Η χρόνια ή εντοπισμένη κόπωση συνδέεται με τη διατροφή ή χημικά του περιβάλλοντος

Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Δέκα χρόνια πριν, η χρόνια ή εντοπισμένη κόπωση θεωρούνταν αποκλειστικά αποτέλεσμα ψυχιατρικής νόσου, προχωρημένης ηλικίας ή υποκείμενων χρόνιων νοσημάτων.

Κατά τα τελευταία χρόνια ωστόσο αρχίζει και γίνεται σαφές ότι η χρόνια ή η εντοπισμένη σε συγκεκριμένο ανθρώπινο όργανο κόπωση αποτελεί συχνά πιο σύνθετο ολιστικό φαινόμενο εξάντλησης ενεργειακών αποθηκών που ευρίσκεται σε αλληλεπίδραση με παράγοντες διατροφής και καθημερινότητας.

Στο παρόν άρθρο εκτίθενται ορισμένες από τις πιο σημαντικές έρευνες και δεδομένα του 2019. Έχουν παραληφθεί έρευνες που αφορούν βοτανικά φάρμακα για να αποφευχθεί η κακή χρήση τους από τους ηλεκτρονικούς αναγνώστες.

Φεβρουάριος 2019, ανακοίνωση του Αμερικανικού Οργανισμού Φαρμάκων (FDA): Από τις ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αντηλιακών προϊόντων, μόνο δύο (τα zinc oxide and titanium dioxide) έχουν αποδειχτεί ασφαλή. Για τα συστατικά PABA και trolamine salicylate υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι δεν είναι ασφαλή και το FDA απαγορεύει την χρήση τους στις ΗΠΑ.

Για τις υπόλοιπες ευρέως χρησιμοποιούμενες χημικές ουσίες σε αντηλιακά προϊόντα τα δεδομένα ασφάλειας είναι ανεπαρκή. Πρόκειται για τα συστατικά cinoxate, dioxybenzone, ensulizole, homosalate, meradimate, octinoxate, octisalate, octocrylene, padimate O, sulisobenzone, oxybenzone τα οποία υποχρεωτικώς πρέπει να εγγράφονται σε εμφανές σημείο στη συσκευασία των προϊόντων.

Οι ουσίες αυτές ενδέχεται να συνδέονται με διαταραχές γονιμότητας, κόπωση, ενδοκρινικά προβλήματα αναπτυξιακές διαταραχές. Έως την διεξαγωγή περισσότερων ερευνών οι καταναλωτές καλό είναι να αποφεύγουν τα αντηλιακά προϊόντα που τις περιέχουν.

Απρίλιος 2019, ΗΠΑ, Maryland, ετήσια διάσκεψη για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα / σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ME / CFS) περιγράφηκε για πρώτη φορά κατά την δεκαετία του 1980, χαρακτηρίζεται από συνολικά συμπτώματα όπως κεφαλαλγία διαταραχές ύπνου μνήμης συγκέντρωσης, μυϊκούς πόνους, αρθραλγίες, πονόλαιμο, ευαίσθητους τραχηλικούς αδένες, κακουχία μετά από άσκηση. Μελέτες εντοπίζουν στους πάσχοντες αυξημένους αριθμούς ενεργοποιημένων κυτταροτοξικών κυττάρων CD8 + Τα, κακή λειτουργία των natural killer cells, αλλοιωμένα επίπεδα κυτοκινών, εστίες φλεγμονής, αλλοιώσεις λευκής ουσίας εγκεφάλου, αλλοιώσεις στα αντανακλαστικά του αυτόνομου νευρικού συστήματος, χαμηλά επίπεδα μεταβολιτών αίματος που συνδέονται με κακή απόδοση των μιτοχονδρίων, μειωμένη δραστηριότητα υπόφυσης υποθάλαμου επινεφριδίων. Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν την αύξηση της χρηματοδότησης για έρευνες που αφορούν το σύνδρομο.

Ιούνιος 2019, Αυστρία. Σύμφωνα με έρευνα που ανακοινώθηκε κατά την ετήσια διάσκεψη της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής που διεξήχθη στην Βιέννη στις 28/06/2019, οι παράγοντες της διατροφής έχουν σημαντικό ρόλο στη μείωση της αναπαραγωγικής υγείας και ενεργειακής εφεδρείας των όρχεων. Συγκεκριμένα έρευνα περιέλαβε περίπου 3.000 Δανούς (Jorge Chavarro και συνεργάτες του Harvard university) που κατηγοριοποιήθηκαν σε τέσσερις κατηγορίες, άντρες με “δυτικό” πρότυπο διατροφής (πρόχειρο φαγητό τυποποιημένα αναψυκτικά και σνακ) άντρες με “μετριοπαθές” πρότυπο διατροφής (ψάρια, κοτόπουλο και φρέσκα προϊόντα) άντρες με σκανδιναβικό πρότυπο διατροφής (μεταποιημένα κρέατα, πλήρη δημητριακά και γαλακτοκομικά προϊόντα) άντρες με χορτοφαγικό μοντέλο διατροφής και το χορτοφαγικό πρότυπο.

Από αυτές τις τέσσερις ομάδες, οι άνδρες που ακολουθούσαν το μετριοπαθές πρότυπο είχαν υψηλότερο αριθμό σπερματοζωαρίων, χαμηλότερα επίπεδα οιστραδιόλης ( τάση P = .001) και υψηλότερες συγκεντρώσεις SHBG (σφαιρίνη δέσμευσης ορμόνης σεξουαλικής προέλευσης) ακολουθούμενοι από τους χορτοφάγους. Η ομάδα του πρόχειρου φαγητού είχε το χαμηλότερο σκορ.

