Η μακροχρόνια υπέρταση, ειδικά αν δεν είναι ελεγχόμενη επηρεάζει τον εγκέφαλο, κάτι που έχει φανεί σε διάφορες μελέτες. Τώρα μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology βρήκε ότι οι γυναίκες που εκδηλώνουν υπέρταση μετά τα 40 είναι πιο ευάλωτες στην άνοια.
Ερευνητές του Τμήματος Έρευνας του συστήματος υγείας Kaiser Permanente της Βόρειας Καλιφόρνιας, στο Όκλαντ, με επικεφαλής την Δρ Paola Gilsanz, μελέτησαν τους ιατρικούς φακέλους 5.600 ατόμων και τους παρακολούθησαν για 15 χρόνια ώστε να δουν αν θα εκδηλώσουν άνοια.
Το υγιές κυκλοφορικό σύστημα είναι βασικό για την υγεία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος είναι ένα δραστήριο μεταβολικά όργανο του σώματος. Απαιτεί μια σημαντική ποσότητα οξυγόνου και άλλων θρεπτικών συστατικών για να λειτουργεί σωστά. Άρα χρειάζεται πολύ πλούσιο σύστημα παροχής αίματος. Και οτιδήποτε επηρεάζει τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, θέτει σε κίνδυνο συνολικά την υγεία και φυσικά την υγεία του εγκεφάλου.
Στη νόσο Αλτσχάιμερ, την πιο συνηθισμένη μορφή άνοιας που προκαλείται από εκφυλισμό του εγκεφάλου, οι ασθενείς συχνά εμφανίζουν επίσης σημάδια αγγειακής άνοιας. Το τελευταίο συμβαίνει όταν η παροχή αίματος στον εγκέφαλο είναι μειωμένη, οδηγώντας πιθανώς σε μια σειρά μικρών, συχνά μη εντοπίσιμων, εγκεφαλικών επεισοδίων. Οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει πρώτο και αν είναι πιθανό ο ένας τύπος άνοιας μπορεί να προκαλέσει τον άλλο.
Υπέρταση και άνοια
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν υπέρταση από την ηλικία των 30 ετών δεν φάνηκαν να έχουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Αλλά οι γυναίκες που εκδήλωσαν υπέρταση από τα 40 και μετά είχαν αυξημένο κίνδυνο άνοιας έως και 73%, ακόμα και μετά τη συνεκτίμηση παραγόντων, όπως το κάπνισμα, ο διαβήτης και η παχυσαρκία.
Οι άνδρες δεν αντιμετώπιζαν ανάλογο κίνδυνο άνοιας έστω κι αν είχαν εκδηλώσει υπέρταση. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η υπέρταση γι’ αυτούς ήταν αθώα. Οι ερευνητές το αποδίδουν στο ότι ήταν πιθανότερο να πεθάνουν πριν προλάβουν να εκδηλώσουν τελικά άνοια.
Άλλοι παράγοντες, όπως οι γενετικές διαφορές, ο τρόπος ζωής, και οι ορμόνες του φύλου επίσης μπορεί να παίζουν ρόλο στη διαφοροποίηση ανδρών και γυναικών σχετικά με τη σχέση υπέρτασης και άνοιας.
«Τα ευρήματα δείχνουν ξεκάθαρα ότι η υπέρταση παίζει ρόλο στην εγκεφαλική υγεία και μάλιστα πολύ νωρίτερα απ’ ότι νομίζαμε. Παλαιότερες μελέτες είχαν συσχετίσει την υπέρταση με την άνοια αλλά δεν ήταν ξεκάθαρο αν η αυξημένη αρτηριακή πίεση πριν τα 50 είναι παράγοντας κινδύνου», ανέφερε η Gilsanz.
Η ίδια πρόσθεσε: «Δεδομένου ότι οι γυναίκες έχουν υψηλότερα ποσοστά άνοιας από τους άνδρες, η καλύτερη κατανόηση του γιατί συμβαίνει αυτό είναι σημαντική. Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εστιάσουν σε συγκεκριμένους μηχανισμούς που σχετίζονται με το φύλο και οι οποίοι ίσως παίζουν ρόλο στην διαφοροποίηση ανδρών και γυναικών ως προς τους παράγοντες κινδύνου».
Οι υπερήλικες
Πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι μια πρόσφατη μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Έρβιν, βρήκε ότι οι υπερήλικες που εμφανίζουν υπέρταση έχουν μειωμένο κίνδυνο για άνοια, ένα εύρημα που προκάλεσε έκπληξη. Η μελέτη υποδηλώνει πως όταν η υπέρταση αναπτύσσεται πολύ αργά στη ζωή, δρα προστατευτικά έναντι της άνοιας.
Ίσως η υπέρταση που αναπτύσσεται προς το τέλος της ζωής να αντισταθμίζει μια μείωση της αρτηριακής πίεσης και αυτό να διατηρεί καλύτερα τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο.