Διάφορες μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία 17 χρόνια παρέχουν ενδείξεις ότι οι σκύλοι μπορούν να μυρίσουν ορισμένα είδη καρκίνου, όπως του δέρματος, της ουροδόχου κύστης, του εντέρου, του μαστού και του πνεύμονα. Πιστεύεται ότι οι καρκινικοί όγκοι εκλύουν πτητικές ουσίες που ένας σκύλος μπορεί να ανιχνεύσει. Κι αυτό διότι οι μύτες των σκύλων μπορούν να πιάσουν οσμές καλύτερα από οποιαδήποτε σημερινή τεχνολογία.
Υπάρχει λοιπόν το ενδεχόμενο οι σκύλοι να μπορούν να συμβάλουν στη διάγνωση της νόσου, αν και η εκπαίδευσή τους είναι δαπανηρή και χρονοβόρα.
Για την ώρα όμως οι σκύλοι δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστοι στη διάγνωση του καρκίνου καθώς σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Breath Research, αν και μπορούν πράγματι να μυρίσουν τον καρκίνο στην αναπνοή των καρκινοπαθών κάνουν αρκετά λάθη.
Ερευνητές από την Γερμανία και την Αυστρία, με επικεφαλής τον Klaus Hackner του Krems University Hospital της Αυστρίας, πειραματίστηκαν με 122 ασθενείς. Από αυτούς, οι 29 είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του πνεύμονα, χωρίς να έχουν ξεκινήσει κάποια θεραπεία, ενώ οι υπόλοιποι 93 δεν είχαν κάποιο σύμπτωμα της ασθένειας αλλά μερικοί είχαν καρκίνο, που διαγνώστηκε αργότερα.
Έξι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι ανέλαβαν να μυρίσουν τους εθελοντές. Οι ερευνητές εκπαίδευσαν τα σκυλιά με 150 δείγματα αναπνοής για έξι μήνες εκ των προτέρων για να τους προετοιμάσουν για την διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα.
Αν και οι σκύλοι ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν το 79% των ατόμων με καρκίνο του πνεύμονα σωστά, ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν μόνο το 34% αυτών που δεν είχαν καρκίνο. Τα αποτελέσματα αυτά διαφέρουν από εκείνα των προηγούμενων μελετών. Ένας βασικός λόγος για αυτή τη μάλλον κακή απόδοση μπορεί να ήταν ίσως η υψηλότερη πίεση από την έλλειψη θετικών απαντήσεων εκ μέρους των χειριστών, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Οι σκύλοι έκαναν λάθη τόσο με τα θετικά όσο κυρίως με τα αρνητικά δείγματα», τόνισε ο Hackner. Εξέφρασε όμως την αισιοδοξία του ότι, με καλύτερη εκπαίδευση θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους. Τόνισε όμως ότι ενώ μέχρι σήμερα οι σκύλοι έχουν αποδείξει πόσο γερή μύτη διαθέτουν, ανιχνεύοντας εκρηκτικά, ναρκωτικά και θύματα φυσικών καταστροφών, δεν παύουν να βαριούνται, να κουράζονται, να πεινάνε και γενικά να διασπάται η προσοχή τους. Έτσι, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα του κατά πόσο με την περαιτέρω βελτίωση της εκπαίδευσης τους θα μπορούσαν να προειδοποιήσουν έγκαιρα για σοβαρές παθήσεις.
Ηλεκτρονική μύτη
Οι σκύλοι θέλουν να είναι καλά “παιδιά” διότι αυτό συνεπάγεται κεράσματα, αλλά αμφισβητείται αν μπορούν να κάνουν σωστή δουλειά στη διάγνωση του καρκίνου.
“Πρόκειται για ένα παιχνίδι αριθμών», λέει η Cynthia Otto, διευθύντρια του Penn Vet Working Dog Center της Κτηνιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανία. Και προσθέτει: “Τα σκυλιά μπορούν να μάθουν να αναγνωρίζουν τη μυρωδιά του καρκίνου αλλά απαιτείται εντατική εκπαίδευση και η διαδικασία ελέγχου δεν είναι γρήγορη. Μπορεί να ακούγεται προφανές, αλλά πρέπει να έχει κανείς στο μυαλό του ότι τα σκυλιά δεν είναι μηχανές. Μερικές μέρες λειτουργούν καλά και άλλες φορές χειρότερα. Για παράδειγμα λειτουργούν καλύτερα πριν από το μεσημεριανό γεύμα από ό, τι μετά. Το άλλο πρόβλημα είναι ότι στην πραγματικότητα οι σκύλοι μαθαίνουν ατομικές μυρωδιές. Δεν μπορείτε να εξηγήσετε σε ένα σκυλί ότι θέλετε να εντοπίσει τη μυρωδιά του καρκίνου και όχι την ιδιαίτερη μυρωδιά του ατόμου”.
Σύμφωνα με την Otto, ο άνθρωπος μπορεί να μάθει από τα σκυλιά διότι οι μύτες τους μπορούν να ανιχνεύσουν πολύ μικρότερες ποσότητες μυρωδιάς από κάθε τεχνολογία που υπάρχει σήμερα. “Οι σκύλοι ανιχνεύουν ξεκάθαρα κάτι αλλά δεν είμαστε ακριβώς σίγουροι τι είναι”, λέει η ίδια. “Με την εξέταση των οσμών μέσω των οποίων βρίσκουν τον καρκίνο, ο άνθρωπος θα μπορούσε να μάθει ποια χημική υπογραφή κρύβεται πίσω τους και να βρει έναν ηλεκτρονικό τρόπο διάγνωσης του καρκίνου μέσω της οσμής”.
Έρευνες γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση, και πράγματι, η “ηλεκτρονική μύτη”, δηλαδή η συσκευή που φιλοδοξεί να μιμηθεί του σκύλους και να κάνει διάγνωση ασθενειών μέσω της αναπνοής, βρίσκεται συνεχώς σε εξέλιξη.