Ύστερα από μια μελέτη η οποία έδειξε ότι το φυτοφάρμακο DDT συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου Αλτσχάιμερ, μια νέα έρευνα αυτή την εβδομάδα δείχνει ότι κοινά φυτοφάρμακα, που μπορεί να βρίσκονται σε φρούτα και λαχανικά και να περνούν στο σώμα μας μέσω της διατροφής, σχετίζονται με την ανάπτυξη της νόσου Πάρκινσον.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Neurology, ορισμένα κοινά φυτοφάρμακα, κυρίως εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα, μπορεί να είναι μια από τις αιτίες της νόσου Πάρκινσον, και περισσότερο στα άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση.
Νευρολόγοι της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, με επικεφαλής τον Τζεφ Μπρονστάιν, διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος είναι αρκετά αυξημένος ακόμη και όταν τα επίπεδα έκθεσης στα φυτοφάρμακα είναι εντός των αποδεκτών ορίων ασφαλείας.
Να σημειωθεί ότι σε προηγούμενη μελέτη, οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, διαπίστωσαν ότι η έκθεση σε ένα απαγορευμένο φυτοφάρμακο που ονομάζεται μπενομύλ (benomyl) αυξάνει τον κίνδυνο για τη νόσο Πάρκινσον. Η παρούσα μελέτη δείχνει ότι το πρόβλημα αφορά πολλά φυτοφάρμακα (εντοπίστηκαν 11) και αποκαλύπτει ότι ο κίνδυνος εξαρτάται από το DNA του κάθε ατόμου.
Οι νευρολόγοι έθεσαν υπό ιατρική παρακολούθηση 360 ασθενείς με νόσο Πάρκινσον οι οποίοι ζούσαν σε αγροτικές περιοχές και τους συνέκριναν με 816 υγιή άτομα. Εξέτασαν σε ποιο βαθμό ήταν εκτεθειμένα τα άτομα αυτά σε φυτοφάρμακα, είτε μέσω της δουλειάς, είτε στο σπίτι τους, είτε μέσω της διατροφής.
Η μελέτη έδειξε ότι, οι τα πιο εκτεθειμένα άτομα στα φυτοφάρμακα είχαν 2-6 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλώσουν νόσο Πάρκινσον, ανάλογα και με το DNA τους.
Η αλδεϋδική αφυδρογονάση (ALDH)
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, μερικά φυτοφάρμακα αναστέλλουν τη δράση ενός ενζύμου που ονομάζεται αλδεϋδική αφυδρογονάση (aldehyde dehydrogenase ή ALDH) το οποίο παίζει ρόλο στην απομάκρυνση τοξικών ουσιών από τα κύτταρα. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι το ένζυμο αυτό διατηρεί υπό έλεγχο μια φυσική τοξίνη του εγκεφάλου που ονομάζεται DOPAL. Όταν το ένζυμο αναστέλλεται, η αποτοξίνωση δεν λαμβάνει χώρα και η τοξίνη DOPAL συσσωρεύεται στον εγκέφαλο και συμβάλοντας στην ανάπτυξη της νόσου Πάρκινσον.
Γενικά η αλδεϋδική αφυδρογονάση εξουδετερώνει ορισμένες χημικές ενώσεις που ονομάζονται αλδεΰδες οι οποίες είναι ιδιαίτερα τοξικές για τα κύτταρα του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη. Η έλλειψη της ντοπαμίνης προκαλεί τρέμουλο, ακαμψία των άκρων και απώλεια της ισορροπίας, συμπτώματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με τη νόσο Πάρκινσον. Το ένζυμο παίζει ρόλο και στον μεταβολισμό του αλκοόλ.
Όσοι εκτίθενται σε πάνω από τρία φυτοφάρμακα στη δουλειά, το σπίτι ή μέσω της διατροφής, έχουν τριπλάσιο κίνδυνο σε σχέση με όσους δεν εκτίθενται καθόλου. Επιπλέον, όσοι διαθέτουν μια συγκεκριμένη παραλλαγή του γονιδίου ALDH2, αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο για εκδήλωση της νόσου Πάρκινσον, όταν εκτίθενται στα φυτοφάρμακα.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η αναστολή της αλδεϋδικής αφυδρογονάσης φαίνεται να αποτελεί σημαντικό μηχανισμό μέσω του οποίου τα φυτοφάρμακα συμβάλουν στην ανάπτυξη της νόσου Πάρκινσον», εξηγεί ο Μπρονστάιν.
Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα τεστ που εντοπίζει ποια από τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη γεωργία είναι πιο επικίνδυνα. Πρόκειται για τα διθειοκαρβαμιδικά παράγωγα, τα οργανοχλωριούχα, τις ιμιδαζόλες και τα δικαρβοξυμίδια.
«Εκπλαγήκαμε από το πόσα φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα αναστέλλουν το ένζυμο αλδεϋδική αφυδρογονάση και μάλιστα σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Αυτά τα φυτοφάρμακα είναι πανταχού παρόντα και μπορούν να βρεθούν στις τροφές μας, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, να χρησιμοποιούνται στα πάρκα και στα γήπεδα γκολφ, καθώς και για την καταπολέμηση των εντόμων στο εσωτερικό των σπιτιών και των άλλων κτιρίων. Συνεπώς είναι μεγάλος ο αριθμός των ανθρώπων που εκτίθενται σε κίνδυνο», λέει ο Μπρονστάιν.