Η έκθεση σε μία ουσία που παράγουν γαλαζοπράσινα φύκια συνδέεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, γράφουν Αμερικανοί επιστήμονες από το Ουαϊόμινγκ και το Μαϊάμι σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Royal Society’s Proceedings B.
Οι επιστήμονες υποπτεύονται από το 1960 ότι η νόσος Αλτσχάιμερ έχει και περιβαλλοντικές αιτίες όταν παρατηρήθηκε μία ασυνήθιστη ασθένεια στα μέλη της φυλής Τσαμόρο στο νησί Γκουάμ του Ειρηνικού. Αυτή η ασθένεια συνδύαζε χαρακτηριστικά της άνοιας, της νόσου του Πάρκινσον και της νόσου του κινητικού νευρώνα.
Οι γιατροί θεώρησαν ότι οφειλόταν στην κατανάλωση αλεύρου από σπόρους ενός κυκαδόφυτου (φοίνικας cycad), στις ρίζες του οποίου αναπτυσσόταν κυανοφύκη (γαλαζοπράσινα φύκια). Όπως χαρακτηριστικά λένε οι επιστήμονες, “αν τα γονίδια είναι το όπλο, οι τοξίνες μπορεί να είναι αυτές που το πυροδοτούν”.
Τώρα, μελέτη που έγινε από Αμερικανούς επιστήμονες σε πιθήκους έδειξε ότι η κατανάλωση της τοξίνης βήτα-N-μεθυλαμινο-L-αλανίνης (BMAA), που παράγουν γαλαζοπράσινα φύκια, σχετίζεται με την ανάπτυξη πλακών βήτα-αμυλοειδούς και δεματίων Ταυ (tau) στον εγκέφαλο. Το β-αμυλοειδές και η Ταυ είναι δύο πρωτεΐνες που συσσωρεύονται στα κύτταρα του εγκεφάλου και τα καταστρέφουν με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται η νόσος Αλτσχάιμερ. Η μελέτη υποδηλώνει ότι η τοξίνη μπορεί να ευθύνεται, εν μέρει, για την αύξηση στα κρούσματα άνοιας που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες, λένε οι ερευνητές.
Η τοξίνη
Η BMAA παράγεται από τα κυανοβακτήρια, ένα είδος γαλαζοπράσινης φύκης η οποία ζει σε πολλά περιβάλλοντα (ωκεανοί, χώμα, λίμνες και σπηλιές) και έχει βρεθεί σε πολλά θαλασσινά, από καρχαρίες και οστρακοειδή έως μαλάκια.
Οι ερευνητές εμπλούτιζαν επί 140 ημέρες τη διατροφή μιας ομάδας πιθήκων του γένους Chlorocebus pygerythrus με φρούτα που περιείχαν BMAA, συνδυασμό της ΒΜΑΑ με ένα αμινοξύ που λέγεται L-σερίνη ή ριζάλευρο.
Τα ζώα που κανανάλωναν BMAA εμφάνισαν συσσώρευση των παθολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλό τους. Αυτά που κατανάλωναν τον συνδυασμό της τοξίνης με το αμινοξύ είχαν πρωτεϊνικές αλλοιώσεις αλλά ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν αργός. Όσα έτρωγαν ριζάλευρο δεν εμφάνισαν προβλήματα.
«Είναι η πρώτη φορά που μια μελέτη έδειξε ότι η διατροφή μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση της πρωτεΐνης Ταυ και πλάκες β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, μέσω έκθεσης σε μία τοξίνη», ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης Paul Cox, καθηγητής εθνοβοτανολογίας στο Ινστιτούτο Εθνοϊατρικής στο Τζάκσον Χολ του Ουαϊόμινγκ.
Ο ειδικός συμπλήρωσε: ‘Η BMAA μπορεί να είναι ένας παράγοντας που συνεισφέρει στην ασθένεια σε μερικούς ανθρώπους. Προηγούμενες μελέτες ανακάλυψαν ότι η τοξίνη βρίσκεται στους εγκεφάλους ανθρώπων που έπασχαν από άνοια αλλά σπάνια σε άλλους”.
Το πόρισμα της μελέτης είναι ότι η κατανάλωση φυκιών και θαλασσινών από μολυσμένες λίμνες μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία.
