Είναι διαπιστωμένο ότι το σωματικό λίπος που βρίσκεται γύρω από τη μέση (κοιλιακή παχυσαρκία) στους μεσήλικες αυξάνει 3 με 4 φορές τον κίνδυνο για άνοια στην προχωρημένη ηλικία.
Η αιτία γι’ αυτό φαίνεται πως είναι μία πρωτεΐνη, η PPARalpha ή PPARa (Peroxisome proliferator activated receptor alpha ) αναφέρουν επιστήμονες του Πανεπιστημίου και αμερικανικών Εθνικών Ιδρυμάτων Υγείας (ΝΙΗ).
Η πρωτεΐνη αυτή ανήκει στους λεγόμενους πυρηνικούς υποδοχείς και παίζει ρόλο κλειδί στον μεταβολισμό του λίπους (οξειδώνει, δηλαδή «καίει» τα λιπαρά οξέα). Η οικογένεια των PPARs (υποδοχείς που ενεργοποιούνται από πολλαπλασιαστές υπεροξειδιοσωμάτων) είναι ενδοκυτταρικές πρωτεΐνες οι οποίες προάγουν τη μεταγραφή εξειδικευμένων γονιδίων μέσω πρόσδεσης σε DNA ακολουθίες.
Η πρωτεΐνη PPARa βρίσκεται στο συκώτι και ρυθμίζει τον μεταβολισμού του λίπους. Αλλά η PPARa παίζει ρόλο και στην ενίσχυση της μνήμης, σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Cell Reports.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια και βρήκε ότι η PPARa υπάρχει και στον ιππόκαμπο (το κέντρο της μνήμης του εγκεφάλου) καθώς και ότι ρυθμίζει τη μνήμη και την μάθηση.Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τα ποντίκια με έχουν έλλειψη σε PPARa διέθεταν κακή μνήμη και ικανότητα μάθησης, αλλά υπήρξε βελτίωση όταν τους έγινε έγχυση της πρωτεΐνης στον εγκέφαλο.
Κοιλιακή παχυσαρκία και άνοια
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευρολογίας Καλιπάντα Παχάν, γράφουν ότι όσοι έχουν κοιλιακή παχυσαρκία διαθέτουν μικρότερες ποσότητες PPARa στο συκώτι τους. Η υπόθεση είναι ότι με το πέρασμα των δεκαετιών οι άνθρωποι αυτοί χάνουν την πρωτεΐνη και από τα άλλα τμήματα του σώματος και τελικά από τον εγκέφαλο.
Συνεπώς, η κοιλιακή παχυσαρκία αποτελεί μια ένδειξη ότι θα εκδηλώσει κάποιος μια μορφή άνοιας αργότερα στη ζωή του, δήλωσε ο δρ Παχάν.
Να σημειωθεί ότι πυρηνικοί υποδοχείς PPARs διακρίνονται σε τρεις ομάδες, τους PPARα, PPARβ/δ, και PPARγ. Οι PPARα είναι σημαντικοί για την οξείδωση (το «κάψιμο») των λιπαρών οξέων και υπάρχουν κυρίως σε ιστούς όπως είναι το συκώτι, τα νεφρά, η καρδιά και οι μυς όπου ο μεταβολισμός των λιπών είναι μεγάλος. Οι PPARγ εκφράζονται κυρίως στο λιπώδη ιστό και θεωρούνται βασικοί ρυθμιστές της λιπογένεσης. Συμμετέχουν επίσης στην αποθήκευση των λιπιδίων όπως και στο μεταβολισμό της χοληστερίνης.
Επόμενο βήμα των ερευνητών είναι να δουν εάν υπάρχει τρόπος να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα της PPARa στον εγκέφαλο, έτσι ώστε να μην υπάρχει απώλεια μνήμης και άνοια.
