Η άσκηση αυξάνει την οστική μάζα, αλλά το πώς το επιτυγχάνει αυτό εξακολουθεί να είναι θέμα έρευνας.
Τώρα, οι ερευνητές έδειξαν ότι ορμόνη που παράγεται καθώς ασκούμαστε, η ιρισίνη (irisin), ενεργοποιεί τα κύτταρα που είναι κρίσιμα για την αναδιαμόρφωση των οστών. Η μελέτη έγινε σε ποντίκια αλλά είναι πολύ πιθανό να ισχύει και στον άνθρωπο. Η ιρισίνη (γνωστή και ως FNDC5) έχει φανεί σε προηγούμενη μελέτη ότι βοηθάει στο αδυνάτισμα.
Η παρούσα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell αναγνωρίζει έναν υποδοχέα της ιρισίνης και δείχνει ότι η ορμόνη επηρεάζει ένα άλλο μόριο την σκληροστίνη, που αποτελεί έναν βασικό κυτταρικό ρυθμιστή της οστικής δομής στον άνθρωπο.
Η μελέτη μπορεί να βοηθήσει σε μελλοντικές θεραπείες για την οστεοπόρωση, η οποία προκαλεί περισσότερα από 8,9 εκατομμύρια κατάγματα το χρόνο παγκοσμίως.
«Αυτά τα αποτελέσματα είναι σημαντικά για τους τομείς του μεταβολισμού, της βιολογίας των μυών, των οστών και της άσκησης», ανέφερε ένας από τους συγγραφείς, ο Bruce Spiegelman, βιολόγος καρκίνου στο Dana-Farber Cancer Institute, της Βοστώνης. «Δείξαμε ότι η ιρισίνη λειτουργεί άμεσα στα οστεοκύτταρα, τον πιο άφθονο κυτταρικό τύπο στα οστά», είπε ο Spiegelman.
Η ιρισίνη, που εκκρίνεται από τους σκελετικούς μύες ως ανταπόκριση στην άσκηση αντοχής τόσο στα ποντίκια όσο και ανθρώπους, έχει συνδεθεί με την ενίσχυση των οστών, την καύση θερμίδων και τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας.
Οι σκελετοί των θηλαστικών υφίστανται συνεχή αναδιαμόρφωση. Το παλαιό ή κατεστραμμένο οστό αντικαθίσταται με νέα κύτταρα, μια διαδικασία που αρχίζει συχνά με το θάνατο ή τη διάσπαση των υπαρχόντων οστικών κυττάρων. Η άσκηση – και η ιρισίνη- ενεργοποιούν την πρωτεΐνη σκληροστίνη, έναν παράγοντα διάσπασης των οστών που εκκρίνεται από τα οστεοκύτταρα σε απόκριση της μηχανικής καταπόνησης του σκελετού.
«Η διαλείπουσα διάσπαση των οστών φαίνεται να ερμηνεύεται ως ένα σήμα για την αναδιαμόρφωση και την κατασκευή νέου οστού», λέει ο Spiegelman. Και προσθέτει: «Η απόδειξη για αυτό υπάρχει ήδη, καθώς η θεραπεία της οστεοπόρωσης με την παραθορμόνη (PTH) είναι επίσης ένας συντελεστής καταστροφής του οστού».
Η ιρισίνη και τα οστά
Είχε αποδειχθεί παλιότερα σε ποντίκια ότι μικρές δόσεις ιρισίνης βελτιώνουν την πυκνότητα των οστών και την αντοχή τους.
Για να εξετάσουν περαιτέρω τον ρόλο της ιρισίνης, οι ερευνητές έκαναν έγχυση της ορμόνης σε ποντίκια για 6 ημέρες. Οι ενέσεις αύξησαν τα επίπεδα της σκληροστίνης στο αίμα τους και αύξησαν επίσης την οστική μάζα.
Τα επόμενα βήματα, λέει ο Spiegelman, θα επικεντρωθούν στο τρόπο που αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να μεταφραστούν για την θεραπεία της οστεοπόρωσης.
Ο εντοπισμός του μοριακού υποδοχέα της ιρισίνης, είναι ένα σημαντικό βήμα προς εύρεση άλλων κυττάρων του σώματος που ανταποκρίνονται σε αυτήν την ορμόνη.
