Είναι από καιρό γνωστό ότι η βιταμίνη D βοηθά στην προστασία των οστών μας. Αλλά είναι αμφιλεγόμενο το κατά πόσον τα συμπληρώματα βιταμίνης D ενισχύουν την προστασία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση συμπεραίνει ότι η βιταμίνη του ήλιου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου λοιμώξεων του αναπνευστικού, όπως είναι το κρυολόγημα και η γρίπη, ιδιαίτερα μεταξύ των ανθρώπων που δεν προσλαμβάνουν αρκετή ποσότητα από τη διατροφή ή την έκθεση στο ηλιακό φως.
Όταν η βιταμίνη D βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα στο αίμα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οξείας λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό British Medical Journal από ερευνητές διαφόρων ιδρυμάτων όπως το Queen Mary University στη Βρετανία, το Winthrop University Hospital στις ΗΠΑ και το Karolinska Institutet στη Σουηδία.
Όπως έδειξε η μετα-ανάλυση, οι άνθρωποι που έχουν υγιή επίπεδα της βιταμίνης διατρέχουν κατά 11% μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης γρίπης, κοινού κρυολογήματος, βρογχίτιδας και πνευμονίας.
Τα ευρήματα αυτά, λένε οι ερευνητές, υποστηρίζουν την σύσταση για μετρημένη αλλά συστηματική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και τακτική κατανάλωση λιπαρών ψαριών, καθώς και για εμπλουτισμό των τροφίμων διότι η ανεπάρκειά της βιταμίνης D είναι συχνή στον γενικό πληθυσμό προσβάλλοντας σχεδόν το 13% των ανθρώπων όλων των ηλικιών παγκοσμίως.
Προστασία από τις ιώσεις
Η μετα-ανάλυση βασίσθηκε σε δεδομένα από 25 προηγούμενες μελέτες στις οποίες είχαν συμμετάσχει συνολικά 11.321 άτομα που κάλυπταν όλες τις ηλικίες (παιδιά και ενήλικες) και έδειξε ότι η βιταμίνη είναι σημαντική για την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος.
“Βρήκαμε ότι συνολικά υπήρξε μια μέτρια προστατευτική δράση», ανέφερε ο Adrian Martineau, κλινικός καθηγητής της αναπνευστικής λοίμωξης και ανοσολογίας o οποίος ηγήθηκε της ερευνητικής ομάδας. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D φάνηκε να μειώνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από τις ιώσεις, κατά μέσο όρο, 10-12%”.
Τα άτομα που είχαν ανεπάρκεια βιταμίνης D όταν εγγράφηκαν στις μελέτες είχαν τα περισσότερα οφέλη. Ο κίνδυνος μόλυνσης σ’ αυτά τα άτομα μειώθηκε στο μισό, σύμφωνα με τα ευρήματα. Να σημειωθεί ότι τα επίπεδα της βιταμίνης στον οργανισμό μας είναι χαμηλότερα το χειμώνα, στην κατ’ εξοχήν εποχή των αναπνευστικών ιώσεων, καθώς η έκθεση στον ήλιο είναι πολύ μικρότερη.
Οι τιμές της βιταμίνης D στο αίμα είναι φυσιολογικές όταν κυμαίνονται από 30 έως 100 ng/ml. Οι τιμές μεταξύ 10 και 30 ng/ml σημαίνει ότι υπάρχει ανεπάρκεια της βιταμίνης ενώ τιμές κάτω από 10 ng/ml σημαίνουν ότι υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης. Οι τιμές πάνω από 100 ng/ml είναι μεγάλες και μπορεί να έχουν παρενέργειες.
Η βιταμίνη D παράγεται στο δέρμα από τη χοληστερίνη όταν αυτό εκτίθεται στον ήλιο. Το 90% της βιταμίνης που προσλαμβάνει ο οργανισμός προέρχεται από τον ήλιο και το υπόλοιπο από τις τροφές. Περίπου 20 λεπτά έκθεσης στον ήλιο, τρεις φορές την εβδομάδα, θεωρούνται αρκετά για να παραχθούν ικανοποιητικά επίπεδα βιταμίνης από το σώμα. Οι καλύτερες φυσικές πηγές της βιταμίνης είναι τα λιπαρά ψάρια και το μουρουνέλαιο, ενώ πολλά τρόφιμα είναι εμπλουτισμένα με αυτήν (π.χ. γάλα).
Να σημειωθεί ότι πέρα από την προστασία έναντι των ιώσεων, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η βιταμίνη D, όταν βρίσκεται σε ικανοποιητική συγκέντρωση στο αίμα, αποτελεί ένα δείκτη προστασίας έναντι χρόνιων ασθενειών όπως είναι μερικές μορφές καρκίνου, τα καρδιολογικά προβλήματα και η άνοια. Ωστόσο είναι άγνωστο αν αυτή είναι μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος καθώς μπορεί ορισμένες χρόνιες ασθένειες απλώς να εξαντλούν τη βιταμίνη D.