Αν το παιδί σας δεν έχει όρεξη, γκρινιάζει, είναι άκεφο και νωθρό, όλα αυτά μπορεί να είναι οι πρώτες ενδείξεις για ένα αρχόμενο κρυολόγημα με βήχα, συνάχι, δυσκολία στην κατάποση και επιπεφυκίτιδα.
Σε ποσοστό που ξεπερνάει το 90%, αίτια της ασθένειας είναι 200 διαφορετικά είδη ιών. Συνήθως είναι ρινοϊοί που μεταδίδονται με σταγονίδια, δηλαδή με το βήχα, το φτάρνισμα και την ομιλία, από τον έναν άνθρωπο στον άλλο.
Από τη μετάδοση μέχρι την εκδήλωση του κρυολογήματος περνάνε 2 ως 5 μέρες. Δεν υπάρχουν ειδικά φάρμακα κατά αυτών των ιών (τα αντιβιοτικά είναι για τα βακτήρια). Οι ιοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα είναι συνήθως εποχιακοί και προσβάλλουν ξεχωριστά τμήματα των αναπνευστικών οδών, για παράδειγμα μόνο τους ρινικούς βλεννογόνους, μόνο τα φαρυγγικά τοιχώματα, ή μόνο την περιοχή του λάρυγγα.
Η εκάστοτε θεραπεία εξαρτάται από την περιοχή που έχει προσβληθεί.
Ένα κρυολόγημα διαρκεί περίπου 5 ως 7 εβδομάδες και αφήνει πίσω του μια ανοσία που διαρκεί μερικούς μήνες για το ειδικό γένος των ιών που προκάλεσε το συγκεκριμένο κρυολόγημα. Λόγω της μεγάλης ποικιλίας των ρινοϊών θεωρείται φυσιολογικό ένα παιδί στην προσχολική ηλικία να παρουσιάζει μέχρι και 9 λοιμώξεις το χρόνο, ένα παιδί του νηπιαγωγείου μέχρι 12 και ένα παιδί του δημοτικού μέχρι και 6. Ακόμη και οι ενήλικες προσβάλλονται κατά μέσο όρο 3 με 4 φορές το χρόνο.
Κρυολόγημα παιδιού: αντιμετώπιση
Σε κάθε κρυολόγημα με βήχα και συνάχι πρέπει να βγάζετε το (απύρετο) παιδί σας όσο το δυνατόν περισσότερο στον καθαρό αέρα, ενώ καλό είναι να καταναλώνει και πολλά υγρά.
Καταλληλότερα θεωρούνται το τσάι και οι χυμοί. Το γάλα δεν ενδείκνυται καθώς συμβάλλει στην παραγωγή βλέννας. Αν δεν μπορείτε να το αποφύγετε, τότε είναι προτιμότερο να το αραιώνετε κατά το μισό με νερό.
Προσέξτε να παίρνει το παιδί σας συνολικά αρκετές θερμίδες. Οι βλεννογόνοι της μύτης υγραίνονται με διάλυμα 1% μαγειρικού αλατιού. Θα το βρείτε σε σταγόνες ή σπρέι στα φαρμακεία. Η θερμοκρασία δωματίου κατά τον ύπνο θα πρέπει να ανέρχεται περίπου στους 15 βαθμούς Κελσίου. Τοποθετήστε μια απλώστρα με βρεγμένες πετσέτες στο δωμάτιο και αφήστε τις νύχτες το παράθυρο σας λίγο ανοιχτό. Έτσι θα διευκολύνετε την αναπνευστική λειτουργία του παιδιού σας στον ύπνο.
Τις πρώτες μέρες του κρυολογήματος ίσως κριθεί αναγκαία η χορήγηση αποσυμφορητικών ρινικών σταγόνων 2 με 3 φορές ημερησίως, ώστε να διευκολυνθεί η αναπνοή του παιδιού σας από τη μύτη. Ιδιαίτερα τα βρέφη, όταν θηλάζουν ή πίνουν από το μπιμπερό, δεν πρέπει να έχουν βουλωμένη μύτη ώστε να αναπνέουν ελεύθερα. Εκτός αυτού διατηρούνται ανοιχτές οι αναπνευστικές οδοί προς το μέσο ους κι έτσι μπορεί να απο-φεύγονται μια ενδεχόμενη μέση ωτίτιδα, καθώς και εκκρίσεις του μέσου ωτός.
Όταν τα βρέφη έχουν δυσκολία να καταπιούν, βοηθάει αρκετά το χλιαρό χαμομήλι. Στα παιδιά προσχολικής ηλικίας ενδείκνυνται επίσης τσάι λεμονιού ή πορτοκαλιού, καθώς και ο ζωμός κότας χωρίς πρόσθετα λιπαρά -κάτι που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μετά το 3ο έτος ηλικίας μπορείτε να κάνετε μαζί με το παιδί σας ατμόλουτρα.
Όσο μικρότερης ηλικίας είναι το παιδί που έχει «αρπάξει» το κρυολόγημα, τόσο πιο επικίνδυνες είναι οι επιπλοκές. Βρέφη με κρυολόγημα παρουσιάζουν συνήθως και πυρετό, ιδιαίτερα στα πρώτα τους κρυολογήματα.
Συχνά επίσης εκδηλώνεται δυσκολία να καταπιούν υγρά. Στα μωρά μπορεί να επακολουθήσει βρογχίτιδα ή λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (π.χ. πνευμονία). Οι πρώτες ενδείξεις για τέτοιες επιπλοκές είναι ο βήχας και η άρρυθμη αναπνοή. Επιπρόσθετα, κατά την εισπνοή ανασηκώνονται τα πτερύγια της μύτης (αναπέταση ρινικών πτερυγίων). Τότε θα πρέπει να πάτε το παιδί αμέσως στο γιατρό.
