Το να έχετε μικρές ποσότητες λίπους στο συκώτι είναι φυσιολογικό, αλλά πάρα πολύ μπορεί να γίνει πρόβλημα υγείας.
Ένας στους τρεις ανθρώπους στο δυτικό κόσμο μπορεί να αναπτύξει λιπαρό συκώτι που δεν προκαλείται από κατάχρηση αλκοόλ. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από συσσώρευση λίπους στο ήπαρ (συκώτι). Σε μερικούς ανθρώπους, αυτή η συσσώρευση μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και βλάβη στο ήπαρ π.χ. σε στεατοπαπατίτιδα. Με την πάροδο του χρόνου, η ασθένεια μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση του ήπατος ή ακόμη και ας καρκίνο.
Το λιπαρό συκώτι είναι επίσης γνωστό ως ηπατική στεάτωση. Το συκώτι σας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο όργανο στο σώμα. Βοηθά στην επεξεργασία θρεπτικών συστατικών από τρόφιμα και τα ποτά ενώ φιλτράρει επιβλαβείς ουσίες από το αίμα σας. Υπερβολικό λίπος στο συκώτι σας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή του ήπατος, η οποία μπορεί να βλάψει το συκώτι σας και να δημιουργήσει ουλές. Σε σοβαρές περιπτώσεις, αυτή η ουλή μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια.
Όταν το λιπαρό συκώτι αναπτύσσεται σε κάποιον που πίνει πολύ αλκοόλ, είναι γνωστό ως αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (AFLD). Σε κάποιον που δεν πίνει πολύ αλκοόλ, είναι γνωστό ως μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (NAFLD). Σύμφωνα με ερευνητές στο World Journal of Gastroenterology, η NAFLD επηρεάζει έως το 25-30% των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Ορισμένοι εκτιμούν ότι οι μισοί από τους Αμερικανούς θα αναπτύξουν NAFLD έως το 2030.
Συμπτώματα λιπαρού ήπατος
Σε πολλές περιπτώσεις, το λιπαρό ήπαρ δεν προκαλεί αισθητά συμπτώματα. Αλλά μπορεί να αισθάνεστε κουρασμένοι ή να αισθανθείτε δυσφορία ή πόνο στην επάνω δεξιά πλευρά της κοιλιάς σας.
Μερικά άτομα με λιπώδη ηπατική νόσο αναπτύσσουν επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων των ουλών του ήπατος. Η ουλή του ήπατος είναι γνωστή ως ίνωση του ήπατος. Η σοβαρή ηπατική ίνωση, είναι γνωστή ως κίρρωση.
Η κίρρωση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως: απώλεια όρεξης
απώλεια βάρους, αδυναμία, κούραση, ρινορραγίες. φαγούρα στο δέρμα
κίτρινο δέρμα και μάτια, κοιλιακό άλγος, κοιλιακό πρήξιμο, γυναικομαστία στους άνδρες.
Αιτίες
Το λιπαρό συκώτι αναπτύσσεται όταν το σώμα δεν μεταβολίζει το λίπος αρκετά αποτελεσματικά. Το λίπος αποθηκεύεται στα κύτταρα του ήπατος, όπου συσσωρεύεται και προκαλεί λιπώδη ηπατική νόσο.
Η συσσώρευση λίπους μπορεί να προκληθεί από διάφορα πράγματα. Για παράδειγμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο. Σε άτομα που δεν πίνουν πολύ αλκοόλ, η αιτία της λιπώδους ηπατικής νόσου είναι λιγότερο σαφής. Ένας ή περισσότεροι από τους ακόλουθους παράγοντες μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο: παχυσαρκία, υψηλό σάκχαρο στο αίμα, αντίσταση στην ινσουλίνη, υψηλά επίπεδα λίπους, ειδικά τριγλυκερίδια, στο αίμα.
