Σε ασθενείς που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV, ο καρκίνος είναι μία από τις κύριες αιτίες θνησιμότητας, καθώς το 2010 το ένα τρίτο των θανάτων οφειλόταν στον καρκίνο.
Πολλά έχουν γίνει γνωστά για την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας σε διάφορους τύπους καρκίνου, ωστόσο οι επιστήμονες γνώριζαν ελάχιστα για την ασφάλεια της θεραπείας αυτής στους καρκινοπαθείς που έχουν τον ιό HIV.
Μελέτη που παρουσιάστηκε στο ESMO (European Society for Medical Oncology) 2018, στο Μόναχο, δείχνει ότι είναι εφικτή η θεραπεία με αναστολείς PD-1 / PDL-1, που στοχεύουν στον καρκίνο και σ’ αυτή την ομάδα ασθενών.
Ο επικεφαλής της μελέτης Δρ. Aurélien Gobert είπε ότι στην Ευρώπη, υπάρχουν σήμερα περίπου 2 εκατομμύρια άτομα που ζουν με τον ιό HIV και ότι “αυτοί οι ασθενείς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για έναν αριθμό καρκίνων: μορφές του που σχετίζονται με το AIDS, αλλά και άλλες που είναι 2-3 φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν από το γενικό πληθυσμό, όπως τον καρκίνο στον πρωκτό, το δέρμα, το κεφάλι το λαιμό και τον πνεύμονα».
Οι ασθενείς με HIV και καρκίνο, συνήθως δεν εκπροσωπούνται σε κλινικές δοκιμές φαρμάκων, οι οποίες επιλέγουν υποψήφιους με μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών, οπότε δεν γίνεται άμεσα γνωστό πως θα αντιδρούν σε νεότερες θεραπείες όπως είναι η ανοσοθεραπεία.
«Ο σκοπός της μελέτης ήταν να εξετάσουμε μια θετική στον ιό HIV ομάδα ασθενών που έλαβαν ανοσοθεραπεία με τον αναστολέα PD-1 (nivolumab) για τον καρκίνο και τους παρακολουθούσαμε στενά όσον αφορά το ιικό τους φορτίο και τον αριθμό των CD4 λεμφοκυττάρων τους» δήλωσε ο Gobert. Ο πληθυσμός της μελέτης, ήταν δημογραφικά ομοιογενής και οι περισσότεροι ασθενείς ήταν άνδρες ηλικίας περίπου 60 ετών.
Από τους 20 ασθενείς που αξιολογήθηκαν, το 5% είχαν μεταστατικό μελάνωμα και το υπόλοιπο 95% έλαβε θεραπεία για μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. «Δεν είδαμε θανάτους που σχετίζονται με παρενέργειες των φαρμάκων ή ανεπιθύμητες ενέργειες από το ανοσοποιητικό τους σύστημα» ανέφερε ο Gobert.
Οι επιστήμονες τόνισαν ότι το μέγεθος του δείγματος των ασθενών και η διάρκεια παρακολούθησης δεν τους επιτρέπει να βγάλουν ασφαλή συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Ο Gobert ανέφερε πως «γνωρίζουμε ότι λίγοι ασθενείς ανταποκρίνονται στην ανοσοθεραπεία, αλλά αυτοί που ανταποκρίνονται ζουν περισσότερο. Αυτό φαίνεται να ισχύει για τον ασθενή με μελάνωμα στην ομάδα μας, αλλά η μελέτη είναι πολύ πρόσφατη για να καθορίσουμε τα ποσοστά επιβίωσης αυτή τη στιγμή. Η βασική μας θεώρηση είναι ότι η θεραπεία φαίνεται να είναι καλά ανεκτή από καρκινοπαθείς ασθενείς με HIV , εφόσον συνεχίζεται κανονικά η αντιρετροϊκή τους θεραπεία».
Σχολιάζοντας τη μελέτη, ο καθηγητής John Haanen του Ολλανδικού Ινστιτούτου Καρκίνου στο Άμστερνταμ δήλωσε: «Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν άλλες μικρότερε μελέτες που δείχνουν ότι οι ασθενείς με καρκίνο και HIV, ενώ βρίσκονται σε αντιρετροϊκή θεραπεία, μπορούν να λάβουν με ασφάλεια αντι-PD-1 θεραπεία. Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας δείχνουν επίσης ότι το συνολικό ποσοστό ανταπόκρισης των HIV-θετικών ασθενών στην ανοσοθεραπεία φαίνεται να είναι παρόμοιο με αυτό άλλων καρκινοπαθών. Αυτά τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερες μελέτες», κατέληξε.