Η καφεΐνη είναι η πιο συχνά καταναλισκόμενη ψυχοτρόπος ουσία στον κόσμο. Ακόμα και σε μέτρια επίπεδα πρόσληψης, θεωρείται πλέον ότι κάνει καλό στην υγεία ή τουλάχιστον δεν κάνει κακό.
Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατανάλωση καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι κακή για το μωρό. Μια τελευταία μελέτη από Ιρλανδούς ερευνητές του UCD (University College Dublin) προσθέτει νέα στοιχεία γι’ αυτό το θέμα.
Οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν αν υπάρχει σχέση μεταξύ της πρόσληψης καφεΐνης από τη μητέρα και των αρνητικών αποτελεσμάτων για το παιδί σε έναν πληθυσμό όπου το τσάι είναι η κύρια πηγή καφεΐνης. Για να γίνει αυτό, ελήφθησαν δεδομένα από μια ιρλανδική μελέτη για περίπου 1.000 γυναίκες. Τα δεδομένα παρείχαν τις συνήθεις διαιτητικές προσλήψεις των προϊόντων με καφεΐνη κατά τη διάρκεια της πρώιμης εγκυμοσύνης.
Το τσάι ήταν η κυρίαρχη πηγή καφεΐνης (48%) ακολουθούμενη από τον καφέ (39%). Η ανάλυση, που δημοσιεύθηκε στο The American Journal of Clinical Nutrition, έδειξε μια σταθερή σχέση της καφεΐνης, από τον καφέ και το τσάι, και των δυσμενών γεννητικών αποτελεσμάτων.
Στην υψηλότερη ομάδα κατανάλωσης καφεΐνης, οι κίνδυνοι για τα μωρά είναι το χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση καθώς και η πρόωρη γέννηση. Οι κίνδυνοι αυτοί ήταν δύο φορές υψηλότεροι. Τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια ανεξάρτητα από την πηγή της καφεΐνης.
Ενώ ο καφές είναι η κύρια πηγή καφεΐνης στα περισσότερα μέρη του κόσμου (περίπου 100 mg ανά φλιτζάνι), είναι λιγότερο γνωστό ότι το τσάι περιέχει επίσης μια υπολογίσιμη ποσότητα καφεΐνης (περίπου 33 mg ανά φλιτζάνι).
Οι μέθοδοι παρασκευής του καφέ και οι τύποι καφέ και τσαγιού επηρεάζουν το περιεχόμενο της καφεΐνης. Για παράδειγμα, η περιεκτικότητα σε καφεΐνη είναι υψηλότερη στον ψημένο καφέ από ό, τι στον στιγμιαίο καφέ. Επίσης είναι υψηλότερη στο μαύρο τσάι από το πράσινο τσάι.
Τα ευρήματα έχουν δυνητικά σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία σε χώρες όπου καταναλώνεται πολύ μαύρο τσάι, όπως η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το συνιστώμενο επίπεδο πρόσληψης καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης διαφέρει μεταξύ των οργανισμών υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά μια πρόσληψη λιγότερη των 300 mg ημερησίως. Άλλοι οργανισμοί συνιστούν πρόσληψη λιγότερη από 200 mg ημερησίως. Ωστόσο, η παρούσα μελέτη δείχνει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων γεννητικών αποτελεσμάτων ακόμη και για επίπεδα κατανάλωσης χαμηλότερα από τα συνιστώμενα.
Πρέπει οι έγκυες γυναίκες να απέχουν από την καφεΐνη;
Εκτός από το μικρότερο μέγεθος γέννησης και τη μικρότερη διάρκεια της κύησης, η πρόσληψη καφεΐνης από τη μητέρα έχει συνδεθεί με άλλα αρνητικά αποτελέσματα για το παιδί, όπως το χαμηλότερο IQ.
Πάντως τα ευρήματα προέρχονται από μελέτες παρατήρησης και οι μελέτες παρατήρησης δεν μπορούν να αποδείξουν ότι η καφεΐνη προκαλεί αυτά τα αποτελέσματα, απλά ότι υπάρχει μια στατιστική σχέση μεταξύ τους. Για να αποδειχθεί η αιτιώδης συνάφεια, οι επιστήμονες θα πρέπει να διεξάγουν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές.
Μέχρι να προκύψουν οριστικά στοιχεία, είναι συνετό να περιορίσετε την πρόσληψη καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή όταν έχετε βάλει ως στόχο να κάνετε παιδί. Δεν είναι ευρύτερο γνωστό ότι το τσάι περιέχει κι αυτό μια υπολογίσιμη ποσότητα καφεΐνης. Οπότε και η κατανάλωση του τσαγιού θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν προσπαθείτε να τηρήσετε το όριο πρόσληψης καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
