Μελέτη δείχνει ότι μια πρωτεΐνη που είναι άφθονη στο αίμα των νεαρών ποντικών διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας τους. Με την ηλικία, τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης, σε ποντίκια και ανθρώπους, πέφτουν ενώ τα προβλήματα υγείας όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η αύξηση του βάρους, η γνωσιακή πτώση και η απώλεια όρασης αυξάνονται.
Η χορήγηση της πρωτεΐνης σε ηλικιωμένα ποντίκια επιβραδύνει τη γήρανση και επεκτείνει τη διάρκεια ζωής κατά περίπου 16%. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Metabolism. Η πρωτεΐνη κυκλοφορεί στο αίμα και είναι ένα ένζυμο που ονομάζεται eNAMPT, το οποίο είναι γνωστό ότι ενορχηστρώνει ένα βασικό βήμα στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας από τα κύτταρα.
To NAD
Με την ηλικία, τα κύτταρα του σώματος γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά στην παραγωγή ενός μορίου που ονομάζεται NAD (Nicotinamide adenine dinucleotide), το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό και απαιτείται για να διατηρηθεί το σώμα υγιές.
Ερευνητές του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα eNAMPT σε ηλικιωμένους ποντικούς είναι μια οδός για την ενίσχυση της παραγωγής του NAD και τη διατήρηση της υγείας. Το NAD μπορεί να συντεθεί από αμινοξέα, είτε από την τρυπτοφάνη είτε από το ασπαρτικό οξύ.
«Βρήκαμε έναν εντελώς νέο δρόμο προς την υγιή γήρανση», δήλωσε ο Shin-ihiro Imai, καθηγητής αναπτυξιακής βιολογίας. «Ότι μπορούμε να πάρουμε το eNAMPT από το αίμα των νεαρών ποντικών και να το δώσουμε σε ηλικιωμένα ποντίκια τα οποία εμφανίζουν αξιοσημείωτες βελτιώσεις στην υγεία – συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης φυσικής δραστηριότητας και του καλύτερου ύπνου – κάτι αξιοσημείωτη».
Ο Imai έχει μελετήσει πολύ καιρό τη γήρανση, χρησιμοποιώντας ποντίκια. Σε αντίθεση με άλλες μελέτες που επικεντρώθηκαν στην μετάγγιση πλήρους αίματος από νεαρά ποντίκια σε ηλικιωμένα, η ομάδα του Imai αύξησε τα επίπεδα ενός μόνο συστατικού του αίματος, του eNAMPT, και παρατήρησε μεγάλης εμβέλειας αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης παραγωγής ινσουλίνης, της ποιότητας του ύπνου, της λειτουργίας των φωτοϋποδοχέων στο μάτι, και της γνωστικής και σωματικής λειτουργίας.
Η ομάδα του Imai έχει επίσης δείξει άλλους τρόπους για την αύξηση των επιπέδων NAD στους ιστούς, σε όλο το σώμα. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές έχουν μελετήσει τα αποτελέσματα της χορήγησης από το στόμα ενός μορίου που ονομάζεται NMN, το οποίο παράγει το χημικό προϊόν eNAMPT. Το NMN εξετάζεται σε κλινικές μελέτες σε ανθρώπους.
«Πιστεύουμε ότι το σώμα έχει τόσα πολλά συστήματα για να διατηρήσει τα κατάλληλα επίπεδα NAD επειδή είναι τόσο σημαντικό», είπε ο Imai. «Γνωρίζουμε ότι το NAD μειώνεται αναπόφευκτα με την ηλικία, σε σκουλήκια, μύγες, ποντίκια ή ανθρώπους, και πολλοί ερευνητές ενδιαφέρονται να βρουν αντιγηραντικές θεραπείες που θα μπορούσαν να διατηρήσουν τα επίπεδα NAD καθώς μεγαλώνουμε».
Η έρευνα του Imai έδειξε ότι ο υποθάλαμος είναι ένα σημαντικό κέντρο ελέγχου της γήρανσης σε όλο το σώμα και κατευθύνεται σε μεγάλο βαθμό από το eNAMPT, το οποίο απελευθερώνεται στο αίμα από τον λιπώδη ιστό.
Ο υποθάλαμος διέπει ζωτικές διεργασίες όπως η θερμοκρασία του σώματος, η δίψα, ο ύπνος, οι κιρκαδικοί ρυθμοί και τα επίπεδα των ορμονών. Οι ερευνητές έχουν δείξει ότι ο υποθάλαμος κατασκευάζει NAD χρησιμοποιώντας το eNAMPT το οποίο μεταφέρεται στο αίμα με κάποια σωματίδια που ονομάζονται εξωκυτταρικά κυστίδια. Καθώς τα επίπεδα του eNAMPT πέφτουν στο αίμα με την ηλικία, ο υποθάλαμος χάνει την ικανότητά του να λειτουργεί σωστά, μειώνοντας τη διάρκεια ζωής.
Μείωση της διάρκειας ζωής
Σε ένα συναρπαστικό εύρημα, ο Imai, ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Mitsukuni Yoshida και οι συνάδελφοί τους, έδειξαν ότι τα επίπεδα του eNAMPT στο αίμα σχετίζονταν σε μεγάλο βαθμό με τον αριθμό των ημερών που ζούσαν τα ποντίκια. Περισσότερο eNAMPT σήμαινε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και λιγότερο eNAMPT σήμαινε μικρότερη διάρκεια ζωής. Όλα τα ποντίκια που έλαβαν αλατούχο διάλυμα ως εικονική ουσία είχαν πεθάνει πριν από την 881 ημέρα, περίπου 2,4 χρόνια. Κάποια ποντίκια που έλαβαν eNAMPT, ξεπέρασαν τις 1.029 ημέρες ή περίπου 2,8 χρόνια.
«Μπορούσαμε να προβλέψουμε, με εκπληκτική ακρίβεια, πόσο καιρό τα ποντίκια θα ζούσαν με βάση το επίπεδο κυκλοφορίας του eNAMPT», είπε ο Imai. «Δεν γνωρίζουμε ακόμα αν αυτή η συσχέτιση υπάρχει στους ανθρώπους, αλλά η μελέτη υποδηλώνει ότι τα επίπεδα του eNAMPT θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω για να διαπιστωθεί αν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πιθανός βιοδείκτης γήρανσης».
«Είμαστε έκπληκτοι από τις δραματικές διαφορές μεταξύ των ηλικιωμένων ποντικών που έλαβαν το eNAMPT από τα νεαρά ποντίκια», είπε ο Imai.
Η μελέτη βρήκε επίσης διαφορές στα δύο φύλα σχετικά με τα επίπεδα του eNAMPT. Τα θηλυκά ποντίκια είχαν σταθερά υψηλότερα επίπεδα του ενζύμου.
