Οποιαδήποτε κι αν είναι η πηγή στρες, σωματική ή συναισθηματική, το σώμα αντιδρά με την παραγωγή αδρεναλίνης, μιας ορμόνης που προκαλεί έναν καταιγισμό άλλων ορμονικών και νευρικών αντιδράσεων, οι οποίες εμφανίζονται σε όλο το σώμα και μας προετοιμάζουν «είτε να παλέψουμε είτε να φύγουμε». Αν και στις μέρες μας το μεγαλύτερο μέρος του στρες δεν απαιτεί γρήγορη σωματική δράση, ο οργανισμός μας αποκρίνεται ακόμα με αυτόν τον αρχαίο τρόπο. Μέσα σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο από τη στιγμή που νιώθουμε ανησυχία, ο καρδιακός ρυθμός επιταχύνει, η όραση οξύνεται και το αίμα εκτρέπεται στους μυς και πυκνώνει, περιμένοντας να διορθώσει κάποια πληγή.
Αυτές οι αντιδράσεις συνήθως διαρκούν λίγο, και στη συνέχεια, τα επίπεδα ορμονών επιστρέφουν στο φυσιολογικό και το νευρικό σύστημα σε μια πιο ήρεμη κατάσταση. Ο σημερινός τρόπος ζωής μπορεί μερικές φορές να συνδέεται με μακροχρόνιο ψυχολογικό στρες και αυτό μπορεί να αναγκάσει το σώμα να βρίσκεται σε συνεχή αντίδραση στο άγχος για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Υπό πίεση
Οι επιπτώσεις του στρες στις διατροφικές ανάγκες δεν είναι πλήρως κατανοητές αλλά είναι γνωστό ότι, υπό συνθήκες στρες, ο μεταβολισμός του σώματος μπορεί να βρεθεί υπό πίεση. Μια επακόλουθη πιθανή επίδραση είναι στο ανοσοποιητικό σύστημα: μειώνει τις άμυνές του και μας αφήνει ενδεχομένως περισσότερο εκτεθειμένους σε λοιμώξεις και ασθένειες.
Για να δημιουργηθεί αδρεναλίνη απαιτείται βιταμίνη C. Όταν λοιπόν τα επίπεδα αδρεναλίνης είναι υψηλά κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων στρες, απαιτείται περισσότερη βιταμίνη C. Τα περισσότερα ζώα μπορούν να αυξήσουν τη σύνθεση αυτής της βιταμίνης, ώστε να συμβαδίζει με τις πρόσθετες ανάγκες. Οι γίδες μπορούν, παραδείγματος χάριν, να αυξήσουν την παραγωγή βιταμίνης C κατά 500 %. Δυστυχώς, ο άνθρωπος στηρίζεται στη δίαιτά του καθώς ο οργανισμός του δεν παράγει τη βιταμίνη C. Εάν αυτό δεν επιτυγχάνεται μέσω της κατανάλωσης πολλών τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C, όπως τα πορτοκάλια, τα ακτινίδια, τα μούρα, οι πιπεριές, και το μπρόκολο, μερικά μέρη του σώματος, όπως το ανοσοποιητικό σύστημα, μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη.
Έρευνες αποκαλύπτουν ότι η έλλειψη βιταμίνης C μειώνει τη δραστηριότητα των μικροφάγων, των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που κυριολεκτικά τρώνε τα εισβάλλοντα βακτήρια και τους ιούς. Λιγότερα μακροφάγα μάς κάνουν πιο επιρρεπείς στα κρυολογήματα και τη γρίπη, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να μειώσουν περαιτέρω τη διαθέσιμη βιταμίνη C.
Όταν βρισκόμαστε σε μακροχρόνιο στρες είναι καλό να ενισχύουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα καταναλώνοντας άφθονα τρόφιμα πλούσια σε β-καροτένιο (πρόδρομη ουσία της βιταμίνης Α), όπως τα καρότα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά και τα κίτρινα και πορτοκαλί φρούτα.
Η τακτική κατανάλωση των βιταμινών C και Α, καθώς επίσης του φυλλικού οξέος και του ψευδαργύρου, είναι ζωτικής σημασίας για να λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να προστατεύει ενάντια στις λοιμώξεις. Το φυλλικό οξύ βρίσκεται στα μαυρομάτικα φασόλια, το σπανάκι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ενώ καλές πηγές ψευδαργύρου είναι το καβούρι, τα στρείδια, το φύτρο σιταριού, το συκώτι, οι σπόροι κολοκύθας και το κόκκινο κρέας.
Η δύναμη των πρωτεϊνών
Οι ανάγκες του σώματος για πρωτεΐνες μπορούν επίσης να αυξηθούν όταν βρισκόμαστε σε συνεχές στρες. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταναλώνουμε ψάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, άπαχα κόκκινα κρέατα, αβγά, γάλα ή όσπρια στα γεύματα.
Μια δίαιτα που είναι ανεπαρκής σε πρωτεΐνες μπορεί να μειώσει εμφανώς την ανοσολογική προστασία και τη δυνατότητα να αντισταθούμε στις λοιμώξεις. Τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η πέστροφα, ο τόνος και οι σαρδέλες είναι πολύ καλές επιλογές, επειδή παρέχουν απαραίτητα λίπη, σημαντικά για τη ρευστότητα του αίματος. Έτσι, μπορεί να βοηθήσουν να αντιστραφεί η επίδραση της αδρεναλίνης στην πήξη του αίματος.
Η διατροφή κατά του στρες είναι, στην πραγματικότητα, η κατανάλωση μιας υγιεινής ισορροπημένης δίαιτας μέσω σοφών επιλογών τροφίμων. Η τακτική άσκηση είναι επίσης σημαντική, καθώς μπορεί να προωθήσει την παραγωγή των ενδορφινών (φυσικών βελτιωτικών της διάθεσης) και να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε συνεχές στρες πρέπει να αναθεωρήσουν τον τρόπο ζωής τους ή να ζητήσουν επαγγελματική βοήθεια.
