Οι ανήλικοι Έλληνες αθλητές φαίνεται ότι καταναλώνουν συμπληρώματα διατροφής σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά (49,3%) σε σχέση με τους συνομηλίκους τους σε άλλες χώρες, όπου τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 5% και 22%.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα με τίτλο, «Ο επιπολασμός της χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής από Έλληνες αθλητές». Η έρευνα ήταν το αντικείμενο της μεταπτυχιακής διατριβής του Θεόδωρου Μιχαήλ, ο οποίος σήμερα είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής στη Σχολή Επιστημών Υγείας και απέσπασε το Α’ Βραβείο στο 19ο Διεθνές Συνέδριο της EFORT (European Federation of National Associations of Orthopaedics and Traumatology) που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2018 στη Βαρκελώνη. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν τα 22 έτη, ενώ το 44,2% ήταν ανήλικοι αθλητές. Χρονικό διάστημα έρευνας: Φεβρουάριος – Μάιος 2017.
Σε ποσοστό 17,2% οι Έλληνες ανήλικοι αθλητές κάνουν χρήση συμπληρωμάτων (κρεατινίνης και πρωτεΐνης) τα οποία θεωρούνται ακατάλληλα σύμφωνα με οδηγίες της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.
Οι αθλητές προμηθεύονται τα συμπληρώματα διατροφής κυρίως σε γυμναστήρια, ινστιτούτα αδυνατίσματος, ακόμη και σε σχολές πολεμικών τεχνών, όπου γίνεται διακίνηση σκευασμάτων, που εισάγουν οι ίδιες οι εταιρείες ή προμηθεύονται από το διαδίκτυο.
Η έρευνα έγινε σε ένα δείγμα 1.518 αθλητών, ηλικίας άνω των 12 ετών, από 27 διαφορετικά αθλήματα και δεν επεκτάθηκε στις «παλαίστρες», στα γυμναστήρια και στις άλλες επιχειρήσεις «σωματικής βελτίωσης». Έδειξε, ότι το 64,6% αυτών (όχι μόνο ανηλίκων) έπαιρνε συμπληρώματα διατροφής και μάλιστα υπήρχαν περιπτώσεις αθλητών της άρσης βαρών που ελάμβαναν μέχρι και 25 διαφορετικά συμπληρώματα, ενώ ο μέσος όρος ήταν τέσσερα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από τα συμπληρώματα διατροφής που κατέγραψε η έρευνα δεν ανήκουν σε όσα χαρακτηρίζονται απαγορευμένα ή περιλαμβάνονται στις λίστες περί ντόπιγκ. Τον μεγαλύτερο αριθμό συμπληρωμάτων ανά αθλητή είχε η άρση βαρών με μέσο όρο τα επτά.
Το σύνολο (100%) των αθλητών άρσης βαρών που έλαβαν μέρος στην έρευνα έκανε χρήση συμπληρωμάτων, ενώ το ποσοστό χρήσης στους αθλητές του τριάθλου ήταν 94,6%. Τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης είχαν οι αθλητές της ιστιοπλοΐας (25%) και της σκοποβολής (33%).
Για την έρευνα αυτή στις 17 Μαΐου (19.20 Αίθουσα Τελετών Παλιάς Φιλοσοφικής) θα απονεμηθεί στον κ. Μιχαήλ βραβείο αριστείας στην έρευνα από την Κοσμητεία της Σχολής Επιστημόνων Υγείας του ΑΠΘ.
Τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής ήταν τα ενεργειακά ποτά (47,6%), οι ενεργειακές μπάρες (44,2%) και οι πολυβιταμίνες (42,2%).
Οι λόγοι για τους οποίους οι αθλητές λάμβαναν συμπληρώματα ήταν για:
- να αυξήσουν την ενέργειά τους (21,7%),
- να ενισχύσουν τη διατροφή τους (16,2%) και
- να βελτιώσουν την αθλητική τους απόδοση (12,9%).
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι 45 (ποσοστό 4,6%) από τους αθλητές που λάμβαναν συμπληρώματα δεν γνώριζαν τον λόγο για τον οποίο τα έπαιρναν.
Μόλις το 2,8% των συμμετεχόντων αξιολόγησε τη διατροφή του ως «πτωχή», ποσοστό που έρχεται σε αντίθεση με τους λόγους λήψης, αφού περισσότεροι από τους μισούς αθλητές που λάμβαναν συμπληρώματα δήλωσαν ως αιτία την «ενίσχυση της διατροφής».
Όσον αφορά στην ενημέρωση για τα συμπληρώματα διατροφής, αυτή γινόταν κατά κανόνα από τους προπονητές για τους αθλητές διεθνούς και εθνικού επιπέδου, ενώ οι ερασιτέχνες αθλητές ενημερώνονταν κυρίως από gιατρούς και την οικογένειά τους.
Η προμήθεια των συμπληρωμάτων γινόταν κατά κύριο λόγο από το φαρμακείο (47,7%) και τα καταστήματα πώλησης συμπληρωμάτων (28,6%), ενώ η προμήθεια μέσω διαδικτύου έφτανε το 6,9%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής στο σύνολό της συμφωνεί με τα ποσοστά που υπάρχουν διεθνώς, ωστόσο οι ανήλικοι Έλληνες αθλητές φαίνεται ότι καταναλώνουν συμπληρώματα διατροφής σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά (49,3%), σε σχέση με άλλες χώρες, όπου τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 5%-22%.
Επίσης, ο μέσος όρος σκευασμάτων ανά αθλητή ήταν μεγαλύτερος από κάθε άλλη έρευνα, με τους αθλητές διεθνούς επιπέδου να λαμβάνουν κατά μέσο όρο έξι συμπληρώματα ανά άτομο.
Οι ανήλικοι Έλληνες αθλητές λάμβαναν κρεατίνη και πρωτεΐνη σε ποσοστό 17,2%, το οποίο είναι μεγαλύτερο από κάθε άλλο διεθνώς, ενώ η χρήση τους από ανηλίκους θεωρείται ακατάλληλη σύμφωνα με τις οδηγίες της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.
Αξιολογώντας τη διατροφή των Ελλήνων αθλητών, αυτή ήταν τουλάχιστον «καλή» σε ποσοστό 84,2%, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με το 60,2% των συμμετεχόντων που δήλωσαν ως λόγο λήψης την «ενίσχυση της διατροφής». Ίσως αυτό αποδεικνύει την περιττή σε πολλές περιπτώσεις χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής.
Στην έρευνα συμμετείχαν οι: Μιχαήλ Θεόδωρος, Τζαβέλλας Αναστάσιος-Νεκτάριος, Παπαβασιλείου Κυριάκος, Ποτούπνης Μιχαήλ, Σαρρής Ιωάννης, Γαλάνης Νικηφόρος, Τσιρίδης Ελευθέριος, Σαϊέχ Φάρες.
