Τα υγιή νεφρά είναι ζωτικής σημασίας. Είναι ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό σύστημα φιλτραρίσματος και αποβολής αποβλήτων, καθώς και πηγή ορισμένων απαραίτητων ορμονών και βιταμινών, όπως π.χ. της ενεργού μορφής της βιταμίνης D. Παίζουν επίσης ρόλο στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
Τα νεφρά μπορούν να τραυματιστούν από το υψηλό σάκχαρο, την υψηλή αρτηριακή πίεση, τις σοβαρές λοιμώξεις όπως η νόσος COVID-19, την υπερβολική χρήση αντιβιοτικών και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που λαμβάνονται για τον πόνο ή τις ημικρανίες. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι τραυματισμένοι νεφροί δεν επουλώνονται πάντα και μπορούν προκύψει ουλές στα νεφρά -ίνωση- οδηγώντας σε νεφρική νόσο.
Στις ΗΠΑ, υπολογίζεται ότι 26 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χρόνια νεφρική νόσο, άρα τα νεφρικά προβλήματα είναι συχνά. Τα προβλήματα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια. Εάν αποτύχουν τα νεφρά, οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε θεραπείες αιμοκάθαρσης τρεις φορές την εβδομάδα ή να κάνουν μεταμόσχευση νεφρού για να παραμείνουν ζωντανοί -πάνω από 47.000 Αμερικανοί πεθαίνουν από νεφρική ανεπάρκεια κάθε χρόνο. Υπάρχουν όμως πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε τα νεφρά σας υγιή.
Πώς θα προστατέψετε τα νεφρά
Μην αφήνετε τα νεφρά σας να στεγνώσουν. Φροντίστε να πίνετε μια αξιοπρεπή ποσότητα υγρών κάθε μέρα. Το πόσιμο νερό είναι ο καλύτερος τρόπος για την ενυδάτωση των νεφρών, αλλά κάθε υγρό όπως το τσάι ή τα ποτά με γεύση φρούτων είναι καλά. Θα πρέπει να στοχεύσετε σε τουλάχιστον οκτώ φλιτζάνια ή ποτήρια υγρού (περίπου 1,5 λίτρο συνολικά) κάθε μέρα.
Στη συνέχεια, σκεφτείτε τι τρώτε. Η προσθήκη αλατιού στο φαγητό αυξάνει την αρτηριακή σας πίεση και εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα. Επιδιώξτε λιγότερο από ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι κάθε μέρα. Είναι εύκολο να δείτε πόσο αλάτι τρώτε όταν το προσθέτετε απευθείας στο γεύμα σας ή όταν το προσθέτετε στο μαγείρεμα, αλλά το πολύ περισσότερο αλάτι κρύβεται στα τρόφιμα. Τα αλμυρά τρόφιμα περιλαμβάνουν μπιφτέκια, λουκάνικα, μπέικον, τυρί, καπνιστό ψάρι και πατατάκια. Τα γεύματα σε πακέτο, οι σάλτσες, οι κύβοι ζωμού και καρυκευμάτων έχουν επίσης πολύ αλάτι.
Κάποια στοιχεία δείχνουν πως αν υπάρχει ήδη πρόβλημα με τα νεφρά, μπορούν να επιδεινωθούν με τη μεγάλη κατανάλωση πρωτεϊνών. Τα ευρήματα βασίστηκαν σε μια μελέτη του 2015 που περιέλαβε 1.486 άτομα με χρόνια νεφρική νόσο. Οι ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο που κατανάλωναν τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε ζωικές πρωτεΐνες είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν νεφρική ανεπάρκεια, σε σχέση με αυτούς που ακολουθούσαν μια φυτική διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε φρούτα και λαχανικά.
Από την άλλη, η άσκηση κάνει καλό στα νεφρά και δεν χρειάζεται απαραιτήτως να γίνεται σε γυμναστήριο. Βεβαιωθείτε ότι η καρδιά σας χτυπάει πιο γρήγορα και δυνατά περπατώντας γρήγορα κάθε μέρα ή ανεβαίνοντας σκάλες.
Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε τα νεφρά σας διατηρώντας ένα υγιές βάρος. Ένα απλό μέτρο είναι να στοχεύσετε να διατηρήσετε τη μέτρηση της μέσης σας σε λιγότερο από το μισό του ύψος σας. Αυτό είναι σημαντικό γιατί δείχνει πόσο λίπος έχετε γύρω από τη μέση σας σε σχέση με αλλού στο σώμα σας.
Τα συμπτώματα
Πώς μπορείτε να εντοπίσετε όταν τα πράγματα πάνε στραβά; Δεν είναι πάντα εύκολο να παρατηρήσετε προβλήματα με τα νεφρά σας, γιατί συχνά τα σημάδια δεν εμφανίζονται έως ότου τα νεφρά σας έχουν υποστεί αρκετή βλάβη. Η ανάπτυξη νεφρικής νόσου είναι συχνά ύπουλη, καθώς τα συμπτώματα είναι μη ειδικά και εμφανίζονται αργά. Πάνω από το 90% της νεφρικής λειτουργίας μπορεί να χαθεί πριν εμφανιστούν συμπτώματα. Η νεφρική βλάβη έρχεται σε πέντε στάδια. Μόνο στο στάδιο τέταρτο οι άνθρωποι μπορεί να παρατηρήσουν ότι αισθάνονται πιο κουρασμένοι. Μπορεί να παρατηρήσουν πονοκεφάλους ή θολή όραση, αλλά αυτό οφείλεται συχνά στην υψηλή αρτηριακή πίεση. Στα τελευταία στάδια της νεφρικής βλάβης, μπορεί να υπάρχει ναυτία ή να χαθεί η όρεξη.
Καθώς δεν είναι εύκολο να εντοπίσετε ότι τα νεφρά σας μπορεί να έχουν πρόβλημα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε εάν χρειάζεστε τακτικό έλεγχο. Οι νεφρικοί έλεγχοι περιλαμβάνουν μια απλή εξέταση αίματος και εξέταση ούρων. Ο γιατρός θα σας πει εάν χρειάζεστε τακτικό έλεγχο ή οποιοδήποτε φάρμακο. Ορισμένες ομάδες ανθρώπων διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν νεφρική νόσο. Άτομα που έχουν διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακά προβλήματα ή νεφρική νόσο στην οικογένειά τους θα πρέπει να ζητήσουν μια εξέταση από τον οικογενειακό γιατρό.
