Οι υπερεντάσεις της λευκής ουσίας (WMHs), οι εγκεφαλικές μικροαιμορραγίες (CMBs) και τα κενοτοπικά έμφρακτα είναι ακτινογραφικοί δείκτες εγκεφαλικής νόσου μικρών αγγείων (CSVD), η οποία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και γνωστικής έκπτωσης.
Η περιοδοντική νόσος, μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση, έχει συνδεθεί με αγγειακή παθολογία και μπορεί να συμβάλλει στη νόσο των μικρών αγγείων του εγκεφάλου. Στόχος μιας μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η ανεξάρτητη συσχέτιση μεταξύ της περιοδοντίτιδας και των χαρακτηριστικών της νόσου των μικρών αγγείων που έχουν επαληθευτεί με μαγνητική τομογραφία, χρησιμοποιώντας δεδομένα από την ομάδα Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC).
Η νόσος των μικρών αγγείων χωρίζεται σε υποκατηγορίες, οι δύο πιο συχνές από τις οποίες είναι η αρτηριοσκλήρυνση και η κληρονομική εγκεφαλική αμυλοειδική αγγειοπάθεια. Άλλες υποκατηγορίες περιλαμβάνουν τη σποραδική εγκεφαλική αμυλοειδική αγγειοπάθεια, τη φλεγμονώδη ή ανοσολογικά επαγόμενη νόσο, τη φλεβική κολλαγονίωση και άλλες κληρονομικές διαταραχές.
Αυτά τα «σιωπηλά εγκεφαλικά επεισόδια» ανακαλύπτονται ως τυχαία ευρήματα σε αξονική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Περίπου το 25% των ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών έχουν υποστεί τουλάχιστον 1 σιωπηλό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η έρευνα έχει συνδέσει τις επιπτώσεις της νόσου με ισχαιμικό και αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, γνωστικές διαταραχές, άνοια και κατάθλιψη. Η νόσος των μικρών αγγείων ευθύνεται για το 20% όλων των εγκεφαλικών επεισοδίων και το 25% των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.
Μια μετα-ανάλυση 8 προοπτικών μελετών και 1 αναδρομικής μελέτης διαπίστωσε ότι η περιοδοντική νόσος (ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα) μπορεί να προκαλέσει αύξηση κατά 19% στον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται στο 44% σε άτομα άνω των 65 ετών.
Τώρα μια μελέτη βρήκε ότι οι ενήλικες με περιοδοντική νόσο είναι πιο πιθανό να έχουν σημάδια βλάβης στη λευκή ουσία του εγκεφάλου, που ονομάζονται υπερεντάσεις λευκής ουσίας, από άτομα χωρίς ουλίτιδα – περιδοντίτιδα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Neurology Open Access. Η λευκή ουσία αναφέρεται στις νευρικές ίνες που βοηθούν διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου να επικοινωνούν. Η βλάβη σε αυτόν τον ιστό μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη, τη σκέψη, την ισορροπία και τον συντονισμό και έχει συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι υπερεντάσεις λευκής ουσίας είναι φωτεινά σημεία που εμφανίζονται σε σαρώσεις εγκεφάλου που πιστεύεται ότι αντανακλούν κατεστραμμένο ιστό λευκής ουσίας. Ενώ η μελέτη βρήκε μια συσχέτιση, δεν αποδεικνύει ότι η ουλίτιδα – περιοδοντίτιδα προκαλεί βλάβη στη λευκή ουσία.
«Αυτή η μελέτη δείχνει μια σύνδεση μεταξύ περιοδοντίτιδας και υπερεντάσεων της λευκής ουσίας, υποδηλώνοντας ότι η στοματική υγεία μπορεί να παίζει ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου που μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Souvik Sen, του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας στην Κολούμπια.
«Ενώ χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε αυτή τη σχέση, αυτά τα ευρήματα προσθέτουν σε αυξανόμενες ενδείξεις ότι η διατήρηση της υγείας του στόματος μπορεί να υποστηρίξει έναν πιο υγιή εγκέφαλο».
Η μελέτη περιελάμβανε 1.143 ενήλικες με μέση ηλικία 77 ετών. Κάθε άτομο υποβλήθηκε σε οδοντιατρική εξέταση για έλεγχο για ουλίτιδα. Από τους συμμετέχοντες, 800 είχαν ουλίτιδα – περιοδοντίτιδα και 343 όχι.
Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε σαρώσεις εγκεφάλου για να αναζητηθούν σημάδια εγκεφαλικής νόσου μικρών αγγείων, η οποία είναι βλάβη στα μικρά αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου που μπορεί να εμφανιστεί ως υπερεντάσεις λευκής ουσίας, εγκεφαλικές μικροαιμορραγίες ή εγκεφαλικά εμφράγματα. Αυτές οι αλλαγές στον εγκέφαλο γίνονται πιο συχνές με την ηλικία και σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, προβλημάτων μνήμης και προβλημάτων κινητικότητας.
Τα άτομα με περιοδοντίτιδα είχαν περισσότερες υπερεντάσεις λευκής ουσίας, με μέσο όγκο 2,83% του συνολικού όγκου του εγκεφάλου σε σύγκριση με 2,52% για τα άτομα χωρίς ουλίτιδα.
Οι ερευνητές χώρισαν τα άτομα σε τέσσερις ομάδες με βάση τον όγκο υπερέντασης της λευκής ουσίας. Όσοι ανήκαν στην υψηλότερη ομάδα είχαν όγκο μεγαλύτερο από 21,36 κυβικά εκατοστά (cm³), ενώ όσοι ανήκαν στη χαμηλότερη ομάδα είχαν όγκο μικρότερο από 6,41 cm³.
Από τα άτομα με περιοδοντική νόσο, το 28% ανήκε στην υψηλότερη ομάδα σε σύγκριση με το 19% των ατόμων χωρίς.
Μετά την προσαρμογή για παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η φυλή, η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης και το κάπνισμα, τα άτομα με περιοδοντική νόσο είχαν 56% υψηλότερες πιθανότητες να εμπίπτουν στην υψηλότερη ομάδα υπερεντάσεων λευκής ουσίας από ό,τι τα άτομα χωρίς ουλίτιδα.
Ωστόσο, δεν βρέθηκαν συνδέσεις μεταξύ περιοδοντικής νόσου και δύο άλλων εγκεφαλικών αλλαγών που συνδέονται με παθήσεις μικρών αγγείων, τις εγκεφαλικές μικροαιμορραγίες και τα κενοτοπιώδη έμφρακτα (lacunar strokes).
«Η περιοδοντική νόσος μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί», δήλωσε ο Sen. «Εάν μελλοντικές μελέτες επιβεβαιώσουν αυτή τη σύνδεση, θα μπορούσαν να προσφέρουν μια νέα οδό για τη μείωση της εγκεφαλικής νόσου των μικρών αγγείων στοχεύοντας στη στοματική φλεγμονή. Προς το παρόν, υπογραμμίζει πώς η οδοντιατρική φροντίδα μπορεί να υποστηρίξει τη μακροπρόθεσμη υγεία του εγκεφάλου».
Ένας περιορισμός της μελέτης είναι ότι η απεικόνιση του εγκεφάλου και οι οδοντιατρικές αξιολογήσεις διεξήχθησαν μόνο μία φορά.
Περισσότερες πληροφορίες: Periodontal Disease Independently Associated With White Matter Hyperintensity Volume.
