Μερικοί άνθρωποι τα καταφέρνουν καλύτερα να διορθώνουν τα λάθη τους αλλάζοντας τη συμπεριφορά τους σε σχέση με άλλους, κι αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν ένα καλύτερο εγκεφαλικό “σήμα” σε μια συγκεκριμένη περιοχή που ονομάζεται πλευρικός μετωπικός πόλος.
Η περιοχή αυτή του εγκεφάλου βρέθηκε να είναι ζωτικής σημασίας για την ανάλυση των εναλλακτικών αποφάσεων και μπορεί να υπάρχει μόνο στον άνθρωπο. Άλλα μέρη του εγκεφάλου είναι υπεύθυνα για την αξιολόγηση των αποφάσεών μας αλλά η συγκεκριμένη περιοχή μας βοηθά να απαντάμε συνεχώς σε ερωτήματα του τύπου: «Τι θα γινόταν αν είχα κάνει κάτι διαφορετικά;».
Η εγκεφαλική περιοχή της ευέλικτης νόησης
Βρετανοί ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Γνωσιακής Νευροεπιστήμης Μάθιου Ράσγουορθ (Matthew Rushworth), ανακάλυψαν σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neuron ότι μια σφαιρική περιοχή του ανθρώπινου εγκεφάλου ενδεχομένως να τον διακρίνει από τα άλλα ζώα. Η περιοχή αυτή έχει μέγεθος όσο ένα μικρό λαχανάκι Βρυξελλών και θεωρείται ζωτικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων και κυρίως για την αναγνώριση λαθών, ώστε στη συνέχεια να διορθώνονται.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές μελέτησαν με τη μεγαλύτερη ακρίβεια που έγινε ποτέ τη δομή και τις νευρωνικές συνδέσεις των περιοχών του εγκεφάλου που είναι ζωτικές για τη γλώσσα, τον προγραμματισμό της δράσης και τη γνωσιακή ευελιξία. με τη βοήθεια λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI) και άλλων τεχνικών απεικόνισης τους εγκεφάλους 25 υγιών εθελοντών.
Συγκρίνοντας αυτές τις περιοχές με τις αντίστοιχες περιοχές του εγκεφάλου 25 μακάκων, εντόπισαν 11 που μοιάζουν πολύ με τις ανθρώπινες, αλλά και μία περιοχή, τον πλευρικό πόλο του προμετωπιαίου φλοιού, που βρίσκεται πάνω από τα φρύδια και είναι μοναδική στους ανθρώπους. Η συγκεκριμένη περιοχή βοηθά τους ανθρώπους να έχουν ευέλικτη νόηση και να καταλαβαίνουν αν έχουν πάρει κάποια λανθασμένη απόφαση και, έτσι, να κάνουν διορθωτικές κινήσεις, κάτι που δεν φαίνεται να μπορούν τα ζώα.
Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι η περιοχή αυτή βοηθά τους ανθρώπους να κάνουν πολλές δουλειές ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, όταν αποφασίσουμε να κάνουμε ένα πράγμα, ο εγκέφαλος μας αξιολογεί την άλλη μας επιλογή ή σκέφτεται τι θα μπορούσε να είχε συμβεί. Η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου θέτει αδιάκοπα σε αμφισβήτηση την ορθότητα των επιλογών μας και φαίνεται να θέτει συνεχώς το ερώτημα: «Τι θα μπορούσα να είχα κάνει αντί γι’ αυτό που έκανα;».
Κάποιοι διορθώνουν τα λάθη τους πιο εύκολα
Ο πλευρικός πόλος στον προμετωπιαίο φλοιό μας βοηθά να μάθουμε από τα λάθη των άλλων, επιταχύνοντας έτσι την απόκτηση νέων δεξιοτήτων. Ορισμένοι άνθρωποι όμως μπορεί να δυσκολεύονται να μάθουν από τα λάθη τους ή παρατηρώντας του άλλους επειδή η περιοχή αυτή του εγκεφάλου του ίσως να μην έχει την κατάλληλη νευρωνική σύνδεση. Μάλιστα ο Γερμανός νευροεπιστήμονα Karl Zilles, δήλωσε ότι η μελέτη είναι “εκπληκτική” και θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες προόδους στην κατανόηση των ψυχιατρικών ασθενειών.
Να σημειωθεί ότι η διαδικασία δημιουργίας ενός νευρωνικού δικτύου δεν είναι πάντα ακριβής και χωρίς σφάλματα. Κατά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, ορισμένες από τις αμέτρητες νευρωνικές συνδέσεις που γίνονται μπορεί να μην είναι απολύτως σωστές. Αυτό το φαινόμενο έχει ήδη τεκμηριωθεί στο παρελθόν από προηγμένες τεχνικές ανάλυσης. Αν ακατάλληλες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων στη συνέχεια δεν εξαλειφθούν, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές διαταραχές στον εγκέφαλο. Ο αυτισμός, για παράδειγμα, θα μπορούσε να συνδέεται με αυτή τη μορφή της αποτυχίας του εγκεφάλου να διορθώσει τα τι συνδέσεις των νευρώνων.
