Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Ο υπερβολικός ιδρώτας ταλαιπωρεί αρκετούς ανθρώπους ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ενίοτε η εφίδρωση εμποδίζει καθημερινές δραστηριότητες όπως είναι το γράψιμο στον υπολογιστή ή συντελεί στην εμφάνιση κατάθλιψης και άγχους που προάγουν τον κοινωνικό απομονωτισμό.
Η έκκριση του ιδρώτα στο ανθρώπινο σώμα γίνεται από τους ιδρωτοποιούς αδένες. Ορμόνες που επηρεάζουν την λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων είναι οι επινεφριδιακές ορμόνες, οι ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα και οι ορμόνες του γεννητικού συστήματος. Σημαντικός είναι ο ρόλος των συμπαθητικών νευρικών ινών που απολήγουν στους αδένες και έχουν ειδικές συνδέσεις με εγκεφαλικά κέντρα. Οι πιο κοινές περιοχές εφίδρωσης στο σώμα περιλαμβάνουν:
- Το πρόσωπο
- Τις μασχάλες
- Τις παλάμες των χεριών
- Τα πέλματα των ποδιών
Το κύριο φυσιολογικό ερέθισμα, που ερεθίζει τους ιδρωτοποιούς αδένες και προκαλεί την έκκριση ιδρώτα είναι η άνοδος της θερμοκρασίας. Η εφίδρωση συνοδεύει επίσης την πτώση του πυρετού σε φλεγμονές, στο πλαίσιο των φυσιολογικών οργανικών αντιδράσεων του σώματος κατά την αντιμετώπισή τους.
Ο βαθμός της εφίδρωσης ποικίλει από άτομο σε άτομο και σχετίζεται και με ιδιοσυγκρασιακές παραμέτρους. Oι διαταραχές της εφίδρωσης μπορεί να αποτελούν παρενέργεια της χρήσης ορισμένων φαρμάκων όπως σαλικυλικών ή επίδρασης τοξικών ουσιών όπως του οινοπνεύματος ή αποτέλεσμα μεταβατικών καταστάσεων όπως είναι η εμμηνόπαυση.
Η λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων διαταράσσεται εύκολα επίσης σε μια ποικιλία παθολογικών καταστάσεων. Οι κρίσεις εφίδρωσης συνοδεύουν πολλές φορές, σοβαρά χρόνια νοσήματα, όπως καρδιολογικά νοσήματα, χρόνιες φλεγμονές, καρκινώματα, ρευματικά νοσήματα, αιματολογικά νοσήματα, παθήσεις ενδοκρινών αδένων, μεταβολικά νοσήματα, νεφρικά νοσήματα, παθήσεις του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου. Συστηματικά νοσήματα, ιδιαιτέρως συχνά όπως η υπέρταση και διαταραχές του σακχάρου συνοδεύονται αρκετές φορές από διαταραχές εφίδρωσης.
Η διάγνωση της ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας, τίθεται όταν έχουν αποκλειστεί τυχόν παθολογικά νοσήματα και χαρακτηρίζεται από υπερβολική και ενοχλητική εφίδρωση. Η ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία παρουσιάζεται σε φυσιολογικά κατά τα λοιπά, αλλά υπερευαίσθητα άτομα, είναι χαρακτηριστικό του σώματος, συνήθως είναι τοπική, σε μασχάλες, πόδια ή χέρια, ενώ όταν πρόκειται για τις μασχάλες ή τα πόδια, συχνά συνυπάρχει και κακοσμία. Πολλές φορές επιδεινώνεται από συγκινησιακούς παράγοντες. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επιμολυνθεί από μικρόβια, που πολλαπλασιάζονται τοπικά και συχνά γίνεται πρόξενος άγχους, που επιτείνει τον ιδρώτα, δημιουργώντας φαύλο κύκλο. Στην ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία τα νεύρα που ευθύνονται για την ενεργοποίηση των ιδρωτοποιών αδένων είναι ιδιαίτερα δραστήρια. Η κληρονομικότητα έχει σημαντικό ρόλο στις περιπτώσεις ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας.
Γενικά μέτρα αντιμετώπισης του υπερβολικού ιδρώτα:
- Αποφύγετε έντονες συγκινήσεις
- Να αποφεύγετε τις απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας (ζέστη, κρύο)
- Να προτιμάτε το χλιαρό από το καυτό ή το παγωμένο νερό για το λουτρό σας
- Αποφύγετε συνθετικά ρούχα εσώρουχα παπούτσια
- Αποφύγετε σφιχτά ρούχα, σφιχτές ζώνες και υποδήματα
- Προτιμήστε άνετα βαμβακερά ρούχα που απορροφούν τον ιδρώτα. Αλλάζετε άμεσα τα εμποτισμένα στον ιδρώτα ρούχα σας διότι ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες μολύνσεων
Χρησιμοποιήστε βαμβακερές κάλτσες και αλλάζετέ τις τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα αν είναι δυνατόν - Προτιμήστε ανοικτά δερμάτινα υποδήματα νουν το πόδι να «αναπνέει»
Αποφύγετέ αλκοόλ και πικάντικα τρόφιμα - Αποφύγετε ισχυρά καθαριστικά σώματος και έντονα αρώματα
- Πίνετε επαρκή ποσότητα νερού για να αντικαταστήσετε τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που χάνονται από την εφίδρωση
- Eάν είστε σε πρόγραμμα άσκησης να ασκείστε σε σωστά κλιματιζόμενο περιβάλλον όταν η περιβαλλοντική θερμοκρασία είναι υψηλή
- Εάν πάσχετε από χρόνιο νόσημα και παίρνετε φάρμακα ενδέχεται να απαιτείται αλλαγή της δοσολογίας ή του είδους των φαρμάκων σας και η εφίδρωση να είναι δείκτης παρενεργειών από τα φάρμακα ή δυσανεξίας.
Η θεραπεία της υπεριδρωσίας διαφέρει ανάλογα με την αιτία. Η σωστή παθολογική εξέταση κατευθύνει την ορθή διάγνωση και θεραπεία.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
http://iatreioamoschovaki.gr
Τηλ. 2102122198 – 24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
