Η καφεΐνη πριν από την πρόσληψη τροφής στο πρωινό, μπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη τροφής αλλά αυτή είναι περιορισμένη και παροδική. Για το σύνολο της ημέρας δεν επηρεάζει τη συνολική κατανάλωση θερμίδων.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics διαπίστωσε ότι μετά την κατανάλωση μικρής ποσότητας καφεΐνης, οι συμμετέχοντες κατανάλωναν 10% λιγότερο σε έναν μπουφέ πρωινού που παρείχαν οι ερευνητές, αλλά αυτή η επίδραση δεν συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και δεν είχε καμία επίδραση στις αντιλήψεις των συμμετεχόντων για την όρεξή τους. Με βάση αυτά τα ευρήματα, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η καφεΐνη δεν είναι αποτελεσματική ως κατασταλτικό της όρεξης και βοήθημα απώλειας βάρους.
«Η καφεΐνη προστίθεται συχνά σε συμπληρώματα διατροφής με ισχυρισμούς ότι καταστέλλει την όρεξη και διευκολύνει την απώλεια βάρους. Προηγούμενη έρευνα έχει υποθέσει ότι η καφεΐνη επιταχύνει τον μεταβολισμό ή επηρεάζει τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που καταστέλλουν την όρεξη. Επιπλέον, επιδημιολογικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι τακτικοί καταναλωτές καφεΐνης έχουν χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) από τους μη καταναλωτές. Σκοπός της μελέτης μας ήταν να προσδιορίσουμε εάν η καφεΐνη μπορεί πράγματι να συνδεθεί με μειωμένη πρόσληψη τροφής ή καταστολή της όρεξης και εάν τα αποτελέσματα ποικίλλουν ανάλογα με τον ΔΜΣ», εξήγησε η επικεφαλής ερευνήτρια Leah M. Panek-Shirley, από το Πανεπιστήμιο SUNY στο Μπάφαλο της Νέα Υόρκη.
Πενήντα υγιείς ενήλικες (ηλικίας 18-50 ετών) επισκέπτονταν το εργαστήριο των ερευνητών μια φορά την εβδομάδα για ένα μήνα για να συμμετάσχουν στη μελέτη. Κάθε φορά, τους ζητήθηκε να πίνουν χυμό με προσθήκη καφεΐνης είτε 115 γραμμαρίων (1 mg/kg καφεΐνη) είτε 230 γραμμαρίων (3 mg/kg καφεΐνη), είτε καθόλου καφέ ως δόση εικονικού φαρμάκου. Τριάντα λεπτά αργότερα, οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να φάνε όσο ήθελαν από έναν πλούσιο μπουφέ πρωινού. Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να καταγράφουν όλα όσα έτρωγαν καθ’ όλη τη διάρκεια κάθε ημέρας μελέτης και τους έστελναν ωριαία email υπενθύμισης, συνδεδεμένα με μια διαδικτυακή έρευνα, για να καταγράφουν την πρόσληψη και την όρεξή τους σε κάθε διάστημα.
Μετά την κατανάλωση χυμού με 1 mg/kg καφεΐνης, οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν περίπου 70 λιγότερες θερμίδες από ό,τι μετά την κατανάλωση χυμού με 3 mg/kg ή χωρίς προσθήκη καφεΐνης. Αφού εξέτασαν τι έτρωγαν οι συμμετέχοντες για το υπόλοιπο κάθε ημέρας μελέτης, διαπίστωσαν ότι η μικρή μείωση στην πρόσληψη δεν συνεχίστηκε. Οι συμμετέχοντες αντιστάθμισαν τη μειωμένη πρόσληψη στο πρωινό αργότερα μέσα στην ημέρα. Επιπλέον, δεν υπήρχαν διαφορές στην αναφερόμενη όρεξη που να σχετίζεται με τις δόσεις καφεΐνης. Τέλος, ο ατομικός τους ΔΜΣ δεν είχε καμία επίδραση στην πρόσληψη τροφής ή στην όρεξή τους και στα τρία επίπεδα καφεΐνης.
«Αυτή η μελέτη, λόγω της φύσης του αυστηρού σχεδιασμού της, ενισχύει τη σημασία των καλών διατροφικών συνηθειών και της μη εξάρτησης από μη υποστηριζόμενα βοηθήματα απώλειας βάρους ή ανθυγιεινές πρακτικές», σχολίασε η Carol DeNysschen, καθηγήτρια και πρόεδρος του Τμήματος Υγείας, Διατροφής και Διαιτολογίας στο SUNY. Η σειρά των δόσεων τυχαιοποιήθηκε για τους 50 συμμετέχοντες, τόσο οι συμμετέχοντες όσο και οι ερευνητές δεν γνώριζαν τη δόση των δειγμάτων καθώς τους παρουσιάστηκαν.
Η γλυκόζη
Ωστόσο, μια άλλη μελέτη από το Πανεπιστήμιο Μπαθ (Ηνωμένο Βασίλειο) βρήκε ότι ένας δυνατός, μαύρος καφές θα μπορούσε να επηρεάσει τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Γράφοντας στο British Journal of Nutrition, οι επιστήμονες έδειξαν ότι ενώ μια νύχτα κακού ύπνου έχει περιορισμένο αντίκτυπο στον μεταβολισμό, η κατανάλωση καφέ ως τρόπος για να σας αναζωογονήσει από έναν ύπνο μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα.
Δεδομένης της σημασίας της διατήρησης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μας εντός ενός ασφαλούς εύρους για τη μείωση του κινδύνου παθήσεων όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις, λένε ότι αυτά τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να έχουν «εκτεταμένες» επιπτώσεις στην υγεία, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια δημοτικότητα του καφέ.