Μάιος 2019, ανακοίνωση του FDA. Αυξημένα περιστατικά συνδρόμων κόπωσης συνδεόμενων με εμφυτεύματα σε χειρουργημένους και περιστατικά BIA-ALCL λεμφώματος (συνηθέστερα σε υγρά εμφυτεύματα textured implants) που αποτελεί ένα είδος καρκίνου των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Παρά ταύτα ο οργανισμός φαρμάκων FDA στις ΗΠΑ δεν απαγορεύει με πρόσφατη ανακοίνωσή του την κυκλοφορία τους. Δεσμεύεται όμως να μεριμνήσει για την διενέργεια εκτενέστερων μελετών και να αναθεωρήσει το φύλλο οδηγιών χρήσης και παρενεργειών των αντίστοιχων προϊόντων.

Ιούνιος 2019, Αυστρία. Σύμφωνα με έρευνα που ανακοινώθηκε κατά την ετήσια διάσκεψη της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής που διεξήχθη στην Βιέννη στις 28/06/2019, (Antonio La Marca και συν.) η έκθεση σε υψηλά επίπεδα περιβαλλοντικών ρύπων PM10, PM2,5 και NO 2 οδηγεί σε μείωση της ενεργειακής εφεδρείας των ωοθηκών και της συνακόλουθης παραγωγής ωαρίων. Ιδιαίτερα τοξικά για τις ωοθήκες ήταν επίπεδα PM10, PM2.5, και NO2 of >29.5, 22 και 26 mcg/m3, αντιστοίχως σημαντικά μικρότερα από τα ευρωπαϊκά όρια για τους ρύπους αυτούς που είναι αντίστοιχα 40, 25, και 40 mcg/m3 αντίστοιχα. Δεδομένα από τη συγκέντρωση των ρύπων στην περιοχή σας ανά ημέρα και ώρα μπορείτε να αντλήσετε από το http://aqicn.org/ και το https://breathelife2030.org/ και τοhttps://airindex.eea.europa.eu.

Ιούνιος 2019 Αυστραλία. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη από το πανεπιστήμιο Newcastle στην Αυστραλία (Thava Palanisami και συν.) σε συνεργασία με την παγκόσμια περιβαλλοντική οργάνωση WWF και περιέλαβαν δειγματοληπτικές μελέτες σε όλο τον κόσμο, ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει περίπου 5 γραμμάρια πλαστικού την εβδομάδα που ισοδυναμεί με μία πιστωτική κάρτα. Η κύρια πηγή πρόσληψης πλαστικού είναι το νερό. Άλλη σημαντική πηγή είναι τα οστρακοειδή.

Αύγουστος 2019, Ιαπωνία. Σύμφωνα με έρευνα που περιέλαβε 70.696 ανθρώπους, διεξήχθη στην Ιαπωνία (Norie Sawada και συν. Εθνικό Κέντρο Επιστημών Τόκιο) και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Intern Med ( online 26-08-2019) η αυξημένη πρόσληψη τροφίμων φυτικής πρωτεΐνης (π.χ. όσπρια, ξηροί καρποί) συνδέονται με υψηλή ψυχοσωματική ενεργειακή εφεδρεία. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Intern Med (online 26-08-2019).

Δεκέμβριος 2019, ΗΠΑ. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Diabetes and Endocrinology (Patricia Hunt και συν. Washington State University), οι συμβατικές μέθοδοι ανίχνευσης της δισφενόλης Α (BPA) στα ούρα, μιας τοξικής χημικής ουσίας που παρεμβαίνει στο μεταβολισμό, στις ενεργειακές εφεδρείες του σώματος και στις ορμόνες που εμπλέκονται στην φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία – γονιμότητα, ανιχνεύουν μόνο το 10% της δισφενόλης Α λόγω μειωμένης ευαισθησίας της μεθόδου. Επομένως τα επιτρεπόμενα επίπεδα έκθεσης που έχουν καθοριστεί για την βιομηχανία βασίζονται σε ανακριβείς μετρήσεις.

Είναι σημαντικό οι πολίτες να λαμβάνουν και ατομικά μέτρα μείωσης της έκθεσης. Η δισφενόλη Α χρησιμοποιείται ευρέως στην βιομηχανία πλαστικών και έχει την τάση να μεταναστεύει από την πλαστική συσκευασία στο περιεχόμενο όταν το πλαστικό εκτεθεί σε υψηλή θερμοκρασία ή είναι αλλοιωμένο. Επομένως οι καταναλωτές πρέπει να αποφεύγουν να εκθέτουν τα πλαστικά σε αυξημένες θερμοκρασίες στον φούρνο ή σε πλυντήριο πιάτων και να μην χρησιμοποιούν προϊόντα που παρουσιάζουν σημάδια φθοράς. Επίσης η δισφενόλη Α βρίσκεται στο υλικό των αποδείξεων. Τα απολυμαντικά υγρά συνήθως ευνοούν την απελευθέρωσή του. Μην χειρίζεστε, μην αποθηκεύετε τις αποδείξεις και πλένετε οπωσδήποτε τα χέρια σας πριν το φαγητό.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά, Τηλ. 2102122198, Email: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://anastasiamoschovaki1.blogspot.com
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770. 

Δείτε επίσης