Τα δεδομένα και τα στατιστικά της παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία αποτελεί μία από τις πιο μεγάλες προκλήσεις προστασίας της δημόσιας υγείας για τον 21ο αιώνα.

Σύμφωνα με την μελέτη για την Πολιτική Υγείας του ΟΟΣΑ με τίτλο: “The Heavy Burden of Obesity, The Economics of Prevention”, (Οκτώβριος 2019):

  • Στις 34 από τις 36 χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, περισσότερος από το μισό πληθυσμό είναι υπέρβαρος και σχεδόν ένα στα τέσσερα άτομα είναι παχύσαρκα.
  • Ο μέσος όρος επιπολασμού (συχνότητας) της παχυσαρκίας στους ενήλικες στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ έχει αυξηθεί από 21% το 2010 στο 24% το 2016. 
  • Παρά την επιδίωξη την τελευταία δεκαετία να αντιμετωπιστεί η παχυσαρκία, χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα εξ’ αιτίας του καθιστικού τρόπου ζωής και της κατά 20% αύξησης στην πρόσληψη θερμίδων στις χώρες – μέλη του ΟΟΣΑ, τα τελευταία 50 χρόνια. 
  • Στις επόμενες τρεις δεκαετίες το αυξημένο σωματικό βάρος θα έχει κόστος την απώλεια έως και 92 εκατομμυρίων ζωών στις χώρες του ΟΟΣΑ, με τις ασθένειες που σχετίζονται με το αυξημένο βάρος και την παχυσαρκία να μειώνουν το προσδόκιμο ζωής κατά τρία χρόνια έως το 2050.
  • Παγκόσμια, τουλάχιστον 2,8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω του αυξημένου τους βάρους ή της παχυσαρκίας τους.

Πολλοί Ευρωπαίοι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι

  • Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο επιπολασμός της παχυσαρκίας σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες έχει τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980.
  • Το 30-70% των ενηλίκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπέρβαροι, ενώ 10-30% είναι παχύσαρκοι.
  • Κατά μέσο όρο, στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 16% των ενηλίκων ήταν παχύσαρκοι το 2014, ενώ το 2000 το 11% ήταν παχύσαρκοι.
  • Στην Ελλάδα, το 50% των γυναικών και το 70% των ανδρών έχουν σωματικό βάρος πάνω από το φυσιολογικό.
  • Προβλέπεται ότι έως το 2030 περισσότεροι από το 50% του Ευρωπαϊκού πληθυσμού θα είναι παχύσαρκοι. Σε μερικές Ευρωπαϊκές χώρες έως 89% του πληθυσμού θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. 

Η παχυσαρκία προκαλεί πλήθος χρόνιων ασθενειών

  • Το 44% του διαβήτη τύπου 2, το 23% της ισχαιμικής καρδιοπάθειας και μεταξύ 7% και 41% ορισμένων τύπων καρκίνου, οφείλονται ή αποδίδονται στο υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία. 
  • Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έως και το 7% των εθνικών προϋπολογισμών υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δαπανώνται κάθε χρόνο σε ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Σε αυτό προστίθεται το ευρύτερο οικονομικό κόστος που προκαλείται από τις ημέρες απώλειας εργασίας λόγω ασθένειας, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την πρόωρη θνησιμότητα.

Η σοβαρή παχυσαρκία μειώνει το μέσο προσδόκιμο ζωής κατά μια δεκαετία 

  • Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) 30-34,9 kg/m2,κατά μέσο όρο ζουν 2-4 χρόνια λιγότερο από αυτούς με κανονικό ΔΜΣ (18,5-24,9 kg/m2) και αυτοί με ΔΜΣ μεγαλύτερο του 40 kg/m2 ζουν κατά μέσο όρο 10 χρόνια λιγότερο.

Η παχυσαρκία είναι η πέμπτη κατά σειρά αιτία θανάτου παγκοσμίως

  • Η παχυσαρκία είναι παράγοντας κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων και ορισμένων τύπων καρκίνων, κάτι που την καθιστά την πέμπτη κατά σειρά αιτία θανάτου, παγκοσμίως.
  • Οι εθνικές δράσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο με σκοπό την αντιμετώπιση του προβλήματος της παχυσαρκίας είναι εξαιρετικά ανεπαρκή.
    • Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο το 2016, μόνο 19 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριξαν πως έχουν χαράξει και εφαρμόσει ή έχουν καταστρώσει στρατηγικές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο, μόνο 10 χώρες ήταν σε θέση να περιγράψουν ή να προσδιορίσουν μια πλήρη στρατηγική ή τουλάχιστον δέσμες μέτρων. Η Γερμανία, η Αυστρία και η Λετονία αναφέρθηκαν ότι έχουν τις πλέον ολοκληρωμένες.
    • Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο υποστηρίζει ότι τα σχέδια «συχνά αποτελούν κάτι περισσότερο από μια συλλογή ασαφών και γενικόλογων στόχων». 
    • Επτά από τα εικοσιοκτώ Υπουργεία Υγείας των χωρών ερωτώμενα δεν είχαν να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τις δράσεις τους στο μείζον πρόβλημα της παχυσαρκίας, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας (Βέλγιο, Κροατία, Δημοκρατία της Τσεχίας, Ελλάδα, Γαλλία, Λιθουανία και Πολωνία).

Η Παχυσαρκία είναι νόσος και όχι επιλογή τρόπου ζωής. 