Οι πιο συνηθισμένες επιπλοκές στα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι η μέση ωτίτιδα και η φαρυγγίτιδα μαζί με αμυγδαλίτιδα. Στην ωτίτιδα, χορηγήστε για ανακούφιση αποσυμφορητικές σταγόνες από τη μύτη και επιθέματα κρεμ-μυδιών πίσω από το πτερύγιο του αφτιού. Σε μεγαλύτερα παιδιά, δώστε καταπραϋντικά αφεψήματα και καραμέλες για τον πονόλαιμο.
Τον πυρετό του κρυολογήματος μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε με επιθέματα γάμπας και αντιπυρετικά σιρόπια ή υπόθετα από το φαρμακείο.
Κάθε μωρό με κρυολόγημα, πυρετό, και αδυναμία να καταπιεί υγρά πρέπει να πάει αμέσως στο γιατρό. Το ίδιο ισχύει για παιδιά προσχολικής ηλικίας με πυρετό, εμετούς, και πονοκεφάλους. Όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας με πυρετό που διαρκεί πάνω από 48 ώρες ή συνοδεύεται από πόνους στ’ αυτιά, καθώς και με βήχα και πόνους στο στήθος, χρειάζονται ιατρικό έλεγχο. Στους πόνους στο λαιμό με αίσθημα πνιγμού, βήχα με βραχνάδα, ή και δύσπνοια πρέπει επίσης να πάτε το παιδί το συντομότερο στο γιατρό.
ΒΡΕΦΙΚΟ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ
Τα μωρά παθαίνουν εύκολα και γρήγορα κρυολογήματα επειδή οι αναπνευστικοί αγωγοί τους είναι στενοί και πολύ μικροί. Επιπλέον, το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί επαρκώς, ωστόσο, κάθε λοίμωξη του βρέφους προκαλεί την παραγωγή αντισωμάτων από τον οργανισμό του, ως άμυνα απέναντι σε μελλοντικές προσβολές από τους ίδιους νοσογόνους παράγοντες.
Κατά μέσο όρο, ένα μωρό έχει στον πρώτο χρόνο της ζωής του 8 με 10 κρυολογήματα με βήχα, συνάχι, και ενδεχομένως υψηλό πυρετό. Συχνή επιπλοκή που παρουσιάζεται στα μωρά είναι η μέση ωτίτιδα.
Πάνω από 90% των κρυολογημάτων στα μωρά προκαλούνται από ιούς. Μόνο στο 10% η αιτία είναι βακτήρια. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να αποδειχτεί αναγκαία η χορήγηση αντιβιοτικών για να αποτραπεί η επέκταση της λοίμωξης προς τον πνεύμονα και το μέσο ους. Στα κρυολογήματα ιογενούς αιτιολογίας, η θεραπευτική αντιμετώπιση αφορά μόνο στα συμπτώματα και στοχεύει μόνο στο να μετριάσει τη βαρύτητα των εκδηλώσεων (συμπτωματική θεραπεία).
Μία με δύο μέρες μετά τη μετάδοση του ιού -στα βακτήρια ο χρόνος επώασης μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος- αρχίζουν να τρέχουν εκκρίσεις από τη μύτη. Ο ρινικός βλεννογόνος πρήζεται λόγω της φλεγμονής και αυξάνεται η ροή των δακρύων. Το ρινικό έκκριμα κυλάει προς το πίσω τοίχωμα του φάρυγγα και προκαλεί ερεθισμούς και βήχα. Καθώς το μωρό εισπνέει ελάχιστο αέρα από τα ρουθούνια, δυσκολεύεται να καταπιεί, γεγονός που του προκαλεί μια άρνηση να πιει οτιδήποτε και κάνει άσχημο ύπνο. Ενδέχεται επιπλέον να εμφανιστεί απότομη άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος (πυρετός), ενώ οι εκκρίσεις της μύτης μπορεί να κυλήσουν προς την κατεύθυνση του μέσου ωτός, κάτι που είναι πιθανό να προκαλέσει μια πολύ επώδυνη ωτίτιδα. Ύστερα από μία εβδομάδα η λοίμωξη θα πρέπει κανονικά να έχει υποχωρήσει.
Κρυολόγημα μωρού: αντιμετώπιση
Το πιο σημαντικό στο κρυολόγημα μωρού είναι να ανακουφίσετε τη δυσκολία στην αναπνοή. Ελευθερώστε τη μύτη του από τις αυξημένες εκκρίσεις κατά προτίμηση, με σφιχτό στεγνό βαμβάκι. Στη συνέχεια, καθαρίστε τα ρουθούνια με σταγόνες από αλατούχο διάλυμα (φυσιολογικός ορός -ισότονο διάλυμα NaCl, 0,9%) που μπορείτε να αγοράσετε χωρίς συνταγή από το φαρμακείο. Ο καθαρισμός αυτός θα πρέπει να επαναλαμβάνεται πριν από κάθε γεύμα του μωρού και πριν από την κατάκλιση του για ύπνο. Εάν το παιδί θηλάζει, το μητρικό γάλα βοηθάει στην εφύγρανση των ρινικών οδών.
Μωρά με κρυολόγημα χωρίς πυρετό χρειάζονται πολύ καθαρό αέρα και δροσερό δωμάτιο (16 ως 18 βαθμούς Κελσίου) με αρκετή υγρασία. Για την απαραίτητη υγρασία, μπορείτε να τοποθετήσετε μια απλώστρα με βρεγμένες πετσέτες.
