Οι άνδρες έχουν βαρύτερα συμπτώματα όταν αρρωσταίνουν σε σχέση με τις γυναίκες και είναι πιο πιθανό να πεθάνουν. Οι επιστήμονες αποδίδουν μέχρι τώρα αυτή τη διαφορά αποκλειστικά στο ανοσοποιητικό σύστημα των γυναικών που το θεωρούν ισχυρότερο καθώς και στις γυναικείες ορμόνες.
Όμως μια νέα μελέτη ρίχνει την ιδέα ότι τα παθογόνα μικρόβια κάνουν… φυλετικές διακρίσεις διότι εξελίχθηκαν έτσι ώστε να επιβαρύνουν λιγότερο τα θηλυκά και περισσότερο τα αρσενικά. Η μελέτη υπογράφεται από δύο βιολόγους του Πανεπιστήμιο Royal Holloway του Λονδίνου, τον Francisco Úbeda και τον Vincent Jansen, και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications.
Σύμφωνα με τους δύο ερευνητές, ορισμένα παθογόνα μικρόβια, όπως είναι το βακτήριο της φυματίωσης και οι ιοί των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), έχουν προσαρμοσθεί με τέτοιο τρόπο που να προκαλούν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα και θανάτους στις γυναίκες. Για παράδειγμα, οι άνδρες που μολύνονται με το βακτήριο της φυματίωσης έχουν 1,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν σε σχέση με τις γυναίκες. Όταν οι άνδρες μολύνονται με ογκογόνα στελέχη του ιού HPV στο στόμα τους έχουν 5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο παρωτίδων. Επίσης, οι άντρες είναι τουλάχιστον δύο φορές πιο πιθανό από ό, τι οι γυναίκες να αναπτύξουν λέμφωμα Hodgkin μετά από λοιμώδη μονοπυρήνωση που σχετίζονται με τον ιό Epstein-Barr.
Υπάρχουν κι άλλες ενδείξεις για το ότι τα μικρόβια ακολουθούν διαφορετική στρατηγική ανάλογα με το αν ο ξενιστής είναι αρσενικό ή θηλυκό έμβρυο. Μερικά βακτήρια που μεταδίδονται από τη μητέρα στο παιδί επιλεκτικά σκοτώνουν το αρσενικό και όχι το θηλυκό. Ακόμα, το παράσιτο Pasteuria ramosa μπορεί να προκαλέσει γιγαντισμό μόνο στις γυναίκες.
Καλύτερος ξενιστής η γυναίκα
Οι διακρίσεις των παθογόνων μικροβίων απέναντι στα δύο φύλα αποδίδονται από τους δύο βιολόγους στο ότι οι γυναίκες είναι πιο πολύτιμοι ξενιστές γιατί δίνουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης στα μικρόβια, τα οποία περνούν στους απογόνους τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τέτοιου είδους όφελος δεν έχουν τα μικρόβια με τους άνδρες κι έτσι εξελίχθηκαν για να προκαλούν σ’ αυτούς μεγαλύτερη ζημιά και να τους σκοτώνουν πιο εύκολα.
«Οι εξελικτικοί νόμοι αφορούν όλους τους οργανισμούς, όχι μόνο τα ζώα και τους ανθρώπους», δήλωσε ο Úbeda, λέκτορας στη Σχολή Βιολογικών Επιστημών του Royal Holloway.
Να σημειωθεί πως αν η παραπάνω ιδέα είναι σωστή, δεν σημαίνει ότι αναιρούνται οι άλλοι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες είναι πιο ανθεκτικές στα παθογόνα μικρόβια. Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες τείνουν να έχουν μια ισχυρότερη ανοσολογική απάντηση που τις βοηθά να θεραπεύονται πιο γρήγορα από τις λοιμώξεις. Αυτό με τη σειρά του ίσως να ευθύνεται για το γεγονός ότι είναι πιο επιρρεπείς σε παθήσεις που έχουν να κάνουν με το ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο οι δύο βιολόγοι υποστηρίζουν ότι η απάντηση το ερώτημα “γιατί τα μικρόβια έχουν διαφορετικής έντασης συμπτώματα στα δύο φύλα” πρέπει επίσης να διερευνηθεί και από τη πλευρά των μικροβίων για να είναι πλήρως ικανοποιητική.
Τέλος, οι δύο βιολόγοι γράφουν ότι παρά τις αυξανόμενες ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι οι μολυσματικές ασθένειες συμπεριφέρονται διαφορετικά στα δύο φύλα, οι γιατροί τείνουν να παρέχουν την ίδια θεραπευτική αντιμετώπιση.
Πηγή: The evolution of sex-specific virulence in infectious diseases.
