Έχουμε τους περισσότερους καπνιστές (35% των ενηλίκων) στη χώρα μας, αλλά η “διακοπή του καπνίσματος” παραμένει ένας άγνωστος όρος στο σύστημα περίθαλψης της Ελλάδας. Δεν υπάρχουν ειδικές κατευθυντήριες οδηγίες, επίσημο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τους φοιτητές Ιατρικής και τους γιατρούς της πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας περίθαλψης, κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία των θεραπειών απεξάρτησης από τη νικοτίνη, επαρκής αριθμός Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος. Την ίδια ώρα, η Ελλάδα έχει τα πιο φθηνά τσιγάρα (28% φθηνότερα από το μέσο όρο της Ευρώπης των 27).
Τα συμπεράσματα αυτά προέκυψαν, μεταξύ άλλων, για την Ελλάδα, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Έκθεσης “European Quitting: Progress and Pathways” (EQUIPP), η οποία κατέγραψε την πρόοδο 20 ευρωπαϊκών χωρών για την καταπολέμηση του καπνίσματος. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή περισσότερων από 60 ειδικών στη διακοπή του καπνίσματος, από όλη την Ευρώπη. Επίσης, συμπεριέλαβε τις απόψεις γιατρών και κοινού, μέσα από έρευνα που διεξήχθη σε 2.482 επαγγελματίες Υγείας, 20.010 καπνιστές και 22.683 μη καπνιστές σε 20 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Τι περιμένουν οι Έλληνες από το κράτος για τη μείωση του καπνίσματος;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα για την Ελλάδα, περισσότεροι από τους μισούς στο σύνολο των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι το κράτος θα πρέπει να διαθέσει περισσότερους πόρους για θεραπείες διακοπής καπνίσματος (57%), καθώς και για υπηρεσίες υποστήριξης των καπνιστών που επιθυμούν να διακόψουν (52%). Το 47% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι θα πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των εξειδικευμένων ιατρείων διακοπής καπνίσματος. Επιπλέον, όπως υποστηρίζει το 34% του ελληνικού κοινού, οι επαγγελματίες Υγείας θα πρέπει να αποκτήσουν περισσότερη εκπαίδευση και συμμετοχή σε θέματα διακοπής καπνίσματος.
Τι προτείνουν οι ειδικοί στην Ελλάδα:
Στην έκθεση EQUIPP, οι ειδικοί αναδεικνύουν ως στόχο τη μείωση των καπνιστών κατά 10%, έως το έτος 2012. Για την επίτευξη του στόχου, συνιστούν τα εξής:
– Να αναγνωριστεί η εξάρτηση από τον καπνό ως νόσος.
– Να καλύπτονται από τα Ταμεία οι θεραπείες για τη διακοπή του καπνίσματος.
– Να δημιουργηθούν εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη διακοπή του καπνίσματος.
– Να αυξηθεί η κατάρτιση και εκπαίδευση των επαγγελματιών του τομέα της Υγείας στη διακοπή του καπνίσματος.
– Να αυξηθεί η κατάρτιση και εκπαίδευση του κοινού στη διακοπή της συνήθειας.
– Να εφαρμοστεί στην πράξη ολοκληρωμένη πολιτική για την κατανάλωση προϊόντων καπνού, γιατί έτσι δημιουργούνται συνέργιες των αντικαπνιστικών μέτρων, οι οποίες αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των θεραπειών διακοπής του καπνίσματος.
Στην εκδήλωση παρουσίασης της EQUIPP στη χώρα μας, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κ. Γουργουλιάνης, τόνισε: “Σήμερα λειτουργούν πάνω από 50 Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος σε όλη την Ελλάδα και η προσέλευση των ενδιαφερόμενων έχει αυξηθεί κατά 30%. Παράλληλα αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας (περισσότερους από 300 κατά το 2010) και την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού. Επιπρόσθετα, στηρίζουμε τη λειτουργία των Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος, τα οποία αν και παράγουν σημαντικό έργο, δεν καλύπτουν ικανοποιητικά όλη την επικράτεια. Θεωρούμε απαραίτητη την επέκτασή τους, ώστε να λειτουργεί τουλάχιστον ένα Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος, σε κάθε νομό της χώρας.”
Οι κυβερνήσεις πρέπει να βελτιώσουν τις υπηρεσίες για τη διακοπή του καπνίσματος στην Ευρώπη.
Περισσότεροι από 78.000.000 καπνιστές στην Ευρώπη θέλουν να κόψουν το κάπνισμα. Οι μισοί από αυτούς που το προσπάθησαν, θεωρούν τις υπηρεσίες για τη διακοπή του καπνίσματος ανεπαρκείς.
Από τους επαγγελματίες Υγείας που ρωτήθηκαν, το 87% πιστεύουν ότι η στήριξη των καπνιστών πρέπει να παρέχεται από γιατρούς της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ο στόχος αυτός δεν είναι εφικτός, καθώς το 55% των γιατρών εκτιμούν ότι οι συνάδελφοί τους στην πρωτοβάθμια φροντίδας Υγείας δε διαθέτουν την απαραίτητη εκπαίδευση, ώστε να παρέχουν αποτελεσματικά τις συγκεκριμένες υπηρεσίες.
Η παροχή υπηρεσιών και στήριξης είναι παράγοντας βασικής σημασίας για να βοηθηθούν οι καπνιστές στη διακοπή του καπνίσματος, αλλά και για να ανταποκριθούν οι κυβερνήσεις, που έχουν προσυπογράψει τη σχετική σύμβαση-πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στις δεσμεύσεις τους για μείωση της χρήσης καπνού. Η επένδυση στη βελτίωση των υπηρεσιών για τη διακοπή του καπνίσματος, υποστηρίζεται εξίσου από τους επαγγελματίες του τομέα της Υγείας, τους καπνιστές και τους μη καπνιστές. Το 68% των μη καπνιστών και το 51% των καπνιστών που ρωτήθηκαν σε όλη την Ευρώπη, πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο στη μείωση του αριθμού των καπνιστών, παρά στη θεραπεία των προβλημάτων υγείας που προκαλούνται από το κάπνισμα. Η ίδια άποψη προκύπτει και από την έρευνα στους επαγγελματίες Υγείας, το 88% των οποίων πιστεύει ότι η ευθύνη σχετικά με τη βελτίωση της υποδομής για τη διακοπή του καπνίσματος ανήκει στην κυβέρνηση.
