μελέτη επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας, η οποία δημοσιεύτηκε στο «Journal of Sexual Medicine» το 2008, η ήπια πρόσληψη αλκοόλ δείχνει να βελτιώνει τη σεξουαλική ικανότητα των αντρών. Άλλο ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να προστεθεί είναι ότι η αυξημένη παρουσία οινοπνεύματος στον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί να αναστείλει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, που έμμεσα εμπλέκονται στην αναπαραγωγική ικανότητα, όπως είναι η βιταμίνη Ε, διάφορες βιταμίνες του συμπλέγματος Β και το ιχνοστοιχείο σελήνιο.
Επιπλέον, μέσω των πολλών θερμίδων που παρέχει το αλκοόλ στον οργανισμό (1 γρ. αιθυλικής αλκοόλης παρέχει περίπου 7 θερμίδες), μπορεί να προσθέσει κιλά και να αποτελέσει έναν επιπρόσθετο παράγοντα που οδηγεί στην παχυσαρκία. Μάλιστα, αν η χρήση του αλκοόλ είναι συστηματική, μπορεί να «πυροδοτήσει» την αποθήκευση σε μορφή λίπους ακόμα και όταν οι συνολικά λαμβανόμενες θερμίδες δεν είναι περισσότερες από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός! Φυσικά, το υπερβάλλον βάρος αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στη σεξουαλική επιθυμία και ικανότητα, τόσο μέσω των αγγειακών προβλημάτων που προκαλεί όσο και μέσω των ψυχολογικών αναστολών και εμποδίων που προσθέτει.
Κατά συνέπεια, άλλη μία φορά είναι επίκαιρο το χιλιοειπωμένο μα και τόσο εύστοχο γνωμικό «Μέτρον άριστον». Ακόμα και στη σεξουαλική ικανότητα, η μέτρια, ήπια κατανάλωση αλκοόλ, τέτοια που μακροπρόθεσμα να μην προκαλεί δυσλειτουργία σε κανένα από τα ζωτικά όργανα του ανθρώπου, μπορεί να προάγει τη σεξουαλική ζωή.
Δημήτρης Π. Μπερτζελέτος
Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος
