Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications παρέχει βάσιμα στοιχεία ότι αυτά τα σωματίδια των ατμοσφαιρικών ρύπων είναι σε θέση να φθάσουν στο εσωτερικό μέρος του πλακούντα που τρέφει το αναπτυσσόμενο έμβρυο.
Μικροσκοπικά αερομεταφερόμενα σωματίδια της αιθάλης (σωματίδια άνθρακα συνήθως από την καύση ορυκτών καυσίμων) μπορούν να διασχίσουν τον πλακούντα και να φτάσουν στην πλευρά του εμβρύου, σύμφωνα με μια βελγική έρευνα. Οι επιστήμονες θεωρούν βέβαιο πλέον ότι η αιθάλη, που εισέρχεται στους πνεύμονες της γυναίκας, καταλήγει στον πλακούντα της.
Αυτό πιθανώς εξηγεί γιατί, όπως έχουν δείξει προηγούμενες μελέτες, η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής, πρόωρου τοκετού και γέννησης λιποβαρούς μωρού.
Οι έγκυες γυναίκες καλά θα κάνουν, σύμφωνα με τους επιστήμονες, να αποφεύγουν δρόμους με μεγάλη κυκλοφορία οχημάτων και γενικότερα τις περιοχές με μεγάλη ατμοσφαιρική ρύπανση.
Ο πλακούντας περιλαμβάνει τον μητρικό ιστό (τον ιστό της μήτρας) και τον εμβρυικό ιστό. Το οξυγόνο και οι θρεπτικές ουσίες φτάνουν από τον μητρικό πλακούντα στον εμβρυικό και μεταφέρονται τελικά στο έμβρυο μέσω του ομφάλιου λώρου. Την ανάποδη διαδρομή ακολουθούν το διοξείδιο του άνθρακα και οι περιττές ουσίες που αποβάλλονται από το έμβρυο.
Είναι ήδη γνωστό ότι ουσίες όπως το αλκοόλ, η νικοτίνη του τσιγάρου και ορισμένα φάρμακα μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα και γι’ αυτό δίνεται η συμβουλή στις εγκύους να τα αποφεύγουν. Η νέα έρευνα έρχεται να προσθέσει την αιθάλη σε αυτές τις ουσίες που μπορούν να διασχίσουν τον πλακούντα.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Τιμ Νάργουοτ του βελγικού Πανεπιστημίου Χάσελτ, μελέτησαν τους πλακούντες πέντε μωρών που είχαν γεννηθεί πρόωρα και 23 μωρών που είχαν γεννηθεί κανονικά. Σε όλες τις περιπτώσεις -ανεξαρτήτως της διάρκειας της εγκυμοσύνης- ανιχνεύθηκαν σωματίδια αιθάλης τόσο στον μητρικό όσο και στον εμβρυικό πλακούντα. Βρέθηκαν χιλιάδες νανοσωματίδια αιθάλης σε κάθε κυβικό χιλιοστό ιστού του πλακούντα.
Οι μητέρες που ζούσαν πολύ κοντά σε δρόμους με μεγάλη κυκλοφορία οχημάτων και άρα είχαν εκτεθεί σε μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση κατά την εγκυμοσύνη τους, είχαν τα υψηλότερα επίπεδα αιθάλης στον πλακούντα τους (20.000 σωματίδια ανά κυβικό χιλιοστό, κατά μέσο όρο).
Σαφώς μικρότερα (10.000 σωματίδια ανά κυβικό χιλιοστό, κατά μέσο όρο) ήταν τα επίπεδα αιθάλης στον πλακούντα των εγκύων που ζούσαν σε απόσταση μεγαλύτερη των 500 μέτρων από τέτοιους δρόμους.
«Τα ευρήματα δείχνουν ότι το φράγμα του ανθρώπινου πλακούντα δεν είναι αδιαπέραστο για τα σωματίδια. Περαιτέρω έρευνα πρέπει να αποδείξει ότι τα σωματίδια όντως φθάνουν στο έμβρυο», δήλωσε ο Νάργουοτ. Ήδη, οι ερευνητές έχουν ξεκινήσει αναλύσεις αίματος εμβρύων για να δουν κατά πόσο τα σωματίδια αιθάλης σχετίζονται με βλάβες στο εμβρυικό DNA.
«Οι γυναίκες δεν πρέπει να γίνουν παρανοϊκές από φόβο ακόμη και να περπατήσουν στον δρόμο, αλλά πρέπει να σκεφτούν με ποιον τρόπο θα μειώσουν την έκθεση στους ρύπους» δήλωσε ο καθηγητής Τζόναθαν Γκριγκ του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου.
Να σημειωθεί ότι το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε μέρη, όπου η ρύπανση του αέρα ξεπερνά τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.