Το μπλε φως επιταχύνει τη γήρανση στις φρουτόμυγες (και στις τυφλές)

Η παρατεταμένη έκθεση στο μπλε φως, όπως αυτή που προέρχεται από το κινητό τηλέφωνο και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, μπορεί να επηρεάσει τη μακροζωία σας, ακόμα και αν δεν λάμπει στα μάτια σας.

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Aging and Mechanisms of Disease, υποδηλώνει ότι τα μπλε μήκη κύματος που παράγονται από διόδους εκπομπής φωτός μπορεί να βλάπτουν τα κύτταρα του εγκεφάλου και του αμφιβληστροειδούς.

Η μελέτη αφορούσε έναν ευρέως χρησιμοποιούμενο οργανισμό, τον Drosophila melanogaster, μια φρουτόμυγα που μοιράζεται κοινούς κυτταρικούς μηχανισμούς με άλλα ζώα και τον άνθρωπο.

Η Jaga Giebultowicz, από Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, που μελετά τα βιολογικά ρολόγια, ήταν επικεφαλής της μελέτης. Εξέτασε τον τρόπο με τον οποίο οι μύγες ανταποκρίθηκαν σε καθημερινή έκθεση 12 ωρών στο μπλε φως LED -παρόμοιο με το κυρίαρχο μπλε μήκος κύματος σε συσκευές όπως τα κινητά τηλέφωνα και τα τάμπλετς- και διαπίστωσε ότι το φως επιτάχυνε τη γήρανσή τους.

Οι φρουτόμυγες που υποβλήθηκαν σε καθημερινούς κύκλους 12 ωρών στο μπλε φως και 12 ώρες στο σκοτάδι είχαν μικρότερες ζωές σε σύγκριση με τις μύγες που διατηρήθηκαν σε απόλυτο σκοτάδι ή με εκείνες που διατηρήθηκαν στο φως με το μπλε μήκος κύματος φιλτραρισμένο. Οι μύγες που εκτέθηκαν σε μπλε φως έδειξαν βλάβη στα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς και στους εγκεφαλικούς νευρώνες και είχαν μειωμένη μετακίνηση.

Μερικές από τις μύγες στο πείραμα είχαν μεταλλάξεις που τις κάνουν να μην αναπτύσσουν μάτια. Ακόμη και οι μύγες χωρίς μάτια έδειξαν βλάβες στον εγκέφαλο και επηρεάστηκαν οι μετακινήσεις τους. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μύγες δεν χρειαζόταν να βλέπουν το μπλε φως για να υποστούν βλάβη.

«Το γεγονός ότι το φως επιταχύνει τη γήρανση στις μύγες ήταν πολύ περίεργο για μας στην αρχή», δήλωσε η Giebultowicz, καθηγήτρια βιολογίας. «Μετρήσαμε την έκφραση κάποιων γονιδίων σε ηλικιωμένες μύγες και βρήκαμε ότι άλλαξε η έκφραση των γονιδίων που προστατεύουν από το στρες όταν οι μύγες διατηρούνται στο φως. Υποθέσαμε ότι το φως ρυθμίζει τα γονίδια αυτά. Μετά αναρωτηθήκαμε τι είναι αυτό στο φως που είναι επιβλαβές για τις μύγες και κοιτάξαμε το φάσμα του φωτός. Ήταν πολύ ξεκάθαρο ότι, αν και το φως χωρίς μπλε μήκος κύματος συντόμευσε ελαφρά τη διάρκεια ζωής τους, μόνο το μπλε φως συντόμευσε δραματικά το χρόνο».

Το φυσικό φως, σημειώνει η Giebultowicz, είναι ζωτικής σημασίας για τον κιρκαδικό ρυθμό του σώματος. Πρόκειται για τον 24ωρο κύκλο των φυσιολογικών διεργασιών όπως η δραστηριότητα του εγκεφαλικού κύματος, η παραγωγή ορμονών και η αναγέννηση των κυττάρων που, μεταξύ άλλων, ρυθμίζουν το πότε θέλουμε να κοιμηθούμε ή ακόμη και να φάμε.

Η Giebultowicz είπε ότι οι μύγες, αν τους δοθεί μια επιλογή, αποφεύγουν το μπλε φως.

Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η αυξημένη έκθεση στο τεχνητό φως προκαλεί διαταραχές στον ύπνο μας και στο κιρκαδικό σύστημα. Με την επικρατούσα χρήση φωτισμού LED και οθονών συσκευών, οι άνθρωποι υπόκεινται σε αυξανόμενες ποσότητες φωτός στο γαλάζιο φάσμα, αφού τα χρησιμοποιούμενα LEDs εκπέμπουν ένα υψηλό κλάσμα του μπλε φωτός. Αλλά αυτή η τεχνολογία, ο φωτισμός LED, ακόμα και στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, δεν έχει χρησιμοποιηθεί για αρκετό διάστημα ώστε να γνωρίζουμε τα αποτελέσματα σε ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή μας.

Η διάρκεια ζωής του ανθρώπου αυξήθηκε δραματικά τον περασμένο αιώνα, καθώς βρέθηκαν τρόποι για τη θεραπεία ασθενειών και ταυτόχρονα η χρήση του τεχνητού φωτός αυξήθηκε. Καθώς η επιστήμη αναζητά τρόπους να βοηθήσει τους ανθρώπους να είναι πιο υγιείς και να ζουν περισσότερο, ο σχεδιασμός ενός υγιέστερου φάσματος φωτός μπορεί να είναι μια καλή επιλογή, όχι μόνο όσον αφορά τον ύπνο αλλά και την υγεία γενικότερα.

Εν τω μεταξύ, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να βοηθήσουν τους εαυτούς τους, λένε οι ερευνητές. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν γυαλιά με φακούς που φιλτράρουν το μπλε φως και προστατεύουν τους αμφιβληστροειδή (amber lenses). Επίσης τα τηλέφωνα, οι φορητοί υπολογιστές και άλλες συσκευές μπορούν να ρυθμιστούν ώστε να μπλοκάρουν τις μπλε εκπομπές του φωτός.

Δείτε επίσης