Επιστήμονες του Ινστιτούτου για την Έρευνα στα Καρδιαγγειακά και τα Μεταβολικά Νοσήματα (ICMR) στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ της Βρετανίας, μεταξύ των οποίων και ο έλληνας ερευνητής δρ Μιχάλης Σπυρίδων βρήκαν, ότι μια πρωτεΐνη, η LXR που μέχρι σήμερα ήταν γνωστή για τη δράση της σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση της χοληστερόλης (χοληστερίνης) , εμπλέκεται και στη θρόμβωση του αίματος. Η νέα αυτή γνώση σχετικά με τον διττό ρόλο της συγκεκριμένης πρωτεΐνης για τον οργανισμό αναμένεται να οδηγήσει σε νέους θεραπευτικούς στόχους ενάντια στα καρδιαγγειακά επεισόδια και τα εγκεφαλικά.
Όπως εξηγεί ο Σπυρίδων ήταν γνωστό ότι η LXR αποτελεί έναν από τους μηχανισμούς ρύθμισης της ποσότητας χοληστερόλης στο αίμα. «Ωστόσο πρώτη φορά είδαμε τον σημαντικό ρόλο που παίζει σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση της λειτουργίας των αιμοπεταλίων». Ο ερευνητής διευκρινίζει ότι οι ειδικοί γνώριζαν πως τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου αφού είναι «ένοχα» για την αρτηριοσκλήρυνση. Ετσι ο έλεγχος των επιπέδων της χοληστερόλης έχει μετατραπεί τις τελευταίες δεκαετίες σε σημαντικό παράγοντα με στόχο τη μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Ωστόσο τώρα η ομάδα του ICMR με επικεφαλής τον διευθυντή του Ινστιτούτου καθηγητή Τζον Γκίμπινς, ανακάλυψε μια άλλη «πτυχή» της LXR που παρέμενε μέχρι σήμερα στο σκοτάδι και η οποία αφορά την εμπλοκή της στις θρομβώσεις. «Συγκεκριμένα είδαμε ότι η πρωτεΐνη καταστέλλει την λειτουργία των αιμοπεταλίων. Ο ρόλος της αυτός δεν συνδέεται με τα επίπεδα χοληστερόλης, ωστόσο οδηγεί σε αποφυγή του σχηματισμού θρομβώσεων» υπογραμμίζει ο Σπυρίδων.Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πλαίσιο πειραμάτων σε ποντίκια η χορήγηση πειραματικών φαρμάκων που στοχεύουν την LXR οδήγησε σε μείωση του σχηματισμού θρομβώσεων κατά 40%.
Τα ευρήματα αυτά μαρτυρούν ότι φάρμακα που θα στοχεύουν την πρωτεΐνη θα μπορούσαν να έχουν διττή προσφορά: πρόληψη των θρομβώσεων και συγχρόνως έλεγχο των επιπέδων χοληστερόλης. Ωστόσο ο δρόμος μέχρι την ημέρα που τέτοιου είδους θεραπείες θα φθάσουν στα χέρια των ασθενών είναι ακόμη μακρός, παραδέχεται ο έλληνας ερευνητής.
«Με τη μελέτη μας ανοίγουμε ένα νέο μονοπάτι σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών επεισοδίων, αφού είδαμε τον ρυθμιστικό ρόλο της LXR στη λειτουργία των αιμοπεταλίων»λέει. «Ωστόσο πρέπει να ανακαλύψουμε τη χρυσή τομή ώστε να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα προς όφελος των ασθενών. Και αυτό διότι τα αιμοπετάλια είναι απαραίτητα, ως γνωστόν, για την πήξη του αίματος. Οφείλουμε να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των προ-θρομβωτικών και αντι-θρομβωτικών μηχανισμών τους».
Το επόμενο βήμα είναι τώρα για την ομάδα από το ICMR να έλθουν στο φως οι αλληλεπιδράσεις της LXR με άλλες πρωτεϊνες που είναι επίσης γνωστό ότι παίζουν ρυθμιστικό ρόλο σε ό,τι αφορά τα αιμοπετάλια. «Εκτιμούμε ότι ως το τέλος του έτους θα έχουμε στα χέρια μας κάποια αποτελέσματα σχετικά με αυτές τις αλληλεπιδράσεις» λέει ο Σπυρίδων.
