Στον Αρχαίο Κόσμο, η δίαιτα, η φυτοθεραπεία και η επίκληση των Θεών, ήταν πολύ σημαντικά, για την αποκατάσταση της υγείας.
Ο Ιπποκράτης, ο θεμελιωτής της δυτικής Ιατρικής, για πρώτη φορά συστηματοποιημένα παρατήρησε τη στενή σχέση της διατροφής και των φυτοθεραπευτικών φυτών με την υγεία. Η εκτεταμένη ωστόσο καταγραφή όλης της πλούσιας εμπειρικής φυτοθεραπείας, που μετά τον Ιπποκράτη χρησιμοποιήθηκε ευρέως στον αρχαίο κόσμο, έγινε για πρώτη φορά τον πρώτο αιώνα μ. Χ. από τον περιώνυμο ιατρό της αρχαιότητας Διοσκουρίδη, o οποίος εμπλούτισε το φαρμακευτικό οπλοστάσιο της εποχής με βότανα της Ανατολής, στην οποία είχε επεκταθεί η ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Κομβικό ρόλο στην θεραπεία κατείχαν τα θεραπευτικά κρασιά που περιείχαν δραστικές φυτικές ουσίες.
Εκτίθενται μερικά από τα πιο πολύχρηστα φυσικά φάρμακα της αρχαίας ελληνικής ιατρικής θεραπευτικής:
Φύλλα ελιάς Οlea europea I var sativa: Χρησιμοποιούνταν ως αντιφλεγμονώδη, αντιρευματικά, σε δερματοπάθειες.
Φύλλα αγριελαίας Olea europea I var sylvestris: Χρησιμοποιούνταν ως αιμοστατικά, κατά της διάρροιας, ως επουλωτικά, ως σπασμολυτικά, ως αντιφλεγμονώδη.
Πράσο κεφαλωτό Allium porrum I: Χρησιμοποιούνταν ως υπακτικό, διουρητικό, εμμηναγωγό, αποχρεμπτικό, ως αφροδισιακό.
Ορίγανος ηρακλεωτική κοινώς ρίγανη Origanum vulgare l και Οriganum heracleoticum Rchb: Χρησιμοποιούνταν ως υπακτικό, αντιβηχικό, εμμηναγωγό, επί δερματοπαθειών.
Θύμος Thyma capitatus I κοινώς θυμάρι: Χρησιμοποιούνταν ως αποχρεμπτικό, επί πνευμονοπαθειών, ως αντιρρευματικό, ως εμμηναγωγό.
Κινάμωμο cinnamomum zeylanicum Nees κοινώς κανέλα: Χρησιμοποιούνταν για λοιμώδη νοσήματα, βήχα, νεφρίτιδες δυσουρίες, δερματοπάθειες, ως υποβοηθητικό εμμηνορρυσίας, ως εκτρωτικό.
Δάφνη, Laurus nobilis I και Laurus nobilis angustifollia: Χρησιμοποιούνταν οι καρποί της, δαφνίδες, αναμιγμένοι με μέλι για την αντιμετώπιση του άσθματος, της φθίσης και ρευματικών νοσημάτων, επί δερματικών παθήσεων. Ατμόλουτρα με φύλλα δάφνης σε παθήσεις κύστης και πόνους περιόδου και ως εκτρωτικό.
Τα ξερά σύκα Ficus carica I: Για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, για άσθμα, επιληψία, νεφρικές παθήσεις, παθήσεις αρτηριών, δερματικές παθήσεις. Σε παθήσεις πνευμόνων χρησιμοποιούσαν αφεψήματα ξηρών σύκων.
Αττικό μέλι: Ως αντιβηχικό σε ζεστά αφεψήματα.
Σκόρδο Allium sativum I: Σε χρόνιο βήχα, ως καθαριστικό των αρτηριών, ως υποβοηθητικό της ούρησης, επί δερματικών παθήσεων.
Mέγα χελιδόνιο Chelidonium maius I κοινώς χελιδόνι: Η ρίζα του χρησιμοποιούνταν για την θεραπεία ηπατοπαθειών.
Αριστολοχία Aristolochia rotunda I, A. Longa I, A. Clematitis I: Χρησιμοποιούνταν κυρίως για την αποβολή των υπολειμμάτων του τοκετού από την μήτρα μετά τον τοκετό και κατά την λοχεία.
Γλυκύρριζα Glycyrrhiza Echinata l κοινώς γλυκόρριζα: Χρησιμοποιούνταν το αφέψημα πρόσφατων ριζών, για παθήσεις αρτηριών, για παθήσεις ήπατος και νεφρών, σε παλινδρόμηση γαστρικού υγρού.
