Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο, εφάρμοσαν μια ριζοσπαστική τεχνική για τη θεραπεία του συγγενούς ή παιδικού καταρράκτη που βασίζεται στη χρήση βλαστοκυττάρων του ασθενούς και αναγεννά το φακό του ματιού. Ο άθλος δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Η θεραπεία δοκιμάσθηκε με επιτυχία σε ζώα και μικρά παιδιά. Δώδεκα μικρά παιδιά που γεννήθηκαν με καταρράκτη ανέκτησαν την όρασή τους όταν οι επιστήμονες εφάρμοσαν τη νέα θεραπεία για την ανάπλαση των φακών στα μάτια τους. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα μέχρι σήμερα στο πεδίο της αναγεννητικής ιατρικής καθώς είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται ολική αναγέννηση του φακού του ματιού. Η τεχνική έχει βελτιωμένα αποτελέσματα και λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τη συμβατική θεραπεία.
Ο συγγενής καταρράκτης αποτελεί σημαντική αιτία τύφλωσης των παιδιών και εμφανίζεται είτε εκ γενετής, είτε λίγο μετά. Η συμβατική θεραπεία γίνεται με την χειρουργική αφαίρεση του θολωμένου φακού του ματιού και την αντικατάστασή του με ένα τεχνητό φακό. Αυτό όμως μπορεί να έχει παρενέργειες, όπως πρόκληση φλεγμονής, καταστροφή κυττάρων και παρατεταμένη διάρκεια ανάρρωσης, υπέρταση στο μάτι και νέα θόλωση στο φακό του ματιού.
Καταρράκτης και βλαστοκύτταρα
Ερευνητές, με επικεφαλής τον Kang Zhang, διευθυντή του Shiley Eye Institute στο University of California στο Σαν Ντιέγκο απομόνωσαν ενδογενή επιθηλιακά βλαστικά και προγονικά κύτταρα του φακού. Στη συνέχεια, κάνοντας μια πολύ μικρότερη τομή από ό,τι γίνεται με την παραδοσιακή μέθοδο (1,5 χιλιοστό αντί για 6 χιλιοστά), αφαίρεσαν χειρουργικά τον δυσλειτουργικό φακό και αναγέννησαν ένα νέο φακό. Η τεχνική εφαρμόστηκε σε πειραματόζωα (κουνέλια και μαϊμούδες) καθώς και σε 12 παιδιά ηλικίας κάτω των δύο ετών.
Τα παιδιά ανάρρωσαν μέσα σε ένα μήνα παρουσιάζοντας λιγότερες επιπλοκές, ενώ η διαφάνεια του φακού τους βελτιώθηκε πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλα 25 παιδιά που έκαναν τη συμβατική χειρουργική θεραπεία.
Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να εφαρμόσουν την αναγέννηση του φακού με βλαστοκύτταρα και στις πολύ πιο συχνές περιπτώσεις καταρράκτη προχωρημένης ηλικίας, κάτι που είναι πιο δύσκολο.
Πάνω από 20 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως είναι τυφλά εξαιτίας του καταρράκτη. Παρά τις προόδους στη θεραπεία του πάθησης, αρκετοί ηλικιωμένοι δεν βλέπουν καλά μετά την εγχείρηση και πρέπει να φοράνε γυαλιά για να οδηγήσουν ή να διαβάσουν ένα βιβλίο.
Οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι τα βλαστικά κύτταρα θα αξιοποιηθούν στο μέλλον για τη θεραπεία και άλλων παθήσεων, όπως είναι η εκφύλιση ωχράς κηλίδας και το γλαύκωμα.
