Ένα από τα αμφιλεγόμενα θέματα στη διατροφική επιστήμη είναι κατά κατά πόσο οι ηλικιωμένοι πρέπει να λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμίνης D και ασβεστίου για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Καθώς το προσδόκιμο ζωής μεγαλώνει και τα κατάγματα γίνονται αντικείμενο δημόσιας υγείας, με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, οι ερευνητές προσπαθούν να κατανοήσουν τις μελέτες σχετικά με το ρόλο των συμπληρωμάτων διατροφής και του κινδύνου οστεοπορωτικού κατάγματος.
Τώρα, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of the American Medical Association από Κινέζους ερευνητές, τα συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D δεν φαίνεται να αποτρέπουν την εμφάνιση οστεοπόρωσης στους ηλικιωμένους.
Ερευνητές από το Νοσοκομείο Tianjin της Κίνας, με επικεφαλής τον Jia-Guo Zhao έκαναν μια ανασκόπηση για τον εντοπισμό κλινικών μελετών που είχαν ελέγξει τη χρησιμότητα των συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D και κατέληξαν σε 33 έρευνες που αφορούσαν πάνω από 50.000 άτομα, άνω των 50 ετών.
Οι περισσότερες μελέτες είχαν γίνει στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Η δοσολογία των συμπληρωμάτων διέφερε σημαντικά μεταξύ των κλινικών μελετών, καθώς και η συχνότητα λήψης τους.
Η μετα-ανάλυση δεν εντόπισε σχέση μεταξύ των συμπληρωμάτων ασβεστίου ή βιταμίνης D και του ατομικού κινδύνου κατάγματος ισχίου ή άλλων καταγμάτων, σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν πάρει εικονικά σκευάσματα ή τίποτα απολύτως. Κι αυτό ανεξάρτητα από τη δόση, το φύλο του ασθενούς, το ιστορικό καταγμάτων ή την ποσότητα ασβεστίου στη διατροφή.
“Η συνήθης χρήση των συγκεκριμένων συμπληρωμάτων δεν έχει χρησιμότητα στους ηλικιωμένους που ζουν μόνοι τους και νομίζω πως είναι η ώρα να σταματήσει η χρήση τους”, ανέφερε ο Jia-Guo Zhao.
Ο Zhao πρόσθεσε ότι το ασβέστιο και η βιταμίνη D παραμένουν απαραίτητα δομικά στοιχεία της υγείας των οστών αλλά είναι προτιμότερο να τα λαμβάνουμε μέσω της διατροφής ή της έκθεσης στον ήλιο όσον αφορά τη βιταμίνη D. “Το διατροφικό ασβέστιο είναι αναντικατάστατο. Γάλα, λαχανικά, φρούτα και όσπρια είναι εξαιρετικές πηγές ασβεστίου. Η βιταμίνη D συντίθεται στο δέρμα από την έκθεση στον ήλιο. Συνεπώς, μια βόλτα στη λιακάδα παραμένει ο καλύτερος τρόπος για να διατηρεί κανείς επάρκεια βιταμίνης D”.
Να σημειωθεί ότι η βιταμίνη D είναι ουσιαστικά μια ορμόνη που παράγεται υπό την επίδραση του ηλιακού φωτός και φαίνεται να έχει πολλούς διαφορετικούς ρόλους στον οργανισμό που σχετίζονται με τα οστά, τον καρκίνο, τις καρδιακές παθήσεις, το διαβήτη, την ανοσολογική λειτουργία και την αναπαραγωγική υγεία. Λίγες τροφές περιέχουν βιταμίνη D και περιλαμβάνουν τα λιπαρά ψάρια όπως είναι ο σολομός και ο κρόκος των αυγών. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν δύο μορφές, η D3 και η D2 ενώ μια πρόσφατη μελέτη βρήκε πως δεν είναι ισοδύναμες όπως πιστευόταν παλιότερα.
Κριτική στη μελέτη
Ο Daniel Fabricant, πρόεδρος του Συνδέσμου Φυσικών Προϊόντων στις ΗΠΑ, ο οποίος εκπροσωπεί τους κατασκευαστές και τους λιανοπωλητές συμπληρωμάτων διατροφής, δήλωσε ότι η μελέτη συνάγει “ευρύχωρα” συμπεράσματα. Είπε ότι επικεντρώθηκε στο πιο υγιές τμήμα των ηλικιωμένων, αυτών που είναι σε θέση να ζήσουν ανεξάρτητα στο σπίτι. “Λείπουν πολλά,” είπε ο Fabricant. “Οι άνθρωποι με προηγούμενα κατάγματα ή οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης μπορεί να χρειάζονται συμπληρώματα βιταμίνης D”.
Ο Daniel Smith επίκουρος καθηγητής Ορθοπεδικής στην Ιατρική Σχολή Icahn της Νέας Υόρκης ανέφερε ότι “το πιθανό όφελος από τη λήψη των συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D στην πρόληψη έστω και ενός μικρού αριθμού καταγμάτων ισχίου υπερισχύει κατά πολύ των ελαχίστων κινδύνων που συνεπάγεται η χρήση τους, τουλάχιστον στις ομάδες υψηλού κινδύνου”. Και πρόσθεσε ότι η μελέτη δεν εξέτασε αν οι εν λόγω ασθενείς εκτίθενταν ή όχι επαρκώς στον ήλιο.
Η μετα-ανάλυση περιελάμβανε επίσης ένα μεγάλο όγκο δεδομένων από τη μελέτη Women’s Health Initiative. Τα δεδομένα αυτής της μελέτης έχουν ορισμένους περιορισμούς, είπαν στελέχη της βιομηχανίας συμπληρωμάτων και αυτό μπορεί να επηρέασε αρνητικά το συμπέρασμα.