Ύσσωπος Hyssopus officinalis και Satureia graeca I: Χρησιμοποιούνταν βρασμένη με σύκα για την αντιμετώπιση του άσθματος, του βήχα, της καρδιακής ανεπάρκειας, της καταρροής και ως αφέψημα για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και της παχυσαρκίας.
Φασκόμηλο Salvia officinalis: Χρησιμοποιούνταν σε λοιμώξεις του αναπνευστικού και ως εκτρωτικό.
Πήγανο Ruta graveolens I και R Montana I κοινώς απήγανος: Το ήμερο πήγανο βραστό με ξερό άνηθο χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση του ευερέθιστου εντέρου, των ρευματισμών, της δύσπνοιας, του βήχα, για φούσκωμα κατά την εμμηνορρυσία, επί δερματικών παθήσεων.
Κύμινον ήμερο Cuminum cyminum I κοινώς κύμινο: Χρησιμοποιούνταν σε κολικόπονους, σε αιμορραγίες και σε άσθμα.
Μελάνθιο Νigella sativa I κοινώς μαύρο κύμινο: Χρησιμοποιούνταν σε κεφαλαλγίες με την μορφή καταπλασμάτων για το μέτωπο, επί δερματικών παθήσεων, επί δύσπνοιας, ως εμμηναγωγό.
Χαμαίμιλον Matricaria chamomilla κοινώς χαμομήλι: Χρησιμοποιούνταν ως βοηθητικό της εμμηνορρυσίας, σε παχυσαρκία, ως εκτρωτικό, σε ίκτερο, σε φούσκωμα, σε λιθιάσεις, σε ειλεό.
Υπερικόν Ηypericum crispum I κοινώς γουθούρα, ουδέρι, σουμάκι : Χρησιμοποιούνταν ως διουρητικό και υποβοηθητικό της εμμηνορρυσίας και σε τεταρταίους πυρετούς.
Καρπός βάτου Rubus fruticosus I: Χρησιμοποιούσαν τον χυλό ώριμου βάτου για στομαχικές παθήσεις.
Μανδραγόρας Μandragora sp: Χρησιμοποιούνταν (η ρίζα) ως υπναγωγό. Χρησιμοποιούνταν με προσοχή διότι υπερβολική ποσότητα είχε τοξική επίδραση. Παρασκεύαζαν και κρασί από μανδραγόρα που είχε υπνωτική και ηρεμιστική δράση.
Ακαλήφη ή κνίδη Urtica urens κοινώς τσουκνίδα: Ο σπόρος χρησιμοποιούνταν ως αφροδισιακό, σε άσθμα, σε πνευμονικές παθήσεις, σε δερματοπάθειες, ενώ το αφέψημα των φύλλων ως υποβοηθητικό εμμηνορρυσίας.
Bάλσαμο Commiphora opobalsamum l: Χρησιμοποιούνταν ως σπασμολυτικό, αντιβηχικό, αντιεπιληπτικό, διουρητικό, εκτρωτικό, σε δερματοπάθειες.
Ηδύοσμο Mentha viridis I, M silvestris I κοινώς δυόσμο: Χρησιμοποιούνταν ως στυπτικό, ανθελμινθικό, αντιπυρετικό, αφροδισιακό, αντιφλεγμονώδες.
Καρδάμωμο Elettaria cardamomum White και Maton: Χρησιμοποιούνταν σε παράλυση, στον βήχα, σε δυσουρία και ως εκτρωτικό.
Μαστίχα Χίου: Χρησιμοποιούνταν σε παθήσεις στομάχου, στον βήχα.
Κυπαρίσσι Cupressus sempervirens I: Τα φύλλα χρησιμοποιούνταν σε δυσουρία, σε βήχα, σε δύσπνοια, κατά της διάρροιας, ενώ τα χλωρά κυπαρισσόμηλα σε δύσπνοια και άσθμα.
Άγνος Vitex agnus castus ή λυγαριά: Χρησιμοποιούνταν ως υπναγωγό εμμηναγωγό.
To λινόσπερμο Linum utilissimum κοινώς λιναρόσπορος: Χρησιμοποιούνταν ως αφροδισιακό και σε λοιμώξεις.
Σινάπι Sinapis alba L κοινώς πικρίδι και λαψάνα: Χρησιμοποιούνταν επί λοιμώξεων αναπνευστικού.
Μελισσόφυλον, Melissa officinalis κοινώς μελισσόχορτο: Χρησιμοποιούνταν σε κολικούς, σε άσθμα, σε λοιμώξεις.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw
https://www.youtube.com/channel/UC1ZaRAktAaoCEFITCcjhDZQ
