Όταν η τρικλοζάνη συνδυαστεί με την αντιβιοτική ουσία τομπραμυκίνη, σκοτώνει το 99,9% του βιοφίλμ που προστατεύει την Ψευδομονάδα την αεριογόνο, στους πνεύμονες των ασθενών με κυστική ίνωση. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antimicrobial Agents and Chemotherapy από ερευνητές του Michigan State University.
Στους ασθενείς με κυστική ίνωση η καταπολέμηση των βακτηρίων είναι δύσκολη επειδή προστατεύονται από ένα βιοφίλμ.
Η κυστική ίνωση είναι μια γενετική ασθένεια που εμφανίζεται στα 1 ανά 2,500-3.500 άτομα με τη διάγνωση να γίνεται σε νεαρή ηλικία. Προκαλεί μια παχιά βλέννα στους πνεύμονες, η οποία γίνεται μαγνήτης για τα βακτήρια. Αυτά τα βακτήρια είναι δύσκολο να σκοτωθούν επειδή προστατεύονται από ένα γλοιώδες φράγμα γνωστό ως βιοφίλμ, το οποίο επιτρέπει στα βακτήρια να ευδοκιμήσουν ακόμη και όταν γίνεται θεραπεία με αντιβιοτικά.
“Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι να βρούμε τρόπους να σκοτώσουμε αυτό το βιοφίλμ”, δήλωσε ο Chris Waters, επικεφαλής της μελέτης και ένας καθηγητής μικροβιολογίας. Σύμφωνα με την Waters, υπάρχουν πολλές κοινές λοιμώξεις που σχετίζονται με το βιοφίλμ, όπως οι λοιμώξεις του αυτιού και τα διογκωμένα, οδυνηρά ούλα που προκαλούνται από την ουλίτιδα. Αλλά πιο σοβαρές, δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες εκδηλώνονται μεταξύ των ασθενών που έχουν κυστική ίνωση, συμπεριλαμβανομένης της ενδοκαρδίτιδας ή της φλεγμονής της καρδιάς, καθώς και λοιμώξεις από τεχνητά εμφυτεύματα ισχίου και βηματοδότη.
Οι επιστήμονες καλλιέργησαν 6.000 βιοφιλμ σε εργαστηριακά δισκάκια, πρόσθεσαν τομπραμυκίνη μαζί με διάφορα συστατικά, για να δουν τι είναι πιο αποτελεσματικό στην εξόντωση του βακτηρίου. Αν και 25 συστατικά αποδείχθηκαν αποτελεσματικά, ένα ξεχώρισε. Η τρικλοζάνη ήταν αποτελεσματική κάθε φορά που χρησιμοποιήθηκε.
Τρικλοζάνη και τομπραμυκίνη
Η τρικλοζάνη χρησιμοποιείται πάνω από 40 χρόνια σε σαπούνια, καλλυντικά και άλλα προϊόντα ευρείας χρήσης, γιατί έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες. Υπήρξαν όμως ανησυχίες για παρενέργειες στην υγεία π.χ. το 2014 μια μελέτη έδειξε ότι μπορεί να συνδέεται με καρκίνους στα ποντίκια. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι η τρικλοζάνη μπορεί να επηρεάζει τον θυρεοειδή και το ορμονικό σύστημα. Το 2016, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) απαγόρευσε τη χρήση της σε σαπούνια και αφρόλουτρα λόγω ελλιπών στοιχείων για την αποτελεσματικότητά της και των ανησυχιών για κατάχρησή της. Σύμφωνα με τον FDA, τα αντιβακτηριακά σαπούνια συμβάλλουν στο πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής που έχει λάβει ιδιαίτερα απειλητικές διαστάσεις σε όλο τον κόσμο. Πάντως, τα στοιχεία δείχνουν ότι η χρήση της στις οδοντόκρεμες είναι ασφαλής και αποτελεσματική κατά της ουλίτιδας κι έτσι η χρήση αυτή συνεχίζει να είναι εγκεκριμένη.
Απ’ την άλλη μεριά, η τομπραμυκίνη αν και είναι η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη θεραπεία στη κυστική ίνωση, δεν εκκαθαρίζει τις πνευμονικές λοιμώξεις, ενώ στις παρενέργειες της περιλαμβάνονται η ηπατική τοξικότητα και η απώλεια της ακοής.
Ο συνδυασμός της τομπραμυκίνης με την τρικλοζάνη δίνει μια νέα θεραπευτική επιλογή επιτρέποντας ίσως τη σημαντική μείωση της χρήσης της πρώτης.
Στόχος των ερευνητών είναι τώρα να δοκιμάσουν το νέο θεραπευτικό συνδυασμό σε ποντίκια με την ελπίδα να αποτελέσει τη βάση για μια κλινική δοκιμή σε ασθενείς με κυστική ίνωση, δεδομένου ότι πρόκειται για δύο εγκεκριμένες δραστικές ουσίες.