Είναι γνωστό ότι η νικοτίνη είναι μια εθιστική ουσία αλλά πέρα από αυτό μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι μπορεί να προκαλεί σοβαρές βλάβες στον οργανισμό.
Τώρα μια μελέτη που έγινε σε ποντίκια και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences βρήκε ότι η νικοτίνη προκαλεί βλάβες στο DNA κατά τρόπο τέτοιο που αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου.
Όπως εξηγεί ο Moon-shong Tang, καθηγητής Περιβαλλοντικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας, η βλάβη εντοπίζεται τόσο στο DNA όσο και στην ικανότητά του να αποκατασταθεί, καθιστώντας τα κύτταρα πιο επιρρεπή σε μετάλλαξη και εκδήλωση καρκίνου.
Αν το εύρημα επιβεβαιωθεί και από άλλες μελέτες, τότε σημαίνει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ενέχουν τον δικό τους κίνδυνο καρκίνου, δια της νικοτίνης που παρέχουν στον οργανισμό του ατμιστών. Ως γνωστόν, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιέχουν το πλήθος των καρκινογόνων συστατικών που εκλύονται με το άναμα του παραδοσιακού τσιγάρου (τη λεγόμενη πίσσα) αλλά παρέχουν τη νικοτίνη στην οποία είναι εθισμένος ο ατμιστής.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που δείχνει ότι η νικοτίνη μπορεί να είναι καρκινογόνος από μόνη της. Αυτό είναι ανησυχητικό και σίγουρα κάνει κάποιον να σκεφτεί δυο φορές πριν ισχυριστεί ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι ασφαλή και μπορούν να χρησιμοποιούνται από χωρίς σοβαρές συνέπειες, είπε ένας ερευνητής που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Ενώ ορισμένοι ερευνητές δήλωσαν ότι η μελέτη αυτή ήταν σημαντική, άλλοι την απέρριψαν ως άσχετη με τον άνθρωπο. Τα ποντίκια εκτέθηκαν σε υψηλά επίπεδα καπνού του ηλεκτρονικού τσιγάρου και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά στους ανθρώπους που εισπνέουν νικοτίνη, ήταν η απορριπτική άποψη.
“Η μελέτη αυτή δεν δείχνει τίποτα για τους κινδύνους που ενέχει το άτμισμα”, δήλωσε ο Peter Hajek, διευθυντής έρευνας για την εξάρτηση από το κάπνισμα στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου. “Δεν δείχνει ότι το άτμισμα προκαλεί καρκίνο”. Και πρόσθεσε: “Πρόκειται για έναν ψευδή συναγερμό που μπορεί να φρενάρει τους ανθρώπους στο πέρασμα από το κάπνισμα στο άτμισμα το οποίο αναμφισβήτητα θα τους ωφελούσε πολύ. Η τρέχουσα εκτίμηση είναι ότι το άτμισμα προκαλεί, στη χειρότερη περίπτωση, το 5% των κινδύνων του παραδοσιακού καπνίσματος”.
Να σημειωθεί ότι ο καπνός του συμβατικού τσιγάρου περιέχει χιλιάδες χημικές ουσίες και τουλάχιστον 70 είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλούν καρκίνο στο σώμα. Ο ατμός από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχει πολύ λιγότερες τοξικές χημικές ουσίες, με το μεγαλύτερο μέρος του καπνού να περιέχει τη νικοτίνη.
Καρκίνος και δοσολογία νικοτίνης
Στο πλαίσιο των πειραμάτων, ο Moon-shong Tang και οι συνεργάτες του εξέθεσαν ποντίκια σε ατμό ηλεκτρονικού τσιγάρου που περιείχε νικοτίνη μαζί με ένα υγρό διαλύτη. Επίσης εξέθεσαν τα πειραματόζωα σε νικοτίνη και υγρό διαλύτη ξεχωριστά. Οι υδρατμοί παρήχθησαν με ηλεκτρισμό έντασης 2,4 βολτ, ένα επίπεδο ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούν αρκετές συσκευές ατμίσματος σήμερα.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει πως όταν το μείγμα θερμαίνεται με υψηλότερη ένταση μπορεί να παραχθούν επιβλαβείς χημικές ουσίες.
«Διαπιστώσαμε ότι το υγρό διάλυμα από μόνο του δεν προκαλούσε βλάβη στο DNA. Η νικοτίνη που υπήρχε στον διαλύτη προκαλούσε βλάβη μόνη της», είπε ο Moon-shong Tang.
Στη συνέχεια οι επιστήμονες εξέθεσαν καλλιέργειες ανθρώπινων πνευμονικών κυττάρων και της ουροδόχου κύστης σε νικοτίνη και διαπίστωσαν την ίδια επίδραση, δηλαδή βλάβη στο DNA. Επίσης διαπίστωσαν καταστολή του μηχανισμού αποκατάστασης των βλαβών στο DNA.
Οι ερευνητές εξέθεσαν τα ποντίκια στον καπνό του ηλεκτρονικού τσιγάρου για τρεις ώρες την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα για τρεις μήνες. Η ποσότητα νικοτίνης στον ατμό ήταν 10 mg ανά ml, καθιστώντας την συμπυκνωμένη όσο ο καπνός του ηλεκτρονικού τσιγάρου που εισπνέουν οι άνθρωποι. Σύμφωνα ωστόσο με τον Hajek ήταν “εξαιρετικά μεγάλες δόσεις νικοτίνης”.
Επόμενος στόχος της έρευνας που είναι ήδη σε εξέλιξη είναι η έκθεση των ποντικιών για μακρό χρονικό διάστημα σε νικοτίνη και ατμό ηλεκτρονικού τσιγάρου για να δουν οι ειδικοί αν όντως εκδηλώνεται καρκίνος ή καρδιακή νόσος.
Ο Moon-shong Tang απέφυγε να πει κατά πόσο το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ασφαλέστερο του συμβατικού. “Δεν μπορούμε να μαντέψοιυμε βάσει των στοιχείων που έχουμε”, είπε. Να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα του ατμίσματος μπορεί να διαρκέσουν χρόνια, επειδή ο καρκίνος είναι μια αργή διαδικασία.
Η Jasmine Just από το Cancer Research UK δήλωσε: “Τα στοιχεία μέχρι τώρα δείχνουν ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι πολύ λιγότερο επιβλαβή από το κάπνισμα. Η έρευνα αυτή είναι σημαντική, αλλά εξέτασε μόνο τις επιπτώσεις του καπνού του ηλεκτρονικού τσιγάρου στα κύτταρα και στα ποντίκια, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να συναχθούν συμπεράσματα σχετικά με το πώς τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να επηρεάσουν τους ανθρώπους στην πραγματική ζωή. Τα δύο τρίτα των μακροχρόνιων καπνιστών θα πεθάνουν εξαιτίας της συνήθειάς τους, ωστόσο τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιέχουν καπνό. Αντί αυτού περιέχουν νικοτίνη, η οποία κρατά τους ανθρώπους εθισμένους, αλλά δεν είναι υπεύθυνη για τις μεγάλες βλάβες της υγείας από το κάπνισμα”.
