Αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η γήρανση δεν είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής φθοράς του σώματος αλλά έχει αιτία κάποιο εσωτερικό, γενετικό βιολογικό ρολόι το οποίο ενδεχομένως ορίζει το μέγεθος των τελομερών. Το ερώτημα βέβαια είναι αν η διαδικασία της γήρανσης μπορεί να καθυστερήσει. Η απάντηση είναι “ναι”, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell και αφορούσε ποντίκια.
Αμερικανοί επιστήμονες από το Salk Institute, στην Καλιφόρνια, ανακάλυψαν ότι μία νέα μορφή γονιδιακής θεραπείας ασκεί ανανεωτική δράση στα ποντίκια, ακόμα κι όταν πάσχουν από προγηρία (μια ασθένεια κατά την οποία προκαλείται ταχεία γήρανση). Η μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει ότι ο γενετικός προγραμματισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ανανεωθούν τα σωματικά κύτταρα.
30% αύξηση στο προσδόκιμο ζωής
Έπειτα από έξι εβδομάδες γονιδιακής θεραπείας, ηλικιωμένα ποντίκια έμοιαζαν πολύ νεώτερα, είχαν πιο ίσια σπονδυλική στήλη και καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία, παρουσίαζαν ταχύτερη επούλωση των πληγών και τελικά έζησαν 30% παραπάνω απ’ ό,τι τα συνομήλικά τους που αφέθηκαν να γεράσουν φυσιολογικά.
Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι «ίσως δεν είναι υποχρεωτικό να εξελίσσεται η γήρανση προς μία κατεύθυνση, αλλά να μπορεί να αντιστραφεί με τους κατάλληλους, προσεκτικούς χειρισμούς», δήλωσε ο Juan Carlos Izpisua Belmonte, επικεφαλής της μελέτης.
Οι γενετικές τεχνικές που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές δεν μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα στον άνθρωπο. Όμως η νέα ανακάλυψη εγείρει την προοπτική να αντιμετωπίζεται στο μέλλον η ίδια η γήρανση αντί για τα διάφορα νοσήματα που έρχονται μαζί της, όπως είναι ο καρκίνος, η άνοια και οι καρδιοπάθειες.
Οι επιστήμονες δεν ισχυρίζονται ότι η γήρανση μπορεί να σταματήσει, αλλά πιστεύουν ότι μετά από μία δεκαετία θα έχουν αναπτυχθεί θεραπείες που θα επιβραδύνουν το βιολογικό ρολόι που καθορίζει την διαδικασία. “Δεν πιστεύουμε ότι η μέθοδός μας μπορεί να οδηγήσει στην αθανασία… αλλά μάλλον σε περισσότερα και πιο υγιή χρόνια ζωής”, τόνισε ο Izpisua Belmonte. Και πρόσθεσε: “H διαδικασία της γήρανσης έχει πλαστικότητα και μπορεί να αλλάξει ο ρυθμός της. Ενδεχομένως υπάρχουν όρια σε μια προσπάθεια πλήρους αντιστροφής της γήρανσης. Στόχος μας δεν είναι μόνο η επέκταση της διάρκειας ζωής, αλλά το πιο σημαντικό, η βελτίωση της υγείας”.
Η θεραπεία αναζωογόνησης που εφαρμόστηκε στα ποντίκια είναι αυτή που χρησιμοποιείται για να επαναφέρονται τα ενήλικα κύτταρα στην αρχέγονη μορφή τους, δηλαδή να μετατρέπονται σε εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα. Αυτού του είδους τα επαγόμενα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα (iPSCs), όπως αποκαλούνται, δημιουργούνται με την τεχνική του γενετικού προγραμματισμού.
