Είναι γνωστό ότι το υπεριώδες φως (με μήκος κύματος κάτω από 400 νανόμετρα) προκαλεί τη βιοσύνθεση της βιταμίνης D. Επίσης ξέρουμε ότι ο ήλιος μας κάνει να παράγουμε περισσότερο μονοξείδιο του αζώτου και αυτό ρίχνει την αρτηριακή πίεση. Το νεότερο εύρημα είναι ότι ο ήλιος μπορεί να μας βοηθήσει να κρατήσουμε πιο λεπτό το σώμα μας.
Το ορατό φως (400-700 nm) δεν έχει συγκεντρώσει τη μεγάλη προσοχή των επιστημόνων όσον αφορά τα αποτελέσματα που έχει σώμα, παρά το γεγονός ότι το 39% της ενέργειας του ήλιου που φθάνει στο δέρμα ως ορατό φως.
Η πλειονότητα του ηλιακού φωτός δεν περνά μέσα από το δέρμα, αλλά το το 1-5% του μπλε και του πράσινου φωτός είναι σε θέση να διεισδύσει σε βάθος που είναι ανάλογο με το αυξανόμενο μήκος κύματος και την έντασή του.
Μια νέα μελέτη βρήκε κάτι εντελώς απροσδόκητο, ότι το μπλε φως του ορατού φωτός του ηλίου έχει επίδραση στον υποδόριο λιπώδη ιστό: συρρικνώνει τα λιποκύτταρα.
Προηγούμενες μελέτες από τα Πανεπιστήμια του Σαουθάμπτον και του Εδιμβούργου που έγιναν σε ποντίκια έχουν δείξει ότι η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να καταστείλει την ανάπτυξη της παχυσαρκίας και των συμπτωμάτων του διαβήτη τύπου 2. Τώρα, μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα στον Καναδά που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports δείχνει ότι τα λιποκύτταρα που βρίσκονται κάτω από το δέρμα μας συρρικνώνονται όταν εκτίθενται στο μπλε φως του ήλιου.
“Όταν τα μήκη κύματος του μπλε φωτός του ήλιου διεισδύουν στο δέρμα και φθάσουν στα λιποκύτταρα που βρίσκονται κάτω από αυτό, τα σταγονίδια των λιπιδίων μειώνονται σε μέγεθος και εκλύονται από τα κύτταρα. Με άλλα λόγια, μειώνεται το αποθηκευμένο λίπος στα κύτταρά μας”, είπε ο Peter Light, κύριος συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Φαρμακολογίας και διευθυντής του Ινστιτούτου για τον Διαβήτη του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα.
O Light πρόσθεσε: “Αν δούμε την άλλη όψη του ευρήματος, η ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες ίσως προάγει την αποθήκευση λίπους και συμβάλλει στην αύξηση του βάρους που εμφανίζουν πολλοί άνθρωποι το χειμώνα”.
O καθηγητής Light υπογραμμίζει ότι το εύρημα αποτελεί μόνο μια αρχική παρατήρηση με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συστήσει την έκθεση στον ήλιο ως ασφαλή και ενδεδειγμένο τρόπο απώλειας βάρους. “Δεν γνωρίζουμε ακόμη την ένταση και τη διάρκεια του φωτός που είναι απαραίτητες για να ενεργοποιηθεί αυτό το μονοπάτι”, λέει.
Σε κάθε περίπτωση, η νέα ανακάλυψη ανοίγει δρόμους εξερεύνησης που μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη φαρμάκων και θεραπειών βασισμένων στο φως για την παχυσαρκία και άλλα σχετιζόμενα προβλήματα υγείας όπως ο διαβήτης.
Η ερευνητική ομάδα οδηγήθηκε στην ανακάλυψη διερευνώντας οδούς γενετικής τροποποίησης των λιποκυττάρων ώστε να παράγουν ινσουλίνη αποκρινόμενα στο φως με στόχο να βοηθηθούν ασθενείς με διαβήτη τύπου 1.
“Παρατηρήσαμε την αντίδραση των ανθρώπινων λιποκυττάρων στο φως κατά τα πειράματά μας και, καθώς δεν υπήρχε τίποτα σχετικό στη βιβλιογραφία, καταλήξαμε στο ότι είναι σημαντικό να διερευνήσουμε το ζήτημα περαιτέρω”, είπε ο Light.
Τα λιποκύτταρα που αποθηκεύουμε κοντά στο δέρμα μας ίσως αποτελούν ένα περιφερειακό βιολογικό ρολόι. “Παρότι είναι νωρίς ακόμη για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα, δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε πως το φως το οποίο ρυθμίζει τον κιρκαδικό ρυθμό όταν το λαμβάνουμε μέσω των ματιών μας, έχει την ίδια επίδραση εισερχόμενο μέσω των λιποκυττάρων κάτω από το δέρμα μας”.
Ο Light είπε ακόμα ότι δεν πρέπει να κοιτάμε ψηφιακές συσκευές πριν τον ύπνο επειδή εκπέμπουν το ίδιο μπλε φως με τον ήλιο, το οποίο μας στέλνει σήμα να ξυπνήσουμε.
Κατά τον Light, το ίδιο βιοχημικό μονοπάτι ίσως λειτουργεί καθορίζοντας την ποσότητα λίπους που καίμε ανάλογα με την κάθε εποχή. “Έτσι, παίρνουμε βάρος το χειμώνα και καίμε περισσότερο λίπος το καλοκαίρι”, κατέληξε.
Πηγή: Katarina Ondrusova, et al. Subcutaneous white adipocytes express a light sensitive signaling pathway mediated via a melanopsin/TRPC channel axis. Scientific Reports, 2017; 7 (1) DOI: 10.1038/s41598-017-16689-4
