Η μεγάλη καινοτομία του φετινού 25ου Συνεδρίου της ΕΕΕΦΔΧ (Ελληνικής Εταιρείας Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής) είναι το femtosecond laser, το οποίο θα χρησιμοποιείται στη χειρουργική του καταρράκτη. Το femtosecond laser δημιουργεί τομές στον κερατοειδή, αφαιρεί το πρόσθιο περιφάκιο, την κάψα δηλαδή του κρυσταλλοειδούς φακού χωρίς να εισέρχονται εργαλεία στο μάτι. Προετοιμάζει, δηλαδή, το μάτι με μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια για τη δεύτερη φάση της επέμβασης κατά την οποία ο κατακερματισμένος ή πολτοποιημένος πυρήνας αφαιρείται με υπερήχους, χρησιμοποιώντας πολύ χαμηλότερη ενέργεια. Στην τελική φάση της επέμβασης, αφού έχει αφαιρεθεί το περιεχόμενοτου θολομένου φακού τοποθετείται ένας τεχνητός ενδοφακός μέσα στη θήκη του φυσικού φακού.
Αυτά ανακοινώθηκαν στη Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η Οργανωτική Επιτροπή, με την ευκαιρία του Συνεδρίου, στις 24 Φεβρουαρίου.
Το νέο Laser μπορεί επίσης, με τη βοήθεια χαλαρωτικών τομών στον κερατοειδή να διορθώνει και τον αστιγματισμό, αν αυτός συνυπάρχει με τον καταρράκτη. Σχεδόν η μισή επέμβαση καταρράκτη θα πραγματοποιείται με το femtosecond laser, το οποίο ήδη χρησιμοποιείται στις διαθλαστικές επεμβάσεις Lasik και στις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς. Το πλεονέκτημά του είναι ότι οι τομές θα δημιουργούνται στο επιθυμητό μέγεθος και θέση με μεγάλη ακρίβεια και τα πρώτα στάδια της επέμβασης θα πραγματοποιούνται χωρίς τη βοήθεια χειρουργικών εργαλείων.
Με αυτό τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα επιπλοκών από τραυματισμό των ευαίσθητων ιστών ειδικά σε μάτια με ασταθή στηρικτικά συστήματα φακού. Η απαιτούμενη ενέργεια υπερήχων θα είναι πολύ χαμηλότερη, επειδή θα έχει προηγηθεί ο κατακερματισμός του πυρήνα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται ακόμη γρηγορότερη αποκατάσταση της όρασης. Η σύγχρονη επέμβαση καταρράκτη γίνεται μέχρι σήμερα μόνο με υπερήχους, παρόλο που η πλειοψηφία των ασθενών πιστεύει ότι χειρουργήθηκε με κάποιο laser. Σημειώνεται ότι, ακόμη και όταν femtosecond laser θα είναι διαθέσιμο σε περίπου 1 με 2 χρόνια, η παρουσία των υπερήχων θα είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της επέμβασης.
Τα τελευταία χρόνια, ένα μεγάλο μέρος της έρευνας στην οφθαλμολογία είναι αφιερωμένο στη διόρθωση της πρεσβυωπίας. Η πρεσβυωπία είναι η αδυναμία κοντινής όρασης που παρουσιάζεται σε όλους τους ανθρώπους, συνήθως μετά την ηλικία των σαρανταπέντε ετών. Μέχρι στιγμής, η πρεσβυωπία αντιμετωπίζεται εκτός από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής και με διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις. Ορισμένες από αυτές πραγματοποιούνται στον κερατοειδή χιτώνα (Excimer Laser, Femtosecond Laser (Intracor), ενδοκερατικά ενθέματα, θερμοκερατοπλαστική με ραδιοκύματα υψηλής συχνότητας) στο σκληρό χιτώνα (LaserAce) και στον κρυσταλλοειδή φακό (πολυεστιακοί και προσαρμοστικοί ενδοφακοί). Κάποιες από αυτές τις μεθόδους είναι ακόμη σε στάδιο κλινικής έρευνας, ενώ άλλες εφαρμόζονται εδώ και μερικά χρόνια. Στη χώρα μας, έχουν πραγματοποιηθεί χιλιάδες επεμβάσεις διόρθωσης πρεσβυωπίας μέχρι σήμερα.
Στο 25ο Συνέδριο θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη χειρουργική του κερατοειδή, για τον οποίο διοργανώνεται ξεχωριστή ημερίδα την πρώτη μέρα του Συνεδρίου. Μεταξύ άλλων σχετικών θεμάτων, θα συζητηθεί και η ανάγκη για τη δημιουργία ενός σύγχρονου μεταμοσχευτικού κέντρου στην Ελλάδα, καθώς και η αλλαγή του νομικού καθεστώτος για τις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς, το οποίο απαγορεύει στους ιδιώτες χειρουργούς οφθαλμίατρους να κάνουν αυτές τις επεμβάσεις. O νόμος περί μεταμόσχευσης οργάνων, που ισχύει σήμερα, δεν θα έπρεπε να εφαρμόζεται για τον κερατοειδή, ο οποίος είναι ένας ιστός και όχι κάποιο αυτοτελές όργανο. Η μεταμόσχευση κερατοειδούς δεν χρειάζεται ταυτοποίηση συμβατότητας δότη και δέκτη, όπως συμβαίνει με άλλα όργανα και μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε κατάλληλα εξοπλισμένο οφθαλμολογικό χειρουργείο. Η Ελληνική Εταιρεία Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής έχει προβεί σε σειρά ενεργειών προς το Υπουργείο Υγείας και τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων για την αλλαγή του νόμου.
Επίσης, σε ειδική τελετή θα απονεμηθεί το Διεθνές Βραβείο Kelman στον παγκοσμίου φήμης χειρουργό οφθαλμίατρο Howard Fine από τις ΗΠΑ για τη συμβολή του στη σύγχρονη χειρουργική του καταρράκτη. Το διεθνές βραβείο Kelman καθιερώθηκε για πρώτη φορά παγκοσμίως από την ΕΕΕΦΔΧ και απονέμεται κάθε δύο χρόνια από την ΕΕΕΦΔΧ σε εξέχοντες χειρουργούς οφθαλμίατρους από την Ελλάδα ή το εξωτερικό.
Δείτε για τις επιπλοκές της επέμβασης καταρράκτη εδώ.
