Ο ιός του έρπη, το βακτήριο της πνευμονίας και ορισμένα άλλα κοινά μικρόβια ενδέχεται να αποτελούν αιτία της νόσου Αλτσχάιμερ, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων σε editorial του περιοδικού Journal of Alzheimer’s disease.
Σε άρθρο τους με τίτλο Microbes and Alzheimer’s Disease, 31 γιατροί και ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και άλλες χώρες του κόσμου υποστηρίζουν ότι η μικροβιακή αιτία της νόσου έχει παρατηρηθεί σε δεκάδες μελέτες, αλλά δεν της έχει δοθεί η δέουσα σημασία.
Μεγάλος αριθμός διαφορετικών παθογόνων μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων ιών, βακτηρίων και μυκήτων, ανευρίσκεται στους εγκεφάλους ηλικιωμένων ανθρώπων και φαίνεται να είναι αυξημένοι στους εγκεφάλους ανθρώπων οι οποίοι πεθαίνουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η συσχέτιση της νόσου με τον ιό του απλού έρπη, τον HSV-1, (συνήθως είναι αιτία του επιχείλιου έρπη) έχει παρατηρηθεί σε περισσότερες από 100 μελέτες. Άλλες μελέτες έχουν βρει συσχέτιση με το βακτήριο της πνευμονίας.
Τα μικρόβια ως αιτία
Οι επιστήμονες λένε ότι διάφορα μικρόβια κατορθώνουν να φθάσουν έως τον εγκέφαλο όπου παραμένουν σε λανθάνουσα κατάσταση και ενεργοποιούνται από το γήρας ή κάποια αρρώστια. Όταν συμβεί αυτό, αρχίζουν να σκοτώνουν τα κύτταρα του εγκεφάλου, προκαλώντας τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ.
Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το βήτα-αμυλοειδές, η παθολογική πρωτεΐνη που θεωρείται ως αιτία της νόσου Αλτσχάιμερ, παράγεται από τον ίδιο τον εγκέφαλο στην προσπάθεια να καταπολεμήσει τα μικρόβια που σκοτώνουν τα κύτταρά του.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι τα στοιχεία για το δυνητικό ρόλο των μικροβίων αφθονούν, αλλά έως τώρα απορρίπτονται ως αμφιλεγόμενα. Αυτό εμποδίζει τη χρηματοδότηση ερευνών για το θέμα. Από την άλλη μεριά, πάνω από 400 ανεπιτυχείς κλινικές δοκιμές για το Αλτσχάιμερ πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών. Σήμερα, η κυρίαρχη άποψη είναι ότι αιτία της νόσου είναι ορισμένα κακά γονίδια. Είναι γνωστό ότι μια μετάλλαξη στο γονίδιο APOE e4 κάνει ένα στα πέντε άτομα πιο πιθανό να αναπτύξουν την ασθένεια αλλά συγχρόνως αυξάνει και τον κίνδυνο για μολυσματικές ασθένειες.
Ένας άλλος μηχανισμούς ενεργοποίησης της ασθένειας είναι η υπερφόρτωση σιδήρου, μια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από συσσώρευση υπερβολικού σιδήρου στους ιστούς του σώματος. «Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η αντιμετώπιση της υπερφόρτωσης σιδήρου μπορεί να επιβραδύνει ή να αποτρέψει την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, και δεν μπορούμε να τα αγνοούμε άλλο», ανέφερε ο καθηγητής Douglas Kell, βιολόγος στο University of Manchester’s School of Chemistry, ένας από τους συγγραφείς του άρθρου.
Να σημειωθεί ότι πριν μερικά χρόνια είχε υπάρξει σφοδρή αντίσταση στην άποψη ότι μερικά μικρόβια προκαλούν καρκίνο, κάτι που αποδείχτηκε σωστό. Επίσης είναι γνωστό ότι ένα βακτήριο, το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού προκαλεί έλκος στομάχου.
Η καθηγήτρια Resia Pretorius του University of Pretoriaη που επίσης υπογράφει το άρθρο, ανέφερε ότι η μικροβιακή παρουσία στο αίμα μπορεί να διαδραματίζει αιτιολογικό ρόλο και στην συστηματική φλεγμονή που αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ.
«Υπάρχουν άφθονα στοιχεία ότι οι λιποπολυσακχαρίτες των βακτηρίων μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονή του κεντρικού νευρικού συστήματος και δημιουργία πλακών βήτα-αμυλοειδούς», είπε η Pretorius. Οι λιποπολυσακχαρίτες αυτοί βρίσκονται στα τοιχώματα των βακτηρίων, αποτελούν μία από τις σημαντικότερες ενδοτοξίνες τους.
Αν η άποψη ότι τα μικρόβια προκαλούν Αλτσχάιμερ είναι σωστή, ίσως σημαίνει ότι στο μέλλον η ασθένεια θα μπορεί να προληφθεί με αντιβιοτικά και αντιϊικά φάρμακα που εκριζώνουν τα μικρόβια.
Σύμφωνα με το άρθρο, τα μικρόβια μπορεί επίσης να έχουν επιπτώσεις για τη μελλοντική θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον, και άλλες προοδευτικές νευρολογικές παθήσεις.
