Το στρες που βιώνουν οι γυναίκες στην εγκυμοσύνη συμβάλλει στη πρόωρη γήρανση του παιδιού. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας γερμανικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuropsychopharmacology από ερευνητές του University of Heidelberg.
Οι επιστήμονες εστίασαν την προσοχή τους στα τελομερή τα οποία απαρτίζονται από επαναλαμβανόμενες αλληλουχίες DNA και βρίσκονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων για να διατηρούν την ακεραιότητά τους.
Τα τελομερή κονταίνουν με κάθε διαίρεση των κυττάρων και όταν γίνουν πολύ κοντά το κύτταρο οδηγείται σε θάνατο χωρίς να μπορεί να αναπαραχθεί.
Θεωρείται ότι το μήκος των τελομερών φανερώνει τη βιολογική ηλικία. Οι έρευνες δείχνουν ότι σχετίζεται με την πιθανότητα για ορισμένες ασθένειες (καρδιαγγειακές και καρκίνους αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις για άλλες ασθένειες).
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία, το κάδμιο, η κατανάλωση ζάχαρης, το ψυχολογικό στρες, το οξειδωτικό στρες, η καθιστική ζωή, η βία, το κάπνισμα, η κατάθλιψη και το μετατραυματικό στρες, κάνουν τα τελομερή κοντύτερα, δηλαδή επιταχύνουν τη γήρανση. Αντίθετα, η υγιεινή διατροφή, η απόκτηση παιδιού από μια γυναίκα και η άσκηση φαίνεται πως παίζουν θετικό ρόλο.
Το μήκος των τελομερών ενός ανθρώπου είναι συνάρτηση του μήκους κατά τη γέννηση και την επακόλουθη φθορά ανάλογα με την ηλικία και τον τρόπο ζωής. Η έρευνα δείχνει ότι μήκος των τελομερών στις αρχές της ζωής είναι πιο σημαντικός προγνωστικός παράγοντας του μήκους στη μετέπειτα ζωή. Ορισμένοι ερευνητές έχουν συμπεράνει ότι η επίδραση των περιβαλλοντικών παραγόντων κατά τη διάρκεια της ενηλικίωσης είναι μικρή σε σύγκριση με την εκ γενετής επίδραση.
Τα κορίτσια έχουν μεγαλύτερα τελομερή
Στην τρέχουσα μελέτη οι ερευνητές μέτρησαν το μήκος των τελομερών 319 νεογνών και 318 γυναικών που βρίσκονταν στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, σε τρεις μαιευτικές κλινικές της Γερμανίας. Η μέση ηλικία των μητέρων ήταν 31,5 έτη και των πατέρων 34,7.
Οι επιστήμονες ρώτησαν τις μητέρες για τον τρόπο ζωής τους, το στρες που πίστευαν ότι είχαν βιώσει και αν υπέφεραν από κάποια ψυχική διαταραχή. Στη συνέχεια έκαναν γενετικές αναλύσεις στις μητέρες και τα μωρά τους.
Διαπιστώθηκε ότι τα μωρά των γυναικών που είχαν βιώσει αυξημένο ψυχολογικό στρες κατά την εγκυμοσύνη είχαν πιο κοντά τελομερή. Το στρες κατά την εγκυμοσύνη δεν φάνηκε να επηρεάζει το μήκος των τελομερών της μητέρας, το οποίο ωστόσο επηρεαζόταν στην περίπτωση που υπήρχε κάποια προϋπάρχουσα ψυχική νόσο. Πάντως, τα μωρά των γυναικών που υπέφεραν από κάποια προϋπάρχουσα ψυχική νόσο δεν επηρεάζονταν. Τέλος, το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη επηρέαζε το μήκος των τελομερών της μητέρας, αλλά όχι του παιδιού.
Ένα σημαντικό στοιχείο της μελέτης είναι ότι τα κορίτσια είχαν μακρύτερα τελομερή σε σχέση με τα αγόρια, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι υπάρχει διαφορά βάσει του φύλου στον συγκεκριμένο βιοδείκτη, από τη στιγμή της γέννησης. Το μήκος στα κορίτσια ήταν 4,2 και στα αγόρια 4,0, κατά μέσο όρο (μετρήθηκε συγκριτικά με το μήκος ενός γονιδίου).
Να σημειωθεί ότι ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η ηλικία του πατέρα επίσης συνδέεται με το μήκος των τελομερών στους απογόνους. Τα παιδιά από πατέρες μεγαλύτερης ηλικίας φαίνεται πως έχουν μακρύτερα τελομερή, αν και θα περίμενε κανείς το αντίθετο.
Πηγή: Telomere Length in Newborns is Related to Maternal Stress During Pregnancy.