Οι φυσιολόγοι στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ ζήτησαν από 29 υγιείς άνδρες και γυναίκες να υποβληθούν σε τρία διαφορετικά πειράματα κατά τη διάρκεια της νύχτας με τυχαία σειρά: Σε ένα από αυτά, οι συμμετέχοντες είχαν έναν φυσιολογικό ύπνο και τους ζητήθηκε να καταναλώσουν ένα ζαχαρούχο ποτό μόλις ξυπνούσαν το πρωί. Σε μια άλλη περίπτωση, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν διαταραγμένο ύπνο (όπου οι ερευνητές τους ξύπνησαν κάθε ώρα για πέντε λεπτά) και στη συνέχεια, μόλις ξύπνησαν, τους δόθηκε το ίδιο ζαχαρούχο ρόφημα. Σε μια άλλη περίπτωση, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν την ίδια διαταραχή ύπνου (δηλαδή, ξύπνησαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας), αλλά αυτή τη φορά τους δόθηκε πρώτα ένας δυνατός μαύρος καφές 30 λεπτά πριν καταναλώσουν το ζαχαρούχο ρόφημα.
Σε κάθε μία από αυτές τις δοκιμές, ελήφθησαν δείγματα αίματος από τους συμμετέχοντες μετά το ρόφημα γλυκόζης, το οποίο σε θερμίδες αντικατόπτριζε αυτό που θα μπορούσε να καταναλωθεί συνήθως για πρωινό.
Τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν ότι μια νύχτα διαταραγμένου ύπνου δεν επιδείνωσε τις αντιδράσεις γλυκόζης/ινσουλίνης στο αίμα των συμμετεχόντων στο πρωινό, σε σύγκριση με έναν κανονικό ύπνο. Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η απώλεια πολλών ωρών ύπνου σε μία ή/και περισσότερες νύχτες μπορεί να έχει αρνητικές μεταβολικές επιπτώσεις, επομένως είναι καθησυχαστικό να μάθουμε ότι μια μόνο νύχτα κατακερματισμένου ύπνου (π.χ. λόγω αϋπνίας, διαταραχής θορύβου ή ενός νέου μωρού) δεν έχει το ίδιο αποτέλεσμα.
Ωστόσο, ο δυνατός μαύρος καφές που καταναλώθηκε πριν από το πρωινό αύξησε σημαντικά την αντίδραση γλυκόζης στο αίμα στο πρωινό κατά περίπου 50%. Παρόλο που έρευνες σε επίπεδο πληθυσμού δείχνουν ότι ο καφές μπορεί να συνδέεται με καλή υγεία, προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτή η νέα μελέτη αποκαλύπτει, ότι η συνηθισμένη θεραπεία της κατανάλωσης καφέ μετά από έναν κακό ύπνο μπορεί να λύσει το πρόβλημα της υπνηλίας, αλλά θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα άλλο, περιορίζοντας την ικανότητα του σώματός σας να ανεχτεί τη ζάχαρη στο πρωινό σας.
Ο καθηγητής James Betts, συν-διευθυντής του Κέντρου Διατροφής, Άσκησης και Μεταβολισμού στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ, ο οποίος επέβλεψε την εργασία, είπε: «Γνωρίζουμε ότι σχεδόν οι μισοί από εμάς ξυπνάμε το πρωί και, πριν κάνουμε οτιδήποτε άλλο, πίνουμε καφέ -διαισθητικά όσο πιο κουρασμένοι νιώθουμε, τόσο πιο δυνατός είναι ο καφές. Αυτή η μελέτη είναι σημαντική και έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στην υγεία, καθώς μέχρι τώρα είχαμε περιορισμένη γνώση για το τι κάνει αυτό στο σώμα μας, ιδίως για τον μεταβολισμό και τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα μας. Με απλά λόγια, ο έλεγχος του σακχάρου στο αίμα μας επηρεάζεται όταν το πρώτο πράγμα με το οποίο έρχεται σε επαφή το σώμα μας είναι ο καφές, ειδικά μετά από μια νύχτα διαταραγμένου ύπνου. Θα μπορούσαμε να το βελτιώσουμε αυτό τρώγοντας πρώτα και στη συνέχεια πίνοντας καφέ, αν νιώθουμε ότι εξακολουθούμε να τον χρειαζόμαστε».
Ο επικεφαλής ερευνητής, Harry Smith από το Τμήμα Υγείας του Μπαθ, πρόσθεσε: «Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μόνο μία νύχτα διαταραγμένου ύπνου δεν επιδείνωσε την απόκριση γλυκόζης/ινσουλίνης στο αίμα των συμμετεχόντων στο ζαχαρούχο ποτό σε σύγκριση με μια κανονική νύχτα ύπνου, κάτι που θα είναι καθησυχαστικό για πολλούς από εμάς. Ωστόσο, το να ξεκινάμε μια μέρα μετά από έναν κακό ύπνο με έναν δυνατό καφέ είχε αρνητική επίδραση στον μεταβολισμό της γλυκόζης κατά περίπου 50%. Ως εκ τούτου, τα άτομα θα πρέπει να προσπαθούν να εξισορροπούν τα πιθανά διεγερτικά οφέλη του καφέ με καφεΐνη το πρωί με την πιθανότητα υψηλότερων επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και ίσως είναι καλύτερο να καταναλώνουν καφέ μετά το πρωινό παρά πριν. Υπάρχουν πολλά περισσότερα που πρέπει να μάθουμε για τις επιπτώσεις του ύπνου στον μεταβολισμό μας».