  • Οι αιτίες της παχυσαρκίας κυμαίνονται από γενετικές και ενδοκρινικές αιτίες έως περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως το άγχος, η διατροφή και τα ολοένα αυξανόμενα καθιστικά πρότυπα εργασίας μας.
  • Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ως μιας χρόνιας νόσου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση κόστους για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. 
  • Η παχυσαρκία εκτιμάται ότι κοστίζει στην Ευρωπαϊκή Ένωση 70 δισ. Ευρώ ετησίως μέσω του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης και της μείωσης της παραγωγικότητας. 
  • Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας (EASO-European Association for the Study of Obesity) διαπίστωσε άμεσο κόστος σχετιζόμενο με την παχυσαρκία, που κυμαίνεται από 1,5-4,6% των δαπανών για την υγεία στη Γαλλία έως περίπου 7% στην Ισπανία.
  • Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία ευθύνονται για περίπου το 80% των περιπτώσεων διαβήτη τύπου 2, το 35% της ισχαιμικής καρδιοπάθειας και το 55% των υπερτασικών ασθενειών μεταξύ των ενηλίκων στην Ευρώπη.

Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μεγαλύτερη κατανόηση του γιατί η παχυσαρκία είναι μια νόσος 

  • Πολλοί άνθρωποι που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την ιατρική περίθαλψη για την παχυσαρκία δεν την λαμβάνουν.
  • Η έλλειψη εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους γιατρούς και άλλους επαγγελματίες του τομέα της υγείας αποτελεί συχνά σημαντικό εμπόδιο για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
  • Το αντικείμενο της παχυσαρκίας ως μέρος της ιατρικής κατάρτισης καταλαμβάνει πολύ λίγο χώρο, και θα έπρεπε να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες στην κατανόηση της παχυσαρκίας από τους επαγγελματίες υγείας και στις ολοκληρωμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις που μπορούν να παρασχεθούν ως μέρος της ιατρικής φροντίδας προς τους ασθενείς.
  • Η μεγαλύτερη ιατρική εξειδίκευση στην παχυσαρκία θα οδηγούσε σε καλύτερη περίθαλψη και υποστήριξη των ασθενών.
  • Οι οργανώσεις επαγγελματιών του τομέα υγείας μπορούν να συμβάλουν στον εντοπισμό των κενών της γνώσης στη δική τους κοινότητα και στην παροχή λύσεων μέσω της εκπαίδευσης και της παροχής περισσότερων πληροφοριών και ενημέρωσης.
  • Οι κατάλληλα εκπαιδευμένοι επαγγελματίες υγείας μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στην αντιμετώπιση των αναγκών και των ανησυχιών των ασθενών για τη διαχείριση του βάρους. Οι Γενικοί γιατροί θα πρέπει να εκπαιδεύονται και να ενθαρρύνονται να βελτιώνουν τις συζητήσεις για τη διαχείριση του βάρους με τους ασθενείς τους.
  • Συμβουλευτικές και υποστηρικτικές συμβουλές από επαγγελματίες υγείας μπορεί να έχουν θετική επίδραση στη δράση των ασθενών όσον αφορά τη διαχείριση του βάρους τους. 

Οι αλλαγές πολιτικής και οι περιβαλλοντικές αλλαγές από μόνες τους είναι απίθανο να οδηγήσουν σε σημαντική απώλεια βάρους σε ασθενείς με σοβαρή παχυσαρκία 

  • Ενώ πρέπει να συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε πιο αποτελεσματική δημόσια πολιτική, την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση για την πρόληψη της παχυσαρκίας, πρέπει να παρέχουμε καλύτερη φροντίδα και θεραπεία σε όσους ήδη ζουν με αυτή. 
  • Υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη ιατρική ειδίκευση στην παχυσαρκία
  • Υπάρχει αναγνωρισμένη ανάγκη για διεπιστημονικά προγράμματα διαχείρισης βάρους που υποστηρίζονται από ειδικούς, περιλαμβανομένων των ψυχολόγων, διαιτολόγων και ειδικών φυσικής άσκησης.

Η Παχυσαρκία αποτελεί την αιτία για πολλές άλλες ασθένειες

  • Δεδομένου ότι η παχυσαρκία αποτελεί την αιτία για πολλές άλλες ασθένειες, εάν η παχυσαρκία αντιμετωπισθεί κατάλληλα, θα μειωθούν πολλές σχετιζόμενες ασθένειες, περιλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων, και ορισμένων τύπων καρκίνου. Οι ασθένειες που αποδίδονται στην παχυσαρκία συχνά μειώνονται ή εξαφανίζονται εντελώς όταν θεραπεύεται η παχυσαρκία. 

Το βάρος των σχετιζόμενων με την παχυσαρκία ασθενειών και συνθηκών στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης

  • Τα παχύσαρκα άτομα αυξάνουν τα έμμεσα ιατρικά έξοδα έως και 30% και τα άμεσα ιατρικά έξοδα έως και 39%, συγκριτικά με τα άτομα με φυσιολογικό βάρος.
  • Η χρηματοδότηση της θεραπείας των παχύσαρκων ατόμων δεν ωφελεί τους παχύσαρκους μόνο, αλλά οι φορολογούμενοι, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και οι ιδιωτικές ασφάλειες θα ωφελούνται, αφού θα έχουν ανταποδοτικά οφέλη από τη μείωση των από την παχυσαρκία προερχόμενων πολλών και σοβαρών παθήσεων.

Η θεραπεία της παχυσαρκίας απαιτεί μακροχρόνια φροντίδα

  • Η μακροχρόνια υποστήριξη των ασθενών με παχυσαρκία, τους εξασφαλίζει υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν να ζουν με υγιεινό τρόπο ζωής.

Η μετέπειτα τήρηση των οδηγιών και παρακολούθηση αυξάνει τα ποσοστά επιτυχίας της θεραπείας

  • Η μακροχρόνια υποστήριξη των ασθενών με παχυσαρκία εξασφαλίζει υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν να ζουν με υγιεινό τρόπο ζωής.

Δείτε επίσης