Ένα μωρό γεννήθηκε πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο από μητέρα που είχε COVID-19 και βρέθηκε θετικό μετά τη γέννησή του. Αλλά δεν είναι σίγουρο αν έχει μολυνθεί στη μήτρα (απίθανο) ή μετά τη γέννηση (πιθανότερο). Το μωρό και η μητέρα είναι καλά. Άλλες αναφορές για βρέφη με COVID-19 έδειξαν επίσης ότι είχαν ήπια συμπτώματα και καλή ανάρρωση.
Μέχρι σήμερα, πολλές πληροφορίες σχετικά με τη νόσο COVID-19 προέρχονται από την Κίνα. Εκεί έγινε μία από τις πρώτες μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν μόλις εννέα έγκυες γυναίκες με COVID-19. Όλες αυτές οι γυναίκες είχαν γεννήσει με καισαρική τομή, καμία δεν ήταν σοβαρά άρρωστη και όλες οι μητέρες και τα βρέφη έγιναν καλά. Η μελέτη έδειξε ότι κανένα από τα μωρά δεν είχε COVID-19 και δεν υπήρχαν ενδείξεις για τον ιό στο μωρό, το μητρικό γάλα ή το υγρό που περιβάλλει το μωρό. Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί αυτά τα μωρά γεννήθηκαν με καισαρική τομή. Η Κίνα έχει υψηλά ποσοστά καισαρικής τομής.
Οι νέες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρουν: δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι έγκυες γυναίκες παρουσιάζουν διαφορετικά σημεία ή συμπτώματα ή βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών ασθενειών. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία για μετάδοση από μητέρα σε παιδί όταν η μόλυνση εμφανίζεται στο τρίτο τρίμηνο. Ο ΠΟΥ συστήνει ότι η καισαρική τομή θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο όταν είναι ιατρικά αιτιολογημένη
Οι έγκυες γυναίκες είναι γενικά πιο επιρρεπείς σε ιούς που προκαλούν αναπνευστικά προβλήματα (όπως η γρίπη). Η ανοσία τους μειώνεται, οι πνεύμονες είναι πιο συμπιεσμένοι και χρειάζονται περισσότερο οξυγόνο. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει με τη νόσο COVID-19. Σε μια ανάλυση 147 γυναικών με COVID-19, μόνο το 8% είχε σοβαρή νόσο και το 1% ήταν σε κρίσιμη κατάσταση. Αυτό είναι χαμηλότερο από τον γενικό πληθυσμό.
Η μειωμένη ανοσοαπόκριση της εγκυμοσύνης, η οποία απαιτείται για να σταματήσει το σώμα μιας γυναίκας να ανταποκρίνεται στο μωρό της ως απειλή για την υγεία, μπορεί στην πραγματικότητα να προσφέρει προστασία από τη COVID-19 που φαίνεται να είναι πιο σοβαρή ασθένεια σε άτομα με ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο εργάζονται σκληρά για να αντιμετωπίσει άλλες διαταραχές υγείας.
Με τη COVID-19, περισσότεροι άνδρες από γυναίκες επηρεάζονται και οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να αρρωστήσουν σοβαρά και να πεθάνουν. Μέχρι στιγμής, το ποσοστό θνησιμότητας είναι 1,7% για τις γυναίκες και 2,8% για τους άνδρες. Ωστόσο, καθώς o κορωνοϊός SARS-CoV-2 εξαπλώνεται, αυτό μπορεί να αλλάξει. Οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας.
Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να κάνουν τα ίδια πράγματα με το ευρύ κοινό για να προστατεύσουν τον εαυτό τους, μεταξύ των οποίων:
- να καλύπτουν το στόμα κατά το βήξιμο (βήχας στον αγκώνα)
- να αποφεύγουν τους άρρωστους
- να ζητούν από τους ανθρώπους που δεν είναι καλά να αποφύγουν την επίσκεψη
- να πλένουν συχνά τα χέρια τους με σαπούνι και νερό ή απολυμαντικό με βάση το αλκοόλ
- να αποφεύγουν τις συναθροίσεις.
Μπορεί το μωρό να μολυνθεί από τον SARS-CoV-2 στη μήτρα;
Ο πλακούντας είναι ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα φιλτραρίσματος και κάνει μια καταπληκτική δουλειά που προστατεύει τα μωρά. Ο ιός Zika είναι μια εξαίρεση σε αυτό.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις αυξημένων επιπλοκών, ωστόσο αν μια γυναίκα είναι άρρωστη (για παράδειγμα με υψηλό πυρετό ή πνευμονία) τότε το μωρό μπορεί να γεννηθεί πρόωρα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη σκόπιμη παρέμβαση των επαγγελματιών υγείας εάν η γυναίκα είναι πολύ άρρωστη.
Σε γενικές γραμμές, όμως, η διάγνωση COVID-19 δεν πρέπει να οδηγήσει σε απόφαση για πρόωρη γέννηση, εκτός αν η λήξη της εγκυμοσύνης θεωρείται ότι είναι ωφέλιμη για τη μητέρα λόγω της συνολικής κατάστασής της.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η COVID-19 αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής και είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε άλλες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο μωρό.
Τα οφέλη του θηλασμού είναι σημαντικά και ο ΠΟΥ συνιστά να ξεκινά μέσα σε μία ώρα από τη γέννηση. Η επαφή δέρματος με δέρμα θα πρέπει να υποστηρίζεται αμέσως μετά τη γέννηση εάν το μωρό είναι καλά.
Ο θηλασμός είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός ενάντια στις μολυσματικές ασθένειες επειδή μεταφέρει αντισώματα και άλλους σημαντικούς ανοσολογικούς παράγοντες στο μωρό. Εάν η γυναίκα ή το μωρό έχει λοίμωξη, η σύνθεση του μητρικού γάλακτος αλλάζει ακόμη και για να αυξήσει σημαντικά συστατικά που βοηθούν το μωρό να καταπολεμήσει τη μόλυνση. Έτσι, εάν σκέφτεστε να σταματήσετε το θηλασμό, ίσως να συνεχίσετε μέχρι να τελειώσει αυτή η πανδημία.
Ο ΠΟΥ συστήνει στις γυναίκες που έχουν COVID-19 να πλένουν τα χέρια τους πριν και μετά την επαφή με το μωρό, να χρησιμοποιούν ιατρική μάσκα όταν βρίσκονται κοντά στο μωρό αν έχουν συμπτώματα (όπως βήχα) και να απολυμαίνουν τις επιφάνειες που αγγίζουν συχνά.
Όταν το εμβόλιο εποχιακής γρίπης είναι διαθέσιμο, εμβολιαστείτε. Γνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί να είναι προστατευτικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Είναι δωρεάν για τις έγκυες γυναίκες και δεν υπάρχει κίνδυνος για το μωρό από το εμβόλιο της γρίπης. Δεν θα προστατευτείτε από τη COVID-19 αλλά θα πάρετε κάποια προστασία από τη γρίπη (η οποία μπορεί να είναι πολύ προβληματική για τις έγκυες γυναίκες). Το τελευταίο πράγμα που θέλετε είναι να έχετε ταυτόχρονα γρίπη και COVID-19.