Επιστήμονες από το University of Southern California, στις ΗΠΑ, και το IFOM Cancer Institute, στο Μιλάνο, διαπίστωσαν ότι μια δίαιτα που μιμείται τη νηστεία θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική στη θεραπεία ορισμένων τύπων καρκίνου όταν συνδυάζεται με βιταμίνη C. Σε μελέτη τους σε ποντίκια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο συνδυασμός καθυστέρησε την εξέλιξη των όγκων σε πολλαπλά μοντέλα ποντικών καρκίνου του παχέος εντέρου. Σε μερικά ποντίκια, προκάλεσε υποχώρηση της νόσου. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications.
«Για πρώτη φορά, έχουμε δείξει πώς μια εντελώς μη τοξική επέμβαση μπορεί να θεραπεύσει αποτελεσματικά έναν επιθετικό καρκίνο», δήλωσε ο Valter Longo, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής του USC Longevity Institute στη Σχολή Γεροντολογίας USC Leonard Davis. «Έχουμε δύο θεραπείες που μελετώνται εκτενώς ως παρεμβάσεις για την καθυστέρηση της γήρανσης -μια δίαιτα που μιμείται τη νηστεία και τη βιταμίνη C- και τις συνδυάσαμε ως μια ισχυρή θεραπεία για τον καρκίνο».
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι, ενώ η νηστεία παραμένει μια πρόκληση για τους καρκινοπαθείς, μια ασφαλέστερη και πιο εφικτή επιλογή είναι μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες με βάση τα φυτά, που κάνει τα κύτταρα να ανταποκρίνονται σαν να νηστεύει το σώμα. Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι αυτή η θεραπεία χαμηλής τοξικότητας που μιμείται τη νηστεία συν τη βιταμίνη C έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει πιο τοξικές θεραπείες.
Τα αποτελέσματα προηγούμενων ερευνών σχετικά με τις δυνατότητες καταπολέμησης του καρκίνου με χρήση βιταμίνης C έδωσαν ανάμικτα αποτελέσματα. Πρόσφατες μελέτες, ωστόσο, αρχίζουν να δείχνουν κάποια αποτελεσματικότητα, ειδικά σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία.
Σε αυτήν τη νέα μελέτη, η ερευνητική ομάδα ήθελε να μάθει εάν μια δίαιτα που μιμείται τη νηστεία θα μπορούσε να ενισχύσει τη δράση της κατά των καρκινικών όγκων μαζί με βιταμίνη C υψηλής δοσολογίας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που δεν θα ήταν βιώσιμο για τα καρκινικά κύτταρα αλλά θα ήταν ασφαλές για φυσιολογικά κύτταρα.
«Το πρώτο μας in vitro πείραμα έδειξε αξιοσημείωτα αποτελέσματα», δήλωσε ο Longo. «Όταν χρησιμοποιείται μόνο η δίαιτα που μιμείται τη νηστεία, ή η βιταμίνη C, μειώνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων και προκαλεί μια μικρή αύξηση του θανάτου των καρκινικών κυττάρων. Αλλά όταν χρησιμοποιήθηκαν μαζί, είχαν δραματική επίδραση, σκοτώνοντας σχεδόν όλα τα καρκινικά κύτταρα».
Ο Longo και οι συνεργάτες του εντόπισαν αυτό το ισχυρό αποτέλεσμα μόνο σε καρκινικά κύτταρα που είχαν μεταλλάξεις οι οποίες θεωρούνται ως ένας από τους πιο απαιτητικούς στόχους στην έρευνα για τον καρκίνο. Αυτές οι μεταλλάξεις, στο γονίδιο KRAS, σηματοδοτούν ότι το σώμα αντιστέκεται στις περισσότερες θεραπείες καταπολέμησης του καρκίνου και μειώνουν το ποσοστό επιβίωσης του ασθενούς. Οι μεταλλάξεις KRAS εμφανίζονται περίπου στο ένα τέταρτο όλων των ανθρώπινων καρκίνων και και στους μισούς καρκίνους του παχέος εντέρου.
Η μελέτη παρείχε επίσης στοιχεία σχετικά με το γιατί προηγούμενες μελέτες της βιταμίνης C ως πιθανή αντικαρκινική θεραπεία έδειξαν περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Από μόνη της, μια θεραπεία με βιταμίνη C φαίνεται να κάνει τα μεταλλαγμένα με KRAS κύτταρα να προστατεύουν τα καρκινικά κύτταρα αυξάνοντας τα επίπεδα της φερριτίνης, μιας πρωτεΐνης που δεσμεύει τον σίδηρο. Αλλά μειώνοντας τα επίπεδα της φερριτίνης, οι επιστήμονες κατάφεραν να αυξήσουν την τοξικότητα της βιταμίνης C στα καρκινικά κύτταρα. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι οι ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου και υψηλά επίπεδα φερριτίνης έχουν χαμηλότερες πιθανότητες επιβίωσης.
«Σε αυτή τη μελέτη, παρατηρήσαμε πώς οι κύκλοι δίαιτας που μιμούνται τη νηστεία μπορούν να αυξήσουν την επίδραση των φαρμακολογικών δόσεων της βιταμίνης C έναντι των καρκίνων που έχουν μεταλλάξεις KRAS», δήλωσε η Maira Di Tano, συν-συγγραφέας της μελέτης. «Αυτό συμβαίνει μέσω της ρύθμισης των επιπέδων σιδήρου και των μοριακών μηχανισμών που εμπλέκονται στο οξειδωτικό στρες. Τα αποτελέσματα επισημαίνουν ιδιαίτερα ένα γονίδιο που ρυθμίζει τα επίπεδα σιδήρου και ονομάζεται οξυγενάση της αίμης 1 (heme-oxygenase-1)».
Προηγούμενες μελέτες της ίδιας ερευνητικής ομάδας έδειξαν ότι η νηστεία η μια δίαιτα που μιμείται τη νηστεία επιβραδύνουν την πρόοδο του καρκίνου και καθιστούν τη χημειοθεραπεία πιο αποτελεσματική στα καρκινικά κύτταρα, προστατεύοντας παράλληλα τα φυσιολογικά κύτταρα από παρενέργειες που σχετίζονται με τη χημειοθεραπεία. Ο συνδυασμός με βιταμίνη C ενισχύει την αντικαρκινική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε μοντέλα ποντικιών με καρκίνο του μαστού και μελάνωμα.
Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι ο καρκίνος θα αντιμετωπιστεί τελικά με φάρμακα χαμηλής τοξικότητας με τρόπο παρόμοιο με τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία λοιμώξεων σκοτώνοντας συγκεκριμένα βακτήρια, αλλά τα οποία μπορούν να αντικατασταθούν από άλλα φάρμακα εάν το πρώτο δεν είναι αποτελεσματικό.
Τουλάχιστον πέντε κλινικές δοκιμές, συμπεριλαμβανομένης μιας στο USC για ασθενείς με καρκίνο του μαστού και καρκίνο του προστάτη, διερευνούν τώρα τα αποτελέσματα των δίαιτας που μιμούνται νηστεία σε συνδυασμό με διάφορα φάρμακα αντιμετώπισης του καρκίνου.
Πηγή: Synergistic effect of fasting-mimicking diet and vitamin C against KRAS mutated cancers. Nature Communications, 2020; 11 (1) DOI: 10.1038/s41467-020-16243-3.
