Ξεχάστε τις ακριβές κρέμες αντιγήρανσης, υπάρχει ένας πιο φθηνός και αποτελεσματικός τρόπος ανανέωσης του δέρματος και ίσως άλλων οργάνων του σώματος. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η τακτική άσκηση είναι το κλειδί για την αναστροφή της διαδικασίας γήρανσης του δέρματος. Η άσκηση βέβαια χρειάζεται χρόνο και προσπάθεια αλλά είναι γνωστό πως “τα ἀγαθά κόποις κτῶνται”.
Η γυμναστική χαρίζει νεανική λάμψη στο δέρμα και μπορεί να αντιστρέφει τα σημάδια της γήρανσης σε όσους αρχίζουν να ασκούνται ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, αποφαίνεται μελέτη Καναδών ερευνητών με επικεφαλής τον αθλίατρο Μαρκ Ταρνοπόλσκι, του τμήματος Νευρομυϊκές Παθήσεις και Νευρομεταβολικές στο Τμήμα Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster στο Χάμιλτον, στο Οντάριο.
Σύμφωνα με τον Ταρνοπόλσκι, η μελέτη υποδηλώνει ότι ένα άτομο μπορεί να επιβραδύνει την ταχύτητα με την οποία γερνούν τα κύτταρα του δέρματός του με τακτική άσκηση. Η έρευνά του θα με τίτλο, “Η άσκηση ως αντίμετρο για τη γήρανση: Από ποντίκια στον άνθρωπο” παρουσιάστηκε στην Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας Αθλητιατρικής (AMSSM).
Κατά τον Tarnopolsky, η τακτική άσκηση βελτιώνει όχι μόνο την ποιότητα ζωής, αλλά μπορεί επίσης να επεκτείνει τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου έως και πέντε έτη. Επιπλέον, η έρευνα του δείχνει ότι οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας λαμβάνουν τα περισσότερα οφέλη όταν συνδυάζεται η άσκηση αντοχής με την άσκηση αντίστασης. Με άλλα λόγια, το μεγαλύτερο όφελος της γυμναστικής προέρχεται από ένα συνδυασμό αεροβικής άσκησης και άσκησης με βάρη, είτε την ίδια μέρα, είτε σε διαφορετικές ημέρες.
Η γήρανση του δέρματος
Το δέρμα αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου. Παρουσιάζει ρυτίδες, σακούλιασμα και σημάδια που οφείλονται στις φυσιολογικές μεταβολές των στιβάδων του. Στην ηλικία των 40 ετών παρατηρείται στους περισσότερους ανθρώπους πάχυνση της κερατίνης – της εξωτερικής, προστατευτικής στιβάδας της επιδερμίδας. Η κερατίνη αποτελείται κυρίως από νεκρά δερματικά κύτταρα και κολλαγόνο.
Με το πέρασμα της ηλικίας η εξωτερική στιβάδα της επιδερμίδας γίνεται ολοένα και πιο ξηρή, ξεφλουδίζει και σκληραίνει. Η στιβάδα κάτω από την επιδερμίδα (το χόριο) αρχίζει να λεπταίνει, να χάνει κύτταρα και να παρουσιάζει μείωση της ελαστικότητάς του, με αποτέλεσμα να το δέρμα να σακουλιάζει. Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, το κάπνισμα, και στην ατμοφαιρική ρύπανση επιταχύνει αυτή τη διαδικασία.
Ορισμένες μελέτες που έχουν γίνει σε ποντίκια βρήκαν ότι η άσκηση ωφελεί το δέρμα -όσα είχαν πρόσβαση σε τροχούς ήταν πιο υγιή και διατήρησαν τη γούνα τους- και έτσι οι επιστήμονες θέλησαν να διαπιστώσουν αν τα σημάδια της γήρανσης στο ανθρώπινο δέρμα είναι αναπόφευκτα ή αν μπορούν να αναχαιτιστούν, ως ένα σημείο, με τη βοήθεια της γυμναστικής.
Ανανέωση με άσκηση
Οι ερευνητές επιστράτευσαν 29 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 20 έως 84 ετών, άλλοι εκ των οποίων έκαναν καθιστική ζωή και άλλοι λάτρευαν τη γυμναστική στην οποία αφιέρωναν τουλάχιστον 3 ώρες την εβδομάδα. Οι ερευνητές πήραν δείγματα δέρματος από τους γλουτούς των εθελοντών, διότι αυτό το σημείο του σώματος κατά κανόνα δεν εκτίθεται στον ήλιο και συνήθως έχει μόνο τα σημάδια της φυσιολογικής φθοράς της ηλικίας.
Η εξέταση των δειγμάτων στο εργαστήριο έδειξε ότι οι πιο ηλικιωμένοι εθελοντές είχαν πιο παχιά κερατίνη στιβάδα και σημαντικά πιο λεπτό χόριο απ’ ό,τι οι πιο νέοι. Οταν όμως οι ερευνητές αξιολόγησαν το δέρμα και με βάση το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας των εθελοντών, διαπίστωσαν ότι στις ηλικίες άνω των 40 ετών, άνδρες και γυναίκες που γυμνάζονταν συστηματικά, είχαν πολύ πιο λεπτή, υγιή κερατίνη στιβάδα και πολύ πιο παχύ χόριο.
Στην πραγματικότητα, το δέρμα των ασκούμενων εθελοντών έμοιαζε πολύ περισσότερο με το δέρμα των 20άρηδων και των 30άρηδων εθελοντών, ακόμα κι αν είχαν περάσει τα 65 τους χρόνια!
Επειδή, όμως, οι διαφορές αυτές θα μπορούσαν να οφείλονται σε άλλους παράγοντες, όπως η γενετική προδιάθεση και η διατροφή, οι επιστήμονες συνέχισαν την έρευνά τους σε μια άλλη ομάδα εθελοντών που δεν γυμνάζονταν καθόλου.
Οι ερευνητές πήραν δείγματα δέρματος από τους γλουτούς και μετά τους ζήτησαν να αρχίσουν ένα πρόγραμμα συστηματικής γυμναστικής. Οι εθελοντές ηλικίας 65 ετών ή περισσότερο στην έναρξη της μελέτης είχαν το δέρμα που θα περίμενε κανείς για την ηλικία τους.
Επί τρεις μήνες γυμνάζονταν δύο φορές την εβδομάδα 30 λεπτά τη φορά, κάνοντας τζόγκινγκ ή ποδήλατο, με μέτρια ένταση. Στο τέλος του τριμήνου οι ερευνητές πήραν πάλι δείγματα δέρματος από τους γλουτούς για να τα ελέγξουν στο μικροσκόπιο και με μεγάλη έκπληξη ανακάλυψαν πως είχαν σημαντικές διαφορές από τα αρχικά δείγματα, καθώς τόσο τα εσωτερικά όσο και εξωτερικά στρώματα του δέρματος έμοιαζαν τώρα αρκετά πιο νέα.
«Το θέαμα ήταν εκπληκτικό», ανέφερε ο Ταρνοπόλσκι. «Το δέρμα τους έμοιαζε πολύ πιο νεανικό απ’ ό,τι τρεις μήνες νωρίτερα και το μόνο που είχαν αλλάξει στη ζωή τους ήταν η γυμναστική».
Είναι άγνωστό πώς ακριβώς επηρεάζει η συστηματική γυμναστική το δέρμα, αλλά οι επιστήμονες υποθέτουν ότι παίζει ρόλο η παραγωγή ορισμένων ουσιών που λέγονται μυοκίνες και παράγονται από τους μυς όταν γυμναζόμαστε.