Οι λιγότερο συχνές αιτίες περιλαμβάνουν: εγκυμοσύνη, γρήγορη απώλεια βάρους, ορισμένοι τύποι λοιμώξεων, όπως η ηπατίτιδα C, παρενέργειες από ορισμένους τύπους φαρμάκων, όπως μεθοτρεξάτη (Trexall), ταμοξιφαίνη (Nolvadex), αμιωδαρόνη (Pacerone) και βαλπροϊκό οξύ (Depakote),
έκθεση σε ορισμένες τοξίνες.
Η βλάβη συμβαίνει, μεταξύ άλλων, ως αποτέλεσμα της αντίστασης στην ινσουλίνη και της φλεγμονής στο ήπαρ.
Η υπερβολική κατανάλωση φρουκτόζης θεωρείται ότι μπορεί να είναι μια αιτία για το λιπαρό συκώτι.
Δύο γονίδια
Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη εντοπίσει όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν σε συσσώρευση λίπους στο συκώτι και σε σοβαρές βλάβες. Έχουν όμως πολλά αποδεικτικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα γονίδια παίζουν ρόλο. Πιστεύουν επίσης ότι ορισμένα λιπίδια που δεν αποθηκεύονται σωστά μπορούν να οδηγήσουν σε ηπατική βλάβη.
Προηγούμενη έρευνα επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στο συνολικό επίπεδο λίπους στο ήπαρ. Αυτό που οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη είναι πώς ρυθμίζονται αυτά τα λιπίδια και εάν διαδραματίζουν ρόλο στην αιτία βλάβης στο ήπαρ. Τα λιπίδια περιλαμβάνουν διάφορες λιπαρές ουσίες.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Molecular Systems Biology έδειξε ποια γονίδια είναι σημαντικά για τον έλεγχο της ποσότητας του λίπους στο ήπαρ και άρα θα μπορούσαν να ευθύνονται για την ανάπτυξη της νόσου. Επικεφαλής της μελέτης ήταν ο Frode Norheim, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Βασικών Ιατρικών Σπουδών, στο University of California Los Angeles (UCLA).
Οι ερευνητές ήθελαν να εντοπίσουν τις λιπαρές ουσίες που ήταν πιο επιβλαβείς για το συκώτι. «Εξετάσαμε αρκετές εκατοντάδες λιπαρές ουσίες στα συκώτια εκατοντάδων διαφορετικών στελεχών ποντικών. Αυτό το μέρος της έρευνας πραγματοποιήθηκε για τρία χρόνια στο UCLA», εξήγησε ο Norheim. «Ένα από τα γονίδια που μελετήσαμε λεπτομερώς αποδείχθηκε σημαντικό για την παχυσαρκία και την αποθήκευση μιας μορφής λίπους που είναι γνωστή ως τριγλυκερίδια, στα ποντίκια. Αυτό το γονίδιο ονομάζεται Map2k6».
Ένα άλλο γονίδιο είχε επίδραση στη συγκέντρωση της λιπαράς ουσίας φωσφατιδυλοχολίνης (λεκιθίνης) στο ήπαρ. Αυτό το γονίδιο ονομάζεται Ifi203.
«Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η ισορροπία μεταξύ των δύο αυτών μορφών λίπους είναι σημαντική στο εάν συμβαίνει ή όχι βλάβη στα λιπαρά συκώτια», ανέφερε ο Frode Norheim.
Τα δύο γονίδια ταυτοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας τις λεγόμενες μελέτες συσχέτισης σε ολόκληρο το γονιδίωμα (GWAS). Αυτές είναι μελέτες που διερευνούν την επίδραση των γενετικών παραλλαγών σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων ή, στην περίπτωση αυτή, ποντικών.
«Η ελπίδα μας για το μέλλον είναι ότι μπορούμε να συμβάλουμε στην ανάπτυξη φαρμάκων που μπορούν να ρυθμίσουν το επίπεδο των επιβλαβών λιπαρών ουσιών. Θα μπορούσαμε να το επιτύχουμε μέσω ενός φαρμάκου που είναι αποτελεσματικό στα δύο γονίδια».
