Η κατανάλωση ενός ενεργειακού ποτού που πωλείται στην αγορά οδήγησε σε μεγαλύτερες αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς και στην αρτηριακή πίεση τους αίματος σε σχέση με ποτά που περιείχαν την ίδια ποσότητα καφεΐνης, 320 mg. Αυτό είναι το συμπέρασμα μια μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of the American Heart Association.
Ενώ η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) θεωρεί γενικά ότι η καφεΐνη σε δόσεις μικρότερες από 400 mg είναι ασφαλής, τα ενεργειακά ποτά περιέχουν όχι μόνο καφεΐνη αλλά και άλλες ουσίες. Στην αμερικανική αγορά κυκλοφορούν πάνω από 500 τύποι ενεργειακών ποτών και υπάρχουν παρατηρήσεις για αύξηση των επισκέψεων στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, ακόμα και θάνατοι, που σχετίζονται με τα ενεργειακά ποτά, προκαλώντας έτσι ερωτηματικά για την ασφάλεια αυτών των ποτών.
“Αποφασίσαμε να μελετήσουμε τον πιθανό αντίκτυπο των ενεργειακών ποτών στην υγεία της καρδιάς, επειδή προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το 75% του προσωπικού των στρατιωτικών βάσεων καταναλώνουν ενεργειακά ποτά. Και σχεδόν το 15% του στρατιωτικού προσωπικού, γενικά, πίνει τρία κουτιά την ημέρα όταν υπάρχουν ασκήσεις. Πρόκειται για μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή που χρησιμοποιήσαμε στη μελέτη μας”, δήλωσε η Emily A. Fletcher, που έλαβε μέρος στη μελέτη και εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο του Travis Air Force Base, στην Καλιφόρνια.
Διάστημα QT και αρτηριακή πίεση
Δεκαοκτώ νέα άτομα χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα έλαβε 946 ml ενός ενεργειακού ποτού (περιείχε 108 γραμμάρια ζάχαρης, 320 mg καφεΐνης και διάφορες άλλες ουσίες). Η δεύτερη ομάδα έλαβε ένα ποτό που περιείχε 320 mg καφεΐνης, 40 ml χυμού μοσχολέμονου και 140 ml σιροπιού κερασιού σε ανθρακούχο νερό. Μετά από έξι ημέρες, οι δύο ομάδες άλλαξαν ποτά.
Οι ερευνητές μέτρησαν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς των εθελοντών με ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Μετρήθηκαν επίσης οι περιφερειακές και κεντρικές αρτηριακές πιέσεις κατά την έναρξη της μελέτης καθώς και μετά από 1, 2, 4, 6 και 24 ώρες από την κατανάλωση των ποτών. Η περιφερική αρτηριακή πίεση είναι η μέτρηση της πίεσης του αίματος σε μια αρτηρία, συνήθως στον άνω βραχίονα. Η κεντρική αρτηριακή πίεση είναι η μέτρηση της πίεσης ου αίματος στην αορτή κοντά στην καρδιά. Οι αρτηριακές πιέσεις σε κάθε θέση δεν επηρεάζονται πάντοτε εξίσου όταν εισάγεται μια ουσία στο σώμα, όπως π.χ. ένα φάρμακο. Η κεντρική αρτηριακή πίεση είναι μια αναδυόμενη και ενδεχομένως καλύτερη μέθοδος για την αξιολόγηση της πίεσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, σε σύγκριση με την καφεΐνη, το ενεργειακά ποτό είχε ως αποτέλεσμα ένα μεγαλύτερο διορθωμένο διάστημα QT κατά 10 χιλιοστά του δευτερολέπτου (ms) μέσα σε 2 ώρες.
Το διάστημα QT είναι η μέτρηση του χρόνου που χρειάζονται οι κοιλίες της καρδιάς (οι κατώτεροι θάλαμοι) για να προετοιμαστούν προκειμένου να προκληθεί ξανά ένας χτύπος της καρδιάς. Είναι η παύση από το τέλος της ηλεκτρικής ώθησης που κάνει την καρδιά να κτυπά μέχρι την επόμενη ώθηση. Αν αυτό το χρονικό διάστημα, το οποίο μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, είναι είτε πολύ μικρό είτε πολύ μεγάλο, μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστους χτύπους, με αποτέλεσμα μια αρρυθμία που μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή. Ο χρόνος συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 350 ms και 44ο ms.
Ορισμένες καταστάσεις προκαλούν επιμήκυνση του QT διαστήματος και άλλες βράχυνση. Για να γίνει κατανοητό τι σημαίνει μια διαφορά 10 χιλιοστών του δευτερολέπτου, υπάρχουν φάρμακα που έχουν την παρενέργεια να επηρεάζουν το διάστημα QT κατά 6 χιλιοστά του δευτερολέπτου και προειδοποιούν για αυτή την επίδραση στην ετικέτα του προϊόντος.
Τόσο το ενεργειακό ποτό όσο και η καφεΐνη είχαν παρόμοιες αυξήσεις στη συστολική αρτηριακή πίεση. Όμως οι συστολικές πιέσεις στην ομάδα της καφεΐνης είχαν σχεδόν επιστρέψει στις αρχικές τους τιμές μετά από 6 ώρες ενώ με το ενεργειακό ποτό η πίεση ήταν ελαφρά αυξημένη. Αυτό υποδηλώνει ότι και άλλα συστατικά εκτός από την καφεΐνη μπορεί να έχουν επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση, είπαν οι ερευνητές.
Με βάση αυτά τα στοιχεία σε νέους, υγιείς ενήλικες, τα άτομα που έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση ή κάποια καρδιακή πάθηση ίσως είναι καλύτερα να αποφεύγουν τα ενεργειακά ποτά.
