Βρετανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας έχει αναστατώσει τους ιατρικούς κύκλους καθώς βρήκε ότι η διγοξίνη μπορεί να έχει σημαντικές και θανατηφόρες παρενέργειες. Η μελέτη αφορά 4.000 ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή που λάμβαναν ως θεραπεία το φάρμακο Digoxin, γνωστό σκεύασμα της δακτυλίτιδας (περιέχει τη φαρμακευτική ουσία διγοξίνη).
Η διγοξίνη ήταν σχεδόν το μοναδικό φάρμακο για την καρδιοπάθεια μέχρι και τη δεκαετία του 1960. Κλασικό φάρμακο για θεραπεία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια και κολπική μαρμαρυγή. Γενιές γιατρών χρησιμοποιούσαν ενδοφλεβίως το Digoxin για την ανάταξη της κολπικής μαρμαρυγής και αλίμονο στον φοιτητή που δεν γνώριζε τις θεραπευτικές ιδιότητες και δράσεις της δακτυλίτιδας (αλλά φαίνεται ότι μπορούσε να αγνοεί τις παρενέργειες).
Τα τελευταία χρόνια άρχισαν να εμφανίζονται σύννεφα στον ορίζοντα όσον αφορά τη χρήση της δακτυλίτιδας. Και τώρα οι αναγνώστες του «European Heart Journal» διαβάζουν ότι ύστερα από 5 χρόνια χρήσης της δακτυλίτιδας (Digoxin) σε ασθενείς με χρόνια κολπική μαρμαρυγή, παρατηρήθηκαν αδικαιολόγητοι θάνατοι.
Οι παρενέργειες της διγοξίνης σ’ αυτή τη μελέτη ήταν σοβαρές και θανατηφόρες. Ενας στους 6 αρρώστους που έπαιρναν Digoxin πέθανε αδικαιολόγητα κατά τη διάρκεια των 5 ετών λήψης του φαρμάκου. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε 41% αύξηση των θανάτων από οποιαδήποτε αιτία, 35% αύξηση των θανάτων από καρδιαγγειακά αίτια και 61% αύξηση των θανάτων από αρρυθμίες, εκτός από τη χρόνια κολπική μαρμαρυγή που επίσης κατατάσσεται στο κεφάλαιο των αρρυθμιών.
Διγοξίνη και παρενέργειες
Ο ιατρικός κόσμος έχει μείνει έκπληκτος από αυτή την μελέτη για την διγοξίνη. Οπως είναι φυσικό, τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πολλά. Είναι δυνατόν ένα φάρμακο που έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον ως καρδιοτονωτικό και αντιαρρυθμικό να κατατάσσεται μεταξύ των θανατηφόρων χωρίς να έχει γίνει από κανέναν έως τώρα αντιληπτό οι σημαντικές του παρενέργειες; Είναι τα οικονομικά συμφέροντα τόσο δυνατά που μπορούν να αποσιωπήσουν την επιστημονική αλήθεια για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα;
Η διγοξίνη σε τοξικές δόσεις μπορεί να δημιουργήσει θανατηφόρες αρρυθμίες, όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία ή κοιλιακή μαρμαρυγή και ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός που εκδηλώνεται με σοβαρές βραδυκαρδίες. Κατά συνέπεια, είναι πιθανόν οι άρρωστοι που λαμβάνουν διγοξίνη για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς σωστή ιατρική παρακολούθηση να είναι τα θύματα της διγοξίνης.
Ομως, είναι ικανή μια και μόνο μελέτη να ανατρέψει το status ενός τουλάχιστον αιώνα όσον αφορά τη δράση της διγοξίνης; Οι ειδικοί, στη φάση αυτή, βρίσκονται σε αναμονή νέων μελετών. Δεν έχουν ακόμα δώσει εντολή για διακοπή της λήψης της διγοξίνης, ωστόσο συνιστούν μεγάλη προσοχή και στενή ιατρική παρακολούθηση.
Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια, νεότερα φάρμακα όπως οι β-αναστολείς, αντιαρρυθμικά φάρμακα καθώς και οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου άρχισαν να ανταγωνίζονται το Digoxin και να το υποκαθιστούν. Εντούτοις παρέμενε το φάρμακο που χρησιμοποιείτο για την τιθάσευση του ρυθμού της καρδιάς στις περιπτώσεις χρόνιας κολπικής μαρμαρυγής που εκδηλωνόταν με ταχυαρρυθμία.
